Tổng thống Mỹ thăm Anh và Ireland: Khẳng định mối quan hệ đồng minh

Tham dự lễ kỷ niệm 25 năm GFA ở Belfast, thủ phủ của Bắc Ireland, Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ có bài phát biểu nhấn mạnh về tầm quan trọng của Khuôn khổ Windsor, một thỏa thuận giúp giải quyết những bế tắc giữa Anh và Bắc Ireland trong giao dịch thương mại với EU. Tại đây, ông Joe Biden cũng sẽ gặp gỡ các đảng phái nhằm kêu gọi sự đoàn kết để khôi phục chính quyền chia sẻ quyền lực ở Bắc Ireland.

Là một khu vực tự trị, sau khi GFA được ký kết giữa Chính phủ Ireland, Anh và các đảng phái ở Bắc Ireland, sự ổn định đã được vãn hồi sau 3 thập kỷ xung đột khiến hơn 3.600 người thiệt mạng. Thế nhưng, tình hình tại đây đã trở nên căng thẳng sau khi Anh rời khỏi EU vào tháng 1-2020 với nhiều thỏa thuận, trong đó có Nghị định thư Bắc Ireland nhằm tránh việc thiết lập đường biên giới cứng giữa vùng Bắc Ireland và Ireland - thành viên EU.

Tuy nhiên, Anh muốn sửa đổi nghị định thư trên với lý do các quy định trong văn kiện gây cản trở thương mại. Để phản đối, đảng Hợp nhất Dân chủ (DUP) ở Bắc Ireland đã tẩy chay việc chia sẻ quyền lực và đả phá các quy tắc thương mại thời hậu Brexit (Anh rời khỏi Liên minh châu Âu) áp dụng với vùng lãnh thổ thuộc Anh này.

Trong khi đó, London tuyên bố sẽ không đàm phán lại thỏa thuận Brexit, khiến tình hình tại Bắc Ireland trở nên căng thẳng. Ngay cả khi Nghị định thư Bắc Ireland được thay thế bằng Khuôn khổ Windsor, DUP vẫn giữ thái độ cứng rắn khi cho rằng, văn bản này không đáp ứng được những yêu cầu của nhiều cử tri tại khu vực.

Từng là bên trung gian và đóng vai trò quan trọng góp phần dẫn tới thành công của GFA, Mỹ vẫn có tiếng nói quan trọng đối với hòa bình tại Bắc Ireland. Thời gian qua, Washington cũng có nhiều động thái nhằm thúc đẩy duy trì ổn định tại vùng này trong bối cảnh Brexit gây ra những hệ lụy khiến tình trạng căng thẳng gia tăng.

Sự hiện diện của Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Belfast vào thời điểm này không chỉ được xem như một sự ủng hộ đối với Thủ tướng Anh Rishi Sunak mà còn tái hiện vai trò trung gian của Mỹ giúp thu hẹp những bất đồng giữa Chính phủ Anh và các đảng phái tại Bắc Ireland.

Là một người luôn tự hào về nguồn gốc Ireland, chuyến thăm tới quốc gia này của Tổng thống Mỹ Joe Biden có thể ví như một lần trở về quê hương khi ông đến thăm 2 ngôi nhà tổ tiên của mình ở hạt Louth và hạt Mayo. Với thông điệp “Hòa bình, hợp tác và thịnh vượng”, “ông chủ” Nhà Trắng sẽ gặp Thủ tướng Ireland Leo Varadkar và có bài phát biểu đánh giá về quan hệ song phương.

Cuộc hội đàm giữa hai nhà lãnh đạo sẽ bao gồm nhiều nội dung liên quan tới tăng cường hợp tác kinh tế, chính trị và đặc biệt là an ninh trong bối cảnh Mỹ và các nước đồng minh đang phải đối mặt với các mối đe dọa từ không gian mạng.

Trong một tuyên bố mới nhất, Thủ tướng Ireland Leo Varadkar nêu rõ, Tổng thống Joe Biden luôn là một người bạn của Ireland. Thủ tướng Ireland gọi chuyến thăm của Tổng thống Mỹ là cơ hội để kỷ niệm, đồng thời làm mới các mối quan hệ chính trị, kinh tế và cá nhân mạnh mẽ đã gắn kết hai quốc gia.

Là một trong những nước đồng minh lâu năm của Mỹ, Anh và Ireland có sự gắn kết với xứ Cờ hoa liên quan tới lợi ích cốt lõi trong rất nhiều lĩnh vực. Chuyến thăm của Tổng thống Joe Biden một lần nữa khẳng định tầm quan trọng của hai quốc gia này trong chính sách đối ngoại của Mỹ thời gian tới.