Trả lời phỏng vấn Báo Hànộimới, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị nhìn nhận, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã hiến dâng trọn cuộc đời cho Đảng, cho đất nước và nhân dân.
Nhà lãnh đạo để lại những dấu ấn cá nhân sâu đậm
- Là người kế nhiệm chức vụ Bí thư Thành ủy Hà Nội khi đồng chí Nguyễn Phú Trọng được bầu giữ chức Chủ tịch Quốc hội khóa XI và nhiều năm làm việc, tiếp xúc trực tiếp với Tổng Bí thư; đồng chí có thể cho biết suy nghĩ của mình về đồng chí Nguyễn Phú Trọng?
- Nói về Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, cảm nhận bao trùm và sâu sắc đối với tôi, đồng chí là nhà lãnh đạo đã có những cống hiến to lớn, để lại dấu ấn rất sâu đậm trong công cuộc đổi mới, xây dựng Đảng và mở rộng quan hệ đối ngoại với các nước trên thế giới, đặc biệt là với những nước lớn.
Đóng góp của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng rất phong phú và toàn diện trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, đối ngoại, quốc phòng, an ninh... Ở lĩnh vực nào, đồng chí cũng để lại những dấu ấn cá nhân. Nếu chọn điểm nhấn thì phải nói đến đóng góp to lớn của đồng chí với công tác xây dựng Đảng, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong Đảng và trong xã hội.
Các đồng chí lãnh đạo đã từng được giao trọng trách đứng đầu Đảng ta thì mỗi người đều có những đóng góp hết sức có ý nghĩa và to lớn. Căn cứ vào đòi hỏi của từng giai đoạn lịch sử khác nhau, tính chất, đặc điểm những cống hiến của mỗi người cũng mang những dấu ấn khác nhau. Nếu xét trên phương diện yêu cầu của giai đoạn vừa qua, cụ thể là gần trọn 3 nhiệm kỳ đồng chí Nguyễn Phú Trọng làm Tổng Bí thư thì đồng chí là một nhà lãnh đạo đã đáp ứng nhiệm vụ một cách hết sức xuất sắc: Kinh tế tiếp tục phát triển, xã hội ổn định, an ninh, quốc phòng được giữ vững, quan hệ đối ngoại được tăng cường, mở rộng. Những thành tựu trên lĩnh vực đối ngoại cũng hết sức ấn tượng. Thế giới rất coi trọng vai trò, vị trí của Việt Nam, không chỉ ở trong khu vực. Đây không chỉ là kết quả của đường lối chung của Đảng, mà còn gắn với dấu ấn của người đứng đầu rất rõ nét cả về mặt tư duy, phong cách và những chỉ đạo cụ thể.
Nhưng nổi trội hơn cả là đóng góp của đồng chí Nguyễn Phú Trọng trong công tác xây dựng Đảng, và công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng tiêu cực. Việc quan trọng này chưa bao giờ được làm mạnh mẽ, quyết liệt, liên tục như những năm vừa qua; thể hiện bằng các hoạt động tuyên truyền, giáo dục và xử lý các vụ án, vụ việc nổi cộm.
Nói một cách khái quát, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là một người đã hiến dâng trọn cuộc đời cho sự nghiệp cách mạng của đất nước, của Đảng và nhân dân. Riêng điều ấy thì dù là ở đâu, kể cả những người không thích chế độ của chúng ta cũng không thể nói khác được về vai trò và công lao của đồng chí Nguyễn Phú Trọng. Đó là nhận định hết sức khách quan và thống nhất.
- Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ở trong lòng nhân dân là một tấm gương đạo đức sáng ngời; xin đồng chí cho biết cảm nhận thực tế cũng như những điều “mắt thấy, tai nghe” của mình về đồng chí Nguyễn Phú Trọng?
- Với mỗi người lãnh đạo, có hai tiêu chí lớn, quan trọng để mọi người đưa ra nhận xét, đánh giá là đức và tài. Đối với đồng chí Nguyễn Phú Trọng, về tài thì lịch sử sẽ có những nhìn nhận thấu đáo. Ban Chấp hành Trung ương chắc chắn sẽ có những đánh giá sâu sắc, đầy đủ; nhưng những điều mà người dân bình thường và những người sống ở gần đồng chí Nguyễn Phú Trọng đều có thể cảm nhận rõ, đó là đạo đức của đồng chí.
Trong những ngày này, chúng ta được thấy, được nghe những lời bày tỏ lòng kính trọng và tiếc thương của nhân dân, rằng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là người đã làm việc, đã hiến dâng cho tới hơi thở cuối cùng. Cả cuộc đời làm việc, lo toan, trăn trở và chưa có được một ngày nghỉ ngơi.
Đồng chí Nguyễn Phú Trọng là tấm gương đạo đức trong sáng, “dĩ công vi thượng”, một lòng một dạ vì Đảng, vì dân. Đồng chí còn là nhà lãnh đạo hết sức tiêu biểu về cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư. Đồng chí đã thực hiện những điều này cực kỳ mẫu mực, hết sức điển hình. Những điều này không phải nhìn nhận thoáng qua, ngày một ngày hai, mà trên mọi cương vị: Bí thư Thành ủy Hà Nội, Chủ tịch Quốc hội, Tổng Bí thư (gần 3 nhiệm kỳ)... thì những trải nghiệm, những công việc đồng chí làm đủ để cho xã hội, cho nhân dân tin tưởng. Cũng không khó khăn hay phải phân tích, giải thích, chứng minh gì nhiều, mà chỉ cần nhìn phong cách, sinh hoạt, ăn ở, đi lại, tiếp xúc với nhân dân, từ cái áo, cái cặp, cái kính đeo hằng ngày... là thấy rất rõ.
Tôi biết, chiếc kính của đồng chí Nguyễn Phú Trọng dùng có lẽ đã mấy chục năm rồi, cái cặp làm việc của đồng chí cũng vậy, đều hết sức bình dị, sử dụng qua mấy chục năm. Tất cả đều thể hiện một ý thức, tác phong giản dị, quần chúng, rất dễ gần. Khi tiếp xúc cũng vậy, không phải vì tôi có sự quen biết, gần gũi trong công việc nhiều năm; với người khác cũng vậy, gặp đồng chí Nguyễn Phú Trọng, cảm nhận trước hết không phải như với một người lãnh đạo cấp cao, mà là cảm nhận sự gần gũi, thân mật, chân tình. Cảm nhận ấy tỏa ra từ chính con người đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Với đồng chí Nguyễn Phú Trọng, đó là phong cách rất nhất quán, tự nhiên, xuất phát từ bản chất con người đồng chí.
- Đồng chí có thể kể lại cảm nhận của mình khi tiếp nhận, bàn giao chức Bí thư Thành ủy Hà Nội từ đồng chí Nguyễn Phú Trọng?
- Nhớ lại, khi tôi tiếp nhận bàn giao cương vị Bí thư Thành ủy Hà Nội sau khi đồng chí Nguyễn Phú Trọng được bầu giữ chức Chủ tịch Quốc hội, càng làm tôi cảm nhận rất rõ sự giản dị, gần gũi, thiết thực trong công việc của đồng chí.
Ngay trong buổi lễ tổ chức bàn giao công việc, không có trang hoàng, không bố trí cờ hoa, biển hiệu gì. Tại cuộc họp Ban Thường vụ Thành ủy để nhận bàn giao công việc mà tôi đã viết trong sách của mình, không có cả hoa để tặng người đi và người đến. Điều đó rất khác với những cuộc bàn giao của nơi này, nơi kia thường nặng về hình thức, tốn kém, vẽ vời. Đấy là phong cách nhất quán của đồng chí Nguyễn Phú Trọng, kể cả sau này lên làm Chủ tịch Quốc hội, rồi trở thành Tổng Bí thư.
Ngay căn phòng làm việc của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, nếu ai được tới thăm sẽ thấy chỉ có bàn, ghế làm việc bình thường, cũng giống như trước đây khi làm việc ở Thành ủy Hà Nội. Sau này khi nghỉ, tôi có đề nghị Văn phòng Thành ủy Hà Nội nên bàn giao cho Bảo tàng Hà Nội lưu giữ, trưng bày.
Đảng sẽ chọn người xứng đáng
- Thực tiễn đã chứng minh vai trò và những đóng góp to lớn của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đối với công tác xây dựng Đảng và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Trong thời gian tới, công việc này vẫn rất khó khăn và nhiều thách thức, nên có những ý kiến băn khoăn liệu công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực có tiếp tục được duy trì. Đồng chí suy nghĩ như thế nào về vấn đề này?
- Mỗi đồng chí lãnh đạo ra đi đều là tổn thất lớn đối với Đảng, với tổ chức và nhân dân. Điều đó là khách quan, bởi người lãnh đạo như đồng chí Nguyễn Phú Trọng nếu có điều kiện tiếp tục cống hiến thì còn đóng góp nhiều hơn cho sự nghiệp chung.
Nhưng chúng ta cũng phải hiểu rằng, sự ra đi của các nhà lãnh đạo là quy luật của tự nhiên, không ai cưỡng lại được. Và chúng ta cũng cần hiểu rằng, quá trình hoạt động của một con người hay một tổ chức, nói rộng ra là một Đảng thì luôn có sự kế tục. Tôi luôn tin rằng, Đảng ta sẽ chọn được người xứng đáng đảm nhiệm chức vụ cũng như tiếp tục với vai trò là đồng chí Tổng Bí thư, trong đó có nhiệm vụ xây dựng Đảng và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Đảng ta có truyền thống đoàn kết, thống nhất; những quyết định đưa ra để thực hiện việc này hay việc khác nói chung là sản phẩm trí tuệ, ý chí tập thể của các đồng chí lãnh đạo. Đồng chí nào tới đây được giao đảm nhiệm vai trò mà đồng chí Nguyễn Phú Trọng để lại, chắc chắn sẽ phải tiếp tục công cuộc xây dựng Đảng và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; bởi dừng lại hay không dừng lại không phải chỉ là ý muốn cá nhân của một người lãnh đạo, mà đây là ý chí tập thể trong Đảng, là nguyện vọng của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Cán bộ, đảng viên và nhân dân yêu cầu tiếp tục đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thì người lãnh đạo mới nhất định phải tiếp tục thực hiện nhiệm vụ quan trọng này.
- Xin đồng chí cho biết đánh giá về sự gắn bó, những đóng góp của đồng chí Nguyễn Phú Trọng đối với Hà Nội. Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô phải làm gì để xây dựng và phát triển Hà Nội xứng đáng với sự yêu mến của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, thưa đồng chí?
- Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng sinh ra, lớn lên và phần lớn quá trình công tác ở Hà Nội. Đóng góp và dấu ấn của đồng chí Nguyễn Phú Trọng rất nổi bật trong thời kỳ đồng chí làm Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, sau đó là Bí thư Thành ủy trong giai đoạn đất nước và Thủ đô tiến hành công cuộc đổi mới, mở cửa hội nhập, giúp cho Hà Nội luôn làm tròn vị trí, vai trò là trái tim của cả nước, trung tâm chính trị, hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, kinh tế, khoa học, giáo dục và giao lưu quốc tế.
Có lẽ ít ai hiểu về Hà Nội hơn Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Vì hiểu rõ Thủ đô nên những chỉ đạo, định hướng của đồng chí cho Thủ đô sau này cũng rất sâu sát, chỉ nói riêng về sự quan tâm của đồng chí đối với phát triển văn hóa, xây dựng con người Hà Nội là rất sâu sắc, toàn diện, thể hiện rõ tư duy đổi mới, trí tuệ và tầm nhìn. Cho nên điều quan trọng đối với Hà Nội hiện nay là phải cố gắng thực hiện tốt những ý kiến chỉ đạo đó. Có những việc có thể trước mắt chưa đạt được hoặc có những khó khăn, nhưng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô phải cố gắng tập trung thực hiện để mang lại hiệu quả cao nhất.
- Trân trọng cảm ơn đồng chí!
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.