Toàn cảnh động thái hoãn áp thuế của Tổng thống Trump và kịch bản 90 ngày tới

Theo Bloomberg, trong một bài đăng trên mạng xã hội, Tổng thống Trump cho biết, một loạt thuế quan đối với hàng nhập khẩu từ nhiều đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ đã được tạm dừng. Thông báo này được đưa ra chỉ 13 giờ sau khi các mức thuế mới có hiệu lực. Ông Trump chỉ ra rằng, sự hỗn loạn trên thị trường tài chính sau khi áp dụng thuế quan đã đóng vai trò trong quyết định của ông.

Tổng thống Trump đã tạm dừng những loại thuế nào?

Tổng thống Trump thông báo sẽ tạm hoãn trong 90 ngày đối với loại thuế đối ứng - được áp lên hàng nhập khẩu từ gần 60 quốc gia và Liên minh châu Âu (EU). Mức thuế này được thiết kế riêng, tùy chỉnh cho từng đối tác thương mại, dựa theo mức thặng dư thương mại với Mỹ.

Nhưng đến nay, thay vì chịu các mức thuế tùy chỉnh đó, hàng hóa nhập khẩu từ các đối tác này sẽ tạm thời chỉ phải chịu mức thuế cố định 10%, mức thuế mà ông Trump đã áp đặt lên hàng hóa từ tất cả các nước bắt đầu từ ngày 5-4.

Trung Quốc, một trong những quốc gia đang chịu mức thuế quan “trả đũa” mới, lại không nằm trong lệnh tạm dừng mới đây nhất từ Tổng thống Trump. Thay vào đó, ông Trump tuyên bố sẽ tăng thuế đối với hàng hóa Trung Quốc từ 104% lên 125%. Quyết định của ông Trump được đưa ra sau khi Bắc Kinh công bố kế hoạch trả đũa bằng mức thuế 84% áp với hàng hóa của Mỹ.

Trong bài đăng vào hôm 9-4, Tổng thống Trump cũng cho biết, các quốc gia khác chịu mức thuế quan đối ứng của ông đã không có hành động trả đũa dưới bất kỳ hình thức nào. Điều này dường như nhấn mạnh chỉ có Trung Quốc mới đưa ra các đáp trả mạnh mẽ với thuế quan của chính quyền Mỹ.

Vì sao Tổng thống Trump tạm hoãn một số loại thuế?

Việc thực hiện thuế quan đối ứng đã gây ra những sự hỗn loạn trên thị trường và làm dấy lên nỗi lo sợ về suy thoái kinh tế. Tổng thống Trump được cho là phải chịu áp lực lớn từ các lãnh đạo doanh nghiệp và giới đầu tư khi họ đã yêu cầu ông đảo ngược chính sách thuế quan.

"Tôi nghĩ rằng mọi người đã hơi thái quá. Họ đang trở nên hơi lo lắng, hơi sợ hãi", ông Trump nói với các phóng viên tại Nhà Trắng khi được hỏi lý do thay đổi quyết định.

Điều gì sẽ xảy ra sau khi thời gian tạm hoãn kết thúc?

Sự khó đoán định của chính quyền Tổng thống Trump khiến câu hỏi này dường như không có câu trả lời chắc chắn.

Bài đăng của Tổng thống Trump về việc tạm hoãn cho thấy mục đích của động thái này là để tạo cơ hội cho các đối tác thương mại của Mỹ đàm phán nhằm tránh bị áp thuế.

Ông Trump và một số quan chức Mỹ khác cho biết, họ muốn các quốc gia thực hiện những biện pháp như giảm thuế nhập khẩu, cũng như dỡ bỏ các rào cản thương mại khác, bao gồm các quy định, hạn ngạch, trợ cấp cho nhà sản xuất nội địa cũng như việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Ông Trump cho rằng, thâm hụt thương mại của Mỹ là kết quả của các rào cản như vậy và ông muốn loại bỏ tình trạng đó.

Có khả năng khi thời gian tạm hoãn 90 ngày kết thúc vào đầu tháng 7, những quốc gia chưa đạt được thỏa thuận với Mỹ sẽ một lần nữa đối mặt với mức thuế quan đối ứng - mức thuế chưa từng được áp dụng trước ngày 9-4. Tuy nhiên, ông Trump cũng có thể sẽ tiếp tục hoãn thêm một lần nữa - giống như cách ông đã hai lần trì hoãn đánh thuế một số mặt hàng nhập khẩu từ Mexico và Canada trước đây.

Phản ứng của thị trường chứng khoán trước thông báo tạm hoãn thuế quan đối ứng

Thị trường chứng khoán đã tăng vọt sau khi Tổng thống Trump công bố tạm hoãn một số loại thuế. Chỉ số S&P 500 tăng 9,5% - mức tăng lớn nhất trong ngày kể từ năm 2008. Động thái mới nhất này đã kết thúc một tuần đầy biến động, bắt đầu từ việc Tổng thống Trump khiến cả thế giới bất ngờ sau tuyên bố gây sốc về áp mức thuế cao nhất trong hơn một thế kỷ qua.

Giá dầu, vốn đã sụt giảm trong những ngày trước đó do lo ngại suy thoái kinh tế toàn cầu, cũng đã tăng trở lại nhờ vào tin tức quan trọng từ Tổng thống Trump.

Liệu Mỹ có đang tiến tới một cuộc suy thoái?

Trước khi Tổng thống Trump công bố tạm hoãn mức thuế quan mới, tình hình đã bắt đầu có dấu hiệu theo chiều hướng tiêu cực với nền kinh tế Mỹ.

Với quyết định áp thuế, được ông Trump công bố ngày 2-4, đã khiến tâm lý người tiêu dùng vốn đang xấu đi lại thêm phần bi quan. Các ngân hàng Phố Wall cũng đã nâng khả năng xảy ra suy thoái toàn cầu trong năm nay.

Các nhà phân tích cho biết, viễn cảnh về giá cả tăng cao và doanh nghiệp thận trọng hơn, trong kinh doanh có thể sẽ làm giảm tốc tăng trưởng kinh tế Mỹ, thậm chí khiến nền kinh tế này rơi vào tình trạng suy thoái.

Thị trường chứng khoán tăng vọt sau tuyên bố của ông Trump trước mắt đã mang lại sự “nhẹ nhõm” cho giới tài chính Phố Wall. Thông tin này cũng khiến các nhà kinh tế của Goldman Sachs rút lại dự báo về một cuộc suy thoái.

Tuy nhiên, những bất định xoay quanh bước đi tiếp theo của ông Trump - cùng với tác động của những mức thuế vẫn đang còn hiệu lực, bao gồm các mức thuế cao đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, khiến nhiều lãnh đạo doanh nghiệp và nhà đầu tư vẫn chưa hết lo lắng. Nền kinh tế Mỹ sẽ chịu áp lực nếu tâm lý lo ngại này dẫn đến việc cắt giảm chi tiêu ở quy mô lớn.