Từ 14h chiều nay, 28-8, Báo Hànộimới phối hợp với Trung tâm Hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám tổ chức tọa đàm với chủ đề “Để Hà Nội trở thành trung tâm công nghiệp văn hóa của khu vực và thế giới”.
Sau hơn hai tiếng trao đổi, bàn luận; qua ý kiến của các chuyên gia, chúng ta có thêm những góc nhìn sâu sắc, đa chiều, những kiến nghị, đề xuất giá trị thể hiện trí tuệ, tâm huyết, trách nhiệm và tình yêu Hà Nội.
Phát biểu kết thúc tọa đàm, Tổng Biên tập Báo Hànộimới Nguyễn Minh Đức nhấn mạnh, các nhà văn hóa, các chuyên gia đã có những ý kiến đóng góp “Để Hà Nội trở thành trung tâm công nghiệp văn hóa của khu vực và thế giới”. Những ý kiến này sẽ giúp toàn xã hội nâng cao nhận thức về phát triển văn hóa; giúp các cấp, các ngành lưu tâm khi hoàn thiện các quy chế, chính sách để phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn thành phố.
Tổng Biên tập Báo Hànộimới cũng nhận định, Hà Nội cần lựa chọn những thế mạnh về di sản văn hóa, nghệ thuật, thời trang, điện ảnh…; đồng thời, tập trung đầu tư phát triển các lĩnh vực điện tử, games… gắn với đầu tư hạ tầng, nhân lực để phát huy được các nguồn lực. Thành phố cũng cần đề cao tính sáng tạo trong việc phát triển công nghiệp văn hóa, trong đó ưu tiên đầu tư các sản phẩm văn hoá gắn với công nghệ mới.
Để làm được điều này, cần có sự chung tay và quyết tâm của các cấp quản lý và sự tham gia của các thành phần kinh tế, nhất là kinh tế tư nhân.
Tổng Biên tập Báo Hànộimới Nguyễn Minh Đức bày tỏ hi vọng, với sự tâm huyết, trách nhiệm với Thủ đô của các nhân sĩ, trí thức, trong đó có các đại biểu tham dự tọa đàm hôm nay, Báo cáo chính trị trình Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ thành phố sẽ được hoàn thiện với chất lượng cao nhất, xứng tầm vị thế Thủ đô, đúng định hướng của Trung ương và đáp ứng sự kỳ vọng của nhân dân. Đây sẽ là cơ sở chính trị, kim chỉ nam đưa Thủ đô Hà Nội bước vào kỷ nguyên mới phát triển mạnh mẽ, thực sự là đầu tàu, dẫn dắt và lan tỏa cho cả nước.
Liên quan đến việc cần thay đổi cách thức làm mới di tích, mang lại hiệu quả cao trong việc thu hút du khách, với kinh nghiệm trong việc xây dựng các nội dung trải nghiệm tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, TS Lê Xuân Kiêu cho rằng, muốn làm “sống dậy” di tích, mang đến sinh khí mới cho điểm đến, điều quan trọng là phải thay đổi nhận thức và tư duy.
Thời gian qua, Trung tâm hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám đã mạnh dạn đổi mới cách làm, biến không gian Di tích quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám thành không gian sáng tạo, thu hút cộng đồng sáng tạo trẻ. Bên cạnh đó, Trung tâm cũng tổ chức nhiều hoạt động, sự kiện liên quan đến nhiều lĩnh vực tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám như: Tổ chức các chương trình biểu diễn nghệ thuật; khai trương không gian văn hoá đọc tại khu vực Hồ Văn. Trong lĩnh vực mỹ thuật, kiến trúc, Trung tâm cũng có gần 100 sản phẩm lưu niệm dựa trên ý tưởng từ các hoa văn trong kiến trúc của Văn Miếu; triển khai chương trình tour đêm áp dụng công nghệ trình chiếu 3D mapping...
“Việc đưa công nghệ vào di sản, nếu được sử dụng hợp lý, sẽ làm tăng sự hấp dẫn của di sản. Với Văn Miếu – Quốc Tử Giám, việc áp dụng công nghệ đã tạo hiệu quả rất tốt để kể câu chuyện di sản, đặc biệt là câu chuyện Đạo học. Áp dụng công nghệ để làm mới di sản là yếu tố cần thiết, nhưng tôi cho rằng, quan trọng nhất vẫn là nội dung truyền tải”, ông Lê Xuân Kiêu bày tỏ.
Chia sẻ thêm về vấn đề này, PGS.TS Phạm Quang Long nhấn mạnh, muốn phát triển công nghiệp văn hóa, trước hết phải có cơ chế phù hợp, tạo điều kiện thu hút, khuyến khích toàn xã hội tham gia. Theo ông, khi khu vực tư nhân được tham gia mạnh mẽ vào các hoạt động sáng tạo, sẽ hình thành sự cạnh tranh về các sản phẩm, từ đó thúc đẩy đổi mới và tạo nên những chuyển biến tích cực cho công nghiệp văn hóa của Thủ đô.
Thông tin sâu về việc tại Kỳ họp thứ 25, HĐND thành phố Hà Nội đã thông qua Nghị quyết thành lập khu phát triển trung tâm công nghiệp văn hóa và Nghị quyết thành lập khu phát triển thương mại và văn hóa với nhiều cơ chế chính sách ưu đãi, với tư cách là đại biểu HĐND thành phố, ông Nguyễn Minh Đức, Tổng Biên tập Báo Hànộimới cho rằng, các nghị quyết sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho Thủ đô trong việc phát huy nguồn lực phát triển công nghiệp văn hóa. Tổng Biên tập Báo Hànộimới cũng đồng tình cao với các ý kiến chia sẻ của các đại biểu tại tọa đàm.
Ông Nguyễn Minh Đức cho rằng, lâu nay, nói đến văn hóa, chúng ta thường nói về câu chuyện bảo tồn, phát huy, nhưng khái niệm công nghiệp văn hóa hiện nay là vừa bảo tồn, sáng tạo, vừa biến nguồn lực văn hoá thành nền công nghiệp, nền kinh tế. Với cách đặt vấn đề như vậy, Tổng Biên tập Báo Hànộimới đã chia sẻ một vài câu chuyện khi có dịp đi công tác tại một số nơi ở trong nước và ở nước ngoài.
Qua những trải nghiệm thực tế, ông Nguyễn Minh Đức cho rằng, để tạo ra những sản phẩm công nghiệp văn hóa, sản phẩm ấy phải được tích hợp nhiều lĩnh vực (có nghệ thuật, có du lịch, có ẩm thực…). Và để tạo ra giá trị thực sự, cần có một số chính sách nhất quán trong thực thi.
Các nghị quyết HĐND thành phố Hà Nội vừa thông qua cho phép tư nhân, doanh nghiệp đầu tư vào các không gian văn hóa và thương mại. Thành phố cũng đã và đang hoàn thiện dần các thiết chế để các thành phần kinh tế đều có thể tham gia phát triển công nghiệp văn hóa. Vấn đề tiếp theo là cần khuyến khích các chủ thể, các nhà đầu tư... tạo ra các sản phẩm mang tính sáng tạo. Nếu như các không gian văn hóa không được tích hợp các loại hình nghệ thuật thì không thể hình thành không gian sáng tạo.
Cũng theo Tổng Biên tập Nguyễn Minh Đức, một trong những nguyên tắc để phát huy được nguồn lực phát triển công nghiệp văn hóa là phải đạt hiệu quả về kinh tế, tạo ra sản phẩm thỏa mãn nhu cầu của người dân, du khách. Muốn vậy, chúng ta phải có hạ tầng tốt, có không gian để khách hưởng thụ, tạo điều kiện để khách có những trải nghiệm về mua sắm, nghỉ ngơi, ăn uống…
PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cho hay, tháng 7 vừa qua, tại Kỳ họp thứ 25, HĐND thành phố Hà Nội đã thông qua Nghị quyết về việc lập khu phát triển trung tâm công nghiệp văn hóa và Nghị quyết thành lập khu phát triển thương mại, văn hóa với nhiều cơ chế, chính sách ưu đãi. Đây là hai quyết sách quan trọng, mở ra cơ hội để Hà Nội phát huy nguồn lực phục vụ phát triển công nghiệp văn hóa. Tuy nhiên, để các nghị quyết thực sự đi vào cuộc sống, đó là một quá trình dài, đòi hỏi nhiều giải pháp đồng bộ và sự đầu tư tâm huyết.
Trước hết, thành phố cần nâng cao nhận thức và sự đồng thuận của toàn xã hội. Từ các cấp ủy, chính quyền, cơ quan quản lý đến doanh nghiệp, người hoạt động văn hóa và người dân đều phải có sự hiểu biết rõ ràng về ý nghĩa, mục tiêu của nghị quyết để cùng triển khai hiệu quả.
Tiếp đến là vấn đề nguồn lực. Để hiện thực hóa được các nghị quyết, phải huy động được tối đa nguồn lực xã hội, tạo điều kiện thuận lợi cho khu vực tư nhân tham gia cùng thành phố. Điều này cũng đồng nghĩa với việc chúng ta cần đổi mới cách thức quản lý văn hóa theo hướng cởi mở, linh hoạt hơn.
Cùng với đó, yếu tố quan trọng nhất vẫn là con người. Đội ngũ cán bộ, đặc biệt ở cấp cơ sở, phải được nâng cao trình độ để đáp ứng yêu cầu mới, đồng thời, cần huy động thêm lực lượng nhân sự chất lượng cao từ bên ngoài.
Cuối cùng, thành phố phải thường xuyên tổ chức các sự kiện tôn vinh, quảng bá, lan tỏa những mô hình hay, cách làm hiệu quả. Khi đó, xã hội sẽ có thêm cảm hứng, còn các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân sẽ có thêm động lực để tiếp tục đồng hành, góp sức cho sự phát triển công nghiệp văn hóa của Thủ đô.
Trong quá trình biến di sản thành tài sản, phát huy các giá trị văn hóa thành những không gian sáng tạo mới, hấp dẫn, từ đó góp phần phát triển công nghiệp văn hóa, đã có không ít bài học về việc xâm hại di sản, bê tông hóa tài nguyên thiên nhiên… Điều đó cho thấy ranh giới giữa sáng tạo và làm mất bản sắc khá mong manh nếu như chúng ta không có cách thức thực hiện bài bản, có hiểu biết, có tâm và có tầm. Hà Nội cần làm gì để tránh thương mại hóa di tích, bảo đảm vừa giữ gìn bản sắc riêng của Thủ đô, vừa hội nhập xu thế phát triển công nghiệp văn hóa toàn cầu?
Chia sẻ về vấn đề này, bà Phạm Thị Lan Anh, Trưởng phòng Quản lý Di sản - Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội cho rằng, đây là một vấn đề lớn không chỉ của riêng Hà Nội, hay của Việt Nam, mà là toàn cầu.
Hà Nội có nguồn di sản văn hóa phong phú. Ý tưởng sáng tạo để thương mại hóa di tích cũng không thiếu, nhưng làm thế nào để ý tưởng đi vào thực tiễn, làm thế nào để thương mại hóa di tích một cách mềm mại, không khô cứng... thì không dễ.
Đơn cử, “Tò he” xưa nay là trò chơi dân gian, nhưng hiện nay là di sản văn hóa phi vật thể. Các nghệ nhân “Tò he” đã sáng tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị cao hơn những sản phẩm chúng ta thường thấy được bán ngoài hè phố. Nghệ nhân có thể nặn được cả “Lễ hội gò Đống Đa”, hay biến những con tò he thành những nhân vật gần gũi hơn, những bông hoa có thể làm quà tặng trong những dịp lễ hội…, qua đó đem lại giá trị kinh tế cao hơn. Do đó, các nhà quản lý cần hỗ trợ nghệ nhân sản xuất những sản phẩm có giá trị cao.
Hay với di tích Văn Miếu, có thể khai thác những giá trị cốt lõi về truyền thống hiếu học; cho thanh, thiếu niên trải nghiệm trong vai các sĩ tử lều chõng đi thi… thì có thể thu hút thêm nhiều khách tham quan, du lịch.
Để làm được điều đó, công tác truyền thông, tuyên truyền rất quan trọng, trong đó báo chí đóng vai trò lan tỏa thông tin, từ đó tác động đến ý thức cộng đồng. Bên cạnh đó, chúng ta cần chú trọng giáo dục pháp luật trong học đường, nâng cao hiểu biết về văn hóa, từ đó, góp phần có thêm nhiều sự sáng tạo; khai thác giá trị di sản, tạo ra các giá trị kinh tế.
Về câu hỏi: "Hà Nội là trung tâm hội tụ văn hóa cả nước, vậy Hà Nội cần khai thác các lợi thế ra sao để tạo ra sự khác biệt so với các địa phương khác?", PGS.TS Phạm Quang Long cho rằng, Hà Nội có ưu thế lớn về nguồn lực văn hóa truyền thống và vị thế của Thủ đô – nơi tập trung nhiều tinh hoa của cả nước.
Với các ưu thế lớn này, Hà Nội có nhiều cơ hội để thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa, nhưng nếu không “làm đến nơi đến chốn”, đây có thể sẽ trở thành “gánh nặng” của Thủ đô. Vì thế, để phát huy tốt tiềm lực đang có, Hà Nội cần xác định được các ưu thế tập trung phát triển.
Theo PGS.TS Phạm Quang Long, để phát triển công nghiệp văn hóa hiệu quả, việc huy động, phát triển đội ngũ sáng tạo cũng rất quan trọng. Từ thành công của các sự kiện được tổ chức gần đây thu hút rất đông công chúng như các chương trình “concert quốc gia", hay các buổi hợp luyện diễu binh, diễu hành mừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh thu hút hàng triệu người háo hức quan tâm, theo dõi và tham gia, PGS.TS Phạm Quang Long cho rằng, khi khai thác các yếu tố truyền thống, các đơn vị sáng tạo cần khai thác những gì công chúng chưa biết, thực hiện theo cách thức mới, chú ý thị hiếu của người dân để tạo hiệu ứng thu hút công chúng.
“Muốn phát triển công nghiệp văn hóa hiệu quả, cần phải thay đổi tư duy, cách làm. Bên cạnh đó, phải để kinh tế tư nhân trở thành nhân tố quan trọng để phát triển đất nước”, PGS.TS Phạm Quang Long bày tỏ.
Trên cơ sở thực tiễn công tác quản lý, khai thác, phát huy giá trị của di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám, TS Lê Xuân Kiêu, Giám đốc Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám đã chia sẻ nhiều kinh nghiệm để phát huy nguồn lực, góp phần phát triển công nghiệp văn hóa của Thủ đô.
Trước hết, bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước và thành phố, Trung tâm xác định chuyển đổi số, sáng tạo và công nghiệp văn hóa là ba yếu tố không thể tách rời nhau, mà phải gắn bó chặt chẽ. Muốn phát triển công nghiệp văn hóa, không thể không chuyển đổi số, không thể không sáng tạo. Ba nội dung này luôn được Trung tâm xác định là yếu tố quan trọng, xuyên suốt trong mọi hoạt động.
Nhận diện được nguồn lực của di tích, song do thời gian, điều kiện, nhiều dữ liệu của Văn Miếu đã không thể lưu giữ được, nên ngoài những giá trị cảnh quan mà khách tham quan nhìn thấy trực tiếp, Trung tâm luôn cố gắng phát huy các giá trị phi vật thể, thể hiện những giá trị tinh thần thông qua ứng dụng công nghệ, đổi mới sáng tạo để truyền tải những giá trị trừu tượng thành những sản phẩm cụ thể phục vụ khách tham quan.
"Thời gian qua, chúng tôi cũng đặc biệt quan tâm việc huy động nguồn lực cộng đồng để phát triển công nghiệp văn hóa. Văn Miếu đã phối hợp rất hiệu quả với các chuyên gia trong nước và nước ngoài, biến những tiềm năng của di tích trở thành những sản phẩm hết sức cụ thể, bước đầu đáp ứng nhu cầu của khách tham quan", TS Lê Xuân Kiêu chia sẻ.
Phát biểu tại tọa đàm, bà Phạm Thị Lan Anh, Trưởng phòng Quản lý Di sản - Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội cho biết, trong thời gian qua, Hà Nội đã triển khai nhiều giải pháp quan trọng nhằm bảo tồn, phát huy giá trị di sản, đồng thời biến di sản thành nguồn lực cho sự phát triển công nghiệp văn hóa.
Đóng góp vào nhiệm vụ trên, Sở Văn hóa và Thể thao đã tham mưu, xây dựng và hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho việc phát triển văn hóa. Đặc biệt, trong Luật Thủ đô đã có những quy định riêng dành cho lĩnh vực văn hóa, mở ra điều kiện tốt hơn để bảo tồn và phát huy di sản trong giai đoạn tới.
Đối với di sản văn hóa phi vật thể, thành phố đã ban hành kế hoạch 5 năm bảo vệ và phát huy giá trị; nhiều di sản đã được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Trên cơ sở đó, Hà Nội đã có chính sách hỗ trợ các nghệ nhân, các câu lạc bộ và các thế hệ kế cận trong việc truyền dạy, tổ chức các cuộc thi...
Đến nay, 131 nghệ nhân trong lĩnh vực văn hóa phi vật thể đã được công nhận, nhiều nghề truyền thống như bún Phú Đô, phở Hà Nội, chả cá… được khôi phục và phát triển, mang lại giá trị kinh tế thiết thực. Bên cạnh đó, những tri thức ẩm thực như nghề nấu cỗ của Bát Tràng cũng được vinh danh, tiếp nối thành công của nghề gốm, góp phần đưa Bát Tràng trở thành điểm sáng trong phát triển công nghiệp văn hóa.
Ở mảng di tích, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã tham mưu thành phố triển khai công tác tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị. Nhờ vậy, Hà Nội hiện sở hữu một kho tàng di sản phong phú với gần 6.000 di tích, 1.793 di sản văn hóa, 1.300 làng nghề và khoảng 1.500 lễ hội. Đặc biệt, có 23 bảo tàng ngoài công lập đã được cấp phép hoạt động, trở thành điểm đến hấp dẫn du khách. Đây chính là nguồn lực vô cùng to lớn, tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của văn hóa Thủ đô cũng như cho ngành công nghiệp văn hóa trong tương lai.
Là trung tâm chính trị, văn hóa, xã hội và khoa học của cả nước, Hà Nội vừa là nơi hội tụ, vừa là điểm lan tỏa tinh hoa văn hóa dân tộc, tiêu biểu như văn hóa Tràng An, xứ Đoài, Kinh Bắc hay Sơn Nam Thượng. Với trầm tích văn hóa ngàn năm cùng sự giao thoa nhiều nền văn hóa khác, Hà Nội đã hình thành bản sắc riêng độc đáo. Những lợi thế này mở ra cho Hà Nội cơ hội gì trong phát triển công nghiệp văn hóa?.
Trả lời câu hỏi trên, PGS.TS Phạm Quang Long cho rằng, văn hóa có hai chức năng: phục vụ đời sống tinh thần và chính trị. Còn nếu nói đến công nghiệp văn hóa là nói đến công nghệ sản xuất, biến văn hóa thành tiền, đồng nghĩa chú ý chức năng giải trí nhiều hơn.
Tuy nhiên, hiện nay, văn hóa Thủ đô chưa cân bằng được giữa việc biến văn hóa thành tiền mà lại không bị xa rời quần chúng. Văn hóa Hà Nội còn thiên về yếu tố lịch sử, thiếu hơi thở đương đại. Làm công nghiệp văn hóa giống như “bán hàng”, phải hiểu thị hiếu đám đông, biết họ cần gì để đáp ứng...
Theo PGS.TS Phạm Quang Long, trong “Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa đến năm 2020, tầm nhìn 2030” của Chính phủ có 12 lĩnh vực cần phát triển, Hà Nội chỉ nên chọn ra một vài lĩnh vực tập trung đầu tư. Đơn cử như: Nghệ thuật biểu diễn; mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm; du lịch văn hóa...
"Tôi cho rằng, vấn đề này quá lớn, trong vòng 5 đến 10 năm tới, chúng ta sẽ khó có thể làm được ngay. Bên cạnh đó, thành phố cần chú trọng đào tạo bài bản, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thì mới làm tốt được việc phát triển công nghiệp văn hóa", PGS.TS Phạm Quang Long nói.
Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, không chỉ có văn hóa di sản, trong lĩnh vực biểu diễn, Hà Nội cũng đang khẳng định là trung tâm giải trí hàng đầu của cả nước.
Thành phố là nơi tổ chức nhiều sự kiện giải trí lớn, đặc biệt là những chương trình concert gần đây như Anh trai vượt ngàn chông gai, Anh trai say hi, các chương trình concert quốc gia dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2-9 thu hút hàng triệu người, đặc biệt là giới trẻ.
Nhìn rộng ra, Hà Nội có rất nhiều tiềm năng và lợi thế để vươn lên trở thành trung tâm biểu diễn nghệ thuật, giải trí không chỉ của cả nước, mà còn của khu vực.
Lợi thế đầu tiên, Hà Nội là trung tâm chính trị, văn hóa của cả nước. Qua các sự kiện, có thể thấy, Hà Nội có nhiều lợi thế và tiềm năng để tổ chức. Bên cạnh đó, chúng ta có sự quan tâm của lãnh đạo thành phố trong lĩnh vực phát triển văn hóa, coi văn hóa Hà Nội như là trụ đỡ của văn hóa cả nước. Cùng với Luật Thủ đô, thành phố cũng đã ban hành nhiều chính sách, cơ chế để phát triển văn hóa.
Ngoài ra, Hà Nội còn rất quan tâm đến đời sống tinh thần của người dân. Thành phố còn có nguồn lực lớn để tổ chức các hoạt động văn hóa, sự kiện giải trí, khi là nơi quy tụ nhiều nghệ sĩ, các trường đào tạo nghệ thuật có thương hiệu, có hạ tầng tổ chức biểu diễn, công nghệ…
Tuy nhiên, PGS.TS Bùi Hoài Sơn cho rằng, bên cạnh nhiều lợi thế, Hà Nội cũng đứng trước không ít thách thức. Ví dụ, nếu sự kiện mang tầm khu vực và quốc tế có quy mô nhỏ (ví dụ như buổi biểu diễn của BlackPink) thì Hà Nội có thể tự tin tổ chức tốt, nhưng nếu quy mô lớn hơn, thì có thể gặp khó khăn.
"Thực tế cho thấy, các điều kiện để thành phố tổ chức các sự kiện quốc tế có quy mô khu vực và quốc tế còn nhiều khó khăn. Đó là, để có thể tổ chức một chương trình, đơn vị tổ chức cần thực hiện nhiều thủ tục với thời gian chuẩn bị dài; hạ tầng của thành phố cần tốt hơn, nguồn nhân lực cũng cần được đầu tư sâu hơn... Song chúng ta có thể làm được nếu có lộ trình chuẩn bị tốt", ông Bùi Hoài Sơn nhận định.
Trả lời câu hỏi: "Với tài nguyên, tiềm năng hiện có, để thúc đẩy việc trở thành trung tâm Công nghiệp văn hóa của khu vực và thế giới, Hà Nội nên lựa chọn lĩnh vực nào làm mũi nhọn để ưu tiên tập trung đầu tư phát triển?", PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, cho rằng: Việc lựa chọn lĩnh vực ưu tiên phát triển rất quan trọng đối với bất kỳ địa phương nào. Muốn phát triển công nghiệp văn hóa, Hà Nội không nên đầu tư tràn lan, mà phải lựa chọn mũi nhọn.
Nhớ lại năm 2019, khi Hà Nội xây dựng thương hiệu sáng tạo để trình UNESCO công nhận Hà Nội thuộc mạng lưới thành phố sáng tạo, sau rất nhiều cân nhắc, Hà Nội chọn lĩnh vực thiết kế, bởi đây là lĩnh vực bao trùm; cả âm nhạc, điện ảnh, thời trang, kiến trúc… đều có thiết kế.
Hiện nay, việc chọn lĩnh vực mũi nhọn phải dựa trên lĩnh vực đó có thể hiện đặc trưng của Hà Nội không, xét trên thực trạng, tiềm năng...
Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Hà Nội nên tập trung trước tiên cho du lịch văn hóa, vì có nhiều di sản, điểm đến, văn hóa phát triển. Bên cạnh đó, Hà Nội có ẩm thực rất độc đáo, với phở, cốm đều được công nhận là di sản - việc tập trung lĩnh vực này vừa thể hiện được tình yêu Hà Nội, vừa tác động tích cực đến kinh tế - xã hội.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn cũng cho rằng, điện ảnh là hướng đi tốt để phát triển công nghiệp văn hóa. Bởi Hà Nội có nhiều cảnh đẹp, mỗi góc phố đều là "phim trường", đều có thể kể những câu chuyện hay... Thủ đô còn có hệ thống rạp chiếu phim hiện đại, có Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội đã trở thành thương hiệu uy tín.
Thời trang của Hà Nội cũng có tiềm năng phát triển công nghiệp, bởi có hệ sinh thái về trường đào tạo, có nhiều sự kiện thời trang, các tuần lễ thời trang toàn quốc và quốc tế, nhiều nhà thiết kế danh tiếng được thế giới yêu thích.
Bên cạnh đó, phần mềm và trò chơi giải trí cũng là lĩnh vực tiềm năng để đầu tư phát triển. Hà Nội có khu công nghệ cao, đang phát triển mạnh về bán dẫn, có nhiều tài năng ở lĩnh vực sáng tạo phần mềm...
Nhìn từ những concert lớn gần đây, có thể thấy, công nghiệp biểu diễn cũng là lĩnh vực có tiềm năng phát triển mạnh. Nếu tích hợp nghệ thuật biểu diễn với du lịch văn hóa, đây sẽ là hướng đi giúp Hà Nội phát triển mạnh hơn.
Phát biểu khai mạc tọa đàm, Tổng Biên tập Báo Hànộimới Nguyễn Minh Đức cho biết: Nhiệm kỳ 2020-2025, mặc dù đối diện với nhiều khó khăn, đặc biệt là tác động nặng nề của đại dịch Covid-19, Thủ đô Hà Nội đã nỗ lực vượt qua, đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong phát triển văn hóa.
Trong đó, Chương trình 06-CTr/TU và Nghị quyết số 09-NQ/TU về phát triển công nghiệp văn hóa đã đặt nền móng chiến lược, khẳng định vai trò của văn hóa như một động lực nội sinh quan trọng của sự phát triển bền vững và hội nhập quốc tế. Đây chính là bước khởi đầu quan trọng để Thủ đô định hình con đường trở thành trung tâm công nghiệp văn hóa không chỉ của cả nước, mà còn vươn tầm khu vực và thế giới.
Theo Tổng Biên tập Báo Hànộimới Nguyễn Minh Đức, buổi tọa đàm có ý nghĩa đặc biệt trên ba phương diện: Đây là dịp để chúng ta cùng nhau đóng góp ý kiến, hiến kế cho Dự thảo Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội khóa XVII trình Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ thành phố, nhất là trong lĩnh vực phát triển công nghiệp văn hóa – một nội dung quan trọng được xác định trong Dự thảo. Tọa đàm là hoạt động thiết thực góp phần tuyên truyền về đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ thành phố Hà Nội và Đại hội lần thứ XIV của Đảng. Qua đây, chúng ta lan tỏa niềm tin, sự đồng thuận trong xã hội, khơi dậy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và nhân dân, tạo động lực to lớn để thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển Thủ đô trong giai đoạn tới.
Cuộc tọa đàm cũng là nơi kết nối các ý kiến từ giới nghiên cứu, quản lý, thực tiễn hoạt động văn hóa – nghệ thuật và công nghiệp sáng tạo. Những chia sẻ của các đại biểu sẽ giúp Hà Nội có thêm căn cứ khoa học, thực tiễn để định hướng phát triển công nghiệp văn hóa trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, với những sản phẩm đặc sắc mang thương hiệu Thủ đô.
Tổng Biên tập Báo Hànộimới nhấn mạnh, Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ thành phố Hà Nội sắp tới đặt mục tiêu phát triển công nghiệp văn hóa đa dạng, trong đó tập trung các lĩnh vực có thế mạnh như: Du lịch văn hóa, nghệ thuật biểu diễn, thiết kế, thủ công mỹ nghệ, điện ảnh, xuất bản, quảng cáo, phần mềm và trò chơi giải trí… Đây là định hướng lớn, mang tính đột phá, đòi hỏi sự quyết tâm chính trị cao, sự chung tay góp sức của các cấp, các ngành, cộng đồng doanh nghiệp, giới trí thức và nhân dân Thủ đô.
Để đạt được mục tiêu đó, tọa đàm tập trung thảo luận, làm rõ những nội dung trọng tâm, gồm: Nhận diện cơ hội, thách thức đối với Hà Nội trên con đường trở thành trung tâm công nghiệp văn hóa của khu vực và thế giới; xác định rõ những lĩnh vực, sản phẩm đặc thù mà Hà Nội có lợi thế cạnh tranh để ưu tiên phát triển; đề xuất các giải pháp về cơ chế, chính sách, mô hình tổ chức, nguồn lực đầu tư, phát triển nhân lực chất lượng cao, cũng như cách thức quảng bá, xây dựng thương hiệu “Hà Nội – Thành phố sáng tạo”; nhấn mạnh vai trò của hệ thống báo chí – truyền thông, trong đó có Báo Hànộimới, trong công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức xã hội, khơi dậy niềm tự hào, trách nhiệm và khát vọng xây dựng Thủ đô.
Tham dự tọa đàm có: PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội; PGS.TS Phạm Quang Long, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội), nguyên Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội, nguyên Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hà Nội; nhà báo Kiều Thanh Hùng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo thành phố Hà Nội; TS Phạm Thị Lan Anh, Trưởng phòng Quản lý di sản (Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội); TS Lê Xuân Kiêu, Giám đốc Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
Về phía Báo Hànộimới có: Bí thư Đảng ủy, Tổng Biên tập Báo Hànộimới Nguyễn Minh Đức; Phó Tổng Biên tập Báo Hànộimới Lại Bá Hà.
Tọa đàm nhằm trao đổi, chia sẻ những kết quả, bài học từ thực tiễn triển khai Nghị quyết 09-NQ/TU của Thành ủy Hà Nội về phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô giai đoạn 2021-2025, đồng thời gợi mở giải pháp, định hình mô hình tổ chức, cơ chế vận hành để Hà Nội sớm hình thành các trung tâm công nghiệp văn hóa tầm vóc quốc tế.
Tọa đàm không chỉ có ý nghĩa khoa học và thực tiễn sâu sắc, mà còn góp phần tạo nên diễn đàn để các nhà quản lý, nhà khoa học và nhân dân cùng nhìn lại chặng đường đã đi qua trong hành trình phát triển văn hóa của Thủ đô. Từ đó, các đại biểu cùng hiến kế cho chặng đường phía trước, đặc biệt là đóng góp những ý kiến quý báu vào Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội XVIII Đảng bộ thành phố Hà Nội.
Tổng Biên tập: NGUYỄN MINH ĐỨC
Các Phó Tổng Biên tập: MAI THỊ KIM THOA, LƯƠNG CHÍ CÔNG, LẠI BÁ HÀ
Liên hệ tòa soạn: [email protected]
Liên hệ quảng cáo: (024) 39286000. Báo giá quảng cáo: Báo điện tử | Báo giấy
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.
