Tiến tới một hệ sinh thái thanh toán điện tử giao thông đồng bộ

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Anh Tuấn cho hay tại hội thảo “Vì sao từ ngày 1-10, lái xe cần có tài khoản giao thông?” do Báo Xây dựng tổ chức, ngày 14-8 tại Hà Nội.

Trước ngày 1-10-2025 phải hoàn tất chuyển đổi

Sau gần 10 năm triển khai, hệ thống thu phí điện tử không dừng (ETC) đã bao phủ 100% các trạm thu phí trên toàn quốc; với hơn 6,3 triệu phương tiện đã dán thẻ và mở tài khoản thu phí.

Từ đó, nhiều lợi ích mang lại như rút ngắn thời gian qua trạm thu phí, giảm ùn tắc giao thông, minh bạch hóa nguồn thu và tạo thói quen văn minh khi tham gia giao thông.

Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Anh Tuấn, để tiến tới một hệ sinh thái thanh toán điện tử giao thông đồng bộ, Luật Đường bộ và Nghị định 119/2024/NĐ-CP của Chính phủ về thanh toán điện tử giao thông đường bộ, đã quy định việc chuyển đổi từ tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt. Điều này sẽ mở ra khả năng thanh toán đa dịch vụ - từ phí đường bộ, phí đỗ xe, phí sân bay, cảng biển đến phí đăng kiểm - chỉ với một tài khoản duy nhất.

“Đây là một thay đổi lớn, đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan quản lý nhà nước, ngành Ngân hàng, các nhà cung cấp dịch vụ thu phí và các đơn vị trung gian thanh toán”, Thứ trưởng Lê Anh Tuấn nhấn mạnh.

Tại hội thảo, ông Nguyễn Lê Thắng, Tổng giám đốc Công ty TNHH Thu phí tự động VETC cho biết, ngoài việc hỗ trợ khách hàng qua hệ thống tổng đài, người dân có thể tới các điểm trạm offline, thông qua hơn 130 điểm thu phí VETC trên toàn quốc.

Đơn vị đã liên kết với hơn 800 cửa hàng bán ô tô để cung cấp các điểm trạm liên quan, cũng như hỗ trợ khách hàng thông qua các kênh mạng xã hội. Hiện VETC đã kết nối trực tiếp với 12 ngân hàng lớn tại Việt Nam phục vụ thanh toán cho các phương tiện sử dụng dịch vụ.

“Khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm bất cứ ngân hàng nào cũng có thể kết nối vào tài khoản VETC, bảo đảm cho việc kết nối giữa tài khoản giao thông với tài khoản thanh toán. Mặt khác, VETC vẫn đang tiếp tục giải bài toán kỹ thuật để việc kết nối được thuận lợi, không gián đoạn” - ông Nguyễn Lê Thắng khẳng định.

Theo bà Nguyễn Thị Ngọc Trang, Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Giao thông số Việt Nam (VDTC), việc kết nối tài khoản giao thông-ví-ngân hàng hiện đang được đơn vị này triển khai thuận lợi. Tuy nhiên, đơn vị mong muốn có thể kết nối trực tiếp từ tài khoản giao thông-ngân hàng mà không cần qua ví, để bảo đảm thuận lợi cho người dân, chủ xe.

Khách hàng không lo về an toàn bảo mật thông tin

Theo thống kê của các nhà cung cấp dịch vụ thu phí ETC, đến thời điểm này mới có từ 30 - 50% trong tổng số chủ phương tiện ô tô đã chuyển đổi. Lượng lớn phương tiện còn lại là thách thức không nhỏ đối với các đơn vị liên quan để đảm bảo lộ trình chuyển đổi tài khoản ETC sang tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt.

Ông Hồ Quốc Phi, Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam cho hay, hiện nay có 2 đối tượng chính cần phải thực hiện quy định tại Nghị định 119/2024/NĐ-CP, đó là tất cả xe ô tô cá nhân đang lưu hành và những doanh nghiệp kinh doanh vận tải.

Đối với các doanh nghiệp kinh doanh vận tải, nhiều đơn vị đã chủ động thực hiện, nhưng vẫn còn không ít băn khoăn. Tuy nhiên, dù muốn hay không muốn, ít hay nhiều xe, tất cả các doanh nghiệp kinh doanh vận tải đều nhận thức việc cần phải tuân thủ quy định pháp luật.

Hiện nay, khi xe đi qua trạm thu phí, chủ xe chỉ cần có tài khoản thu phí liên kết với ví hoặc thẻ visa, master để nạp tiền vào tài khoản thu phí và doanh nghiệp, lái xe cũng đã quen với hình thức này.

Do đó, Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam đang tăng cường tuyên truyền cho các chủ doanh nghiệp để họ hiểu và thực hiện đúng quy định, tránh tình trạng sau ngày 1-10-2025 khi tham gia giao thông, xe không qua được trạm thu phí vì chưa chuyển đổi sang tài khoản giao thông.

Trước câu hỏi người dùng nếu chưa kịp hoặc chưa thể chuyển đổi thì có bị xử phạt hay không, ông Tô Nam Toàn, Trưởng phòng Khoa học công nghệ, Môi trường và Hợp tác quốc tế (Cục Đường bộ Việt Nam) thông tin, theo quy định của Nghị định 119/2024/NĐ-CP, sau ngày 1-10-2025, nếu phương tiện không liên kết thanh toán không dùng tiền mặt sẽ không thể lưu thông qua trạm thu phí không dừng. Tuy nhiên, hiện tại chưa có quy định xử phạt với hành vi này.

Tới đây, Cục Cảnh sát giao thông có thể sửa lại Nghị định 168/2024/NĐ-CP xem xét, bổ sung hành vi xe không có tiền trong tài khoản khi lưu thông qua trạm thu phí cao tốc sẽ bị coi là hành vi không đủ điều kiện qua trạm thu phí không dừng và bị xử phạt.

Liên quan đến lo ngại của chủ phương tiện về việc bảo mật thông tin, không muốn kết nối tài khoản của mình đến quá nhiều app dịch vụ, ví điện tử…, đại diện Ngân hàng Nhà nước cho biết, Ngân hàng Nhà nước có đầy đủ hạ tầng bảo đảm an toàn khi kết nối và luôn giám sát kiểm tra, xử lý kịp thời về hạ tầng.