Sáng 18-6, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự Lễ và phát lệnh khởi công đồng loạt xây dựng 3 dự án giao thông quan trọng quốc gia: Đường Vành đai 3 Thành phố Hồ Chí Minh; đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (giai đoạn 1) và cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột (giai đoạn 1). Sự kiện được tổ chức theo hình thức trực tuyến tại điểm cầu chính Thành phố Hồ Chí Minh và các điểm cầu tại tỉnh Đắk Lắk và Bà Rịa - Vũng Tàu. Thủ tướng cho rằng, đây là những dự án của "ý Đảng, lòng dân".
Cùng dự sự kiện tại điểm cầu Thành phố Hồ Chí Minh Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Nên; Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng; Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh; lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ, ban, ngành Trung ương; lãnh đạo các tỉnh, thành phố.
Dự lễ khởi công tại các điểm cầu tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và Đắk Lắk có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà; Tổng Thư ký Quốc hội kiêm Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường; Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng; Bí thư Tỉnh ủy Bà Rịa - Vũng Tàu Phạm Viết Thanh; Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai Nguyễn Hồng Lĩnh; Bí thư Tỉnh ủy Đắk Lắk Nguyễn Đình Trung; lãnh đạo Văn phòng Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
* Dự án Vành đai 3 có tổng chiều dài 76,3 km đi qua Thành phố Hồ Chí Minh (47,35km), Đồng Nai (11,26km), Bình Dương (10,76km), Long An (6,81km). Tổng mức đầu tư dự án khoảng 75.378 tỷ đồng; dự kiến cơ bản hoàn thành năm 2025 và đưa vào khai thác từ năm 2026. Quy mô giai đoạn phân kỳ sẽ có 4 làn xe cao tốc, đường song hành hai bên.
* Dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1 dài 53,7 km, tổng vốn đầu tư hơn 19.000 tỷ đồng. Điểm đầu dự án giao với tuyến tránh Quốc lộ 1 qua thành phố Biên Hòa, điểm cuối giao với Quốc lộ 56 (Bà Rịa - Vũng Tàu). Dự kiến, sau khi hoàn thành tuyến cao tốc này thời gian chạy xe từ Thành phố Hồ Chí Minh đến Bà Rịa - Vũng Tàu được rút ngắn, chỉ còn khoảng 70 phút thay vì 150 phút như hiện nay.
Như vậy, cụm cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu sau hoàn thành sẽ kết nối các tuyến cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây, cao tốc Bến Lức (đang triển khai), các tuyến đường kết nối vào sân bay Long Thành sẽ hình thành trục giao thông xương sống giải quyết kẹt xe trên Quốc lộ 51.
Cùng với đó, trục cao tốc này sẽ phát huy tối đa tiềm năng của cảng biển Cái Mép - Thị Vải, sân bay quốc tế Long Thành, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của các tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu nói riêng và vùng Đông Nam Bộ nói chung.
* Dự án cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột giai đoạn 1 có chiều dài khoảng 117,5 km, tổng mức đầu tư gần 21.000 tỷ đồng. Cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột được thiết kế có vận tốc tối đa 100 km/giờ, quy mô 4 làn xe. Theo kế hoạch, đến năm 2025, dự án sẽ cơ bản hoàn thành một số đoạn tuyến có lưu lượng giao thông lớn, hoàn thành toàn tuyến vào năm 2026 và đưa vào khai thác toàn bộ dự án vào năm 2027.
Tại Lễ khởi công các dự án, đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, nhân dân có dự án đi qua và bị ảnh hưởng, cũng như đại diện các nhà thầu tư vấn thiết kế, giám sát, thi công phát biểu, bày tỏ vui mừng vì được Đảng, Nhà nước quan tâm đầu tư các dự án, tạo cơ hội mới thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng dự án đi qua và cả nước, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Các đại biểu cam kết tiếp tục nỗ lực, thực hiện các phần việc thuộc phạm vi trách nhiệm và tiếp tục chung sức, đồng lòng, phối hợp, tạo điều kiện triển khai các dự án để các công trình được hoàn thành đảm bảo an toàn, chất lượng, tiến độ; khai thác hiệu quả các công trình…
Phát biểu tại sự kiện và phát lệnh khởi công đồng loạt 3 dự án, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã tiếp tục xác định xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ là một trong ba đột phá chiến lược, trong đó ưu tiên phát triển một số công trình trọng điểm quốc gia về giao thông, thích ứng với biến đổi khí hậu...; đặt mục tiêu đến năm 2030, phấn đấu cả nước có khoảng 5.000 km đường bộ cao tốc.
Theo đó, đến 2025 cả nước cần đạt được 3.000 km và 2026 - 2030 phấn đấu có thêm 2.000 km đường bộ cao tốc. Trong giai đoạn 2000 - 2021, cả nước mới đầu tư đưa vào khai thác 1.163 km đường bộ cao tốc. Như vậy, trong giai đoạn 9 năm từ 2021 đến 2030, cả nước cần phải triển khai đầu tư, xây dựng gấp gần 4 lần số km đường bộ cao tốc đã xây dựng trong hơn 20 năm qua.
Trước nhiệm vụ đó, từ đầu nhiệm kỳ (năm 2021) đến nay, cả nước đã khánh thành và đưa vào khai thác thêm 566 km đường cao tốc, nâng tổng số km đường cao tốc của cả nước lên 1.729 km; đang thi công các dự án, với tổng chiều dài 350 km; đã khởi công từ đầu năm 2023 các dự án, với tổng chiều dài 1.406 km. Như vậy, cùng với 1.729 km đã đưa vào khai thác và tổng chiều dài đường cao tốc của các dự án đang thi công, đã khởi công đến hết tháng 6 năm 2023 là 1.756 km; nếu quyết tâm, nỗ lực phấn đấu thì cơ bản chúng ta có thể hoàn thành mục tiêu cả nước có trên 3.000 km vào năm 2025. Bên cạnh đó, một số dự án phấn đấu sẽ khởi công từ nay đến năm 2024 có tổng chiều dài khoảng 284 km là tiền đề để thực hiện thành công mục tiêu 5.000km cao tốc vào năm 2030.
Thủ tướng nhấn mạnh, để triển khai Nghị quyết của Đảng về phát triển đường cao tốc, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành địa phương cùng với việc đẩy nhanh tiến độ đầu tư hoàn thiện toàn tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông nối liền từ Lạng Sơn đến Cà Mau, kết nối trung tâm chính trị Thủ đô Hà Nội và trung tâm kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh; tiếp tục nghiên cứu triển khai các tuyến cao tốc trục ngang và các tuyến đường vành đai đi qua địa bàn nhiều tỉnh, thành phố, bảo đảm tính đồng bộ kết nối thông suốt các vùng và cả nước thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh của khu vực, đất nước.
Dự án đường Vành đai 3 Thành phố Hồ Chí Minh; dự án đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu; dự án đường cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột đều được áp dụng cơ chế đặc thù riêng có về: phân cấp phân quyền, giao địa phương làm cơ quan chủ quản thực hiện dự án; áp dụng cơ chế huy động nguồn lực cho dự án kết hợp giữa ngân sách Trung ương và địa phương, cũng như các nguồn vốn hợp pháp khác; áp dụng chỉ định thầu để lựa chọn nhà thầu thi công dự án...
"Các cơ chế này đều đã phát huy tối đa tác dụng, khẳng định sự đúng đắn của Đảng, Nhà nước trong việc ban hành cơ chế mới để hoàn thành mục tiêu phát triển đồng bộ kết cấu hạ tầng giao thông theo Nghị quyết của Đảng", Thủ tướng khẳng định.
Cũng theo Thủ tướng, công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư cho người dân của các dự án này là rất khó khăn nhưng các địa phương đã huy động toàn bộ hệ thống chính trị vào cuộc, sự ủng hộ, chia sẻ của người dân, hy sinh quyền lợi cá nhân vì lợi ích chung nên công tác giải phóng mặt bằng của cả 3 dự án cơ bản đảm bảo tiến độ.
Trong thời gian rất ngắn khoảng 1 năm so với mức trung bình 2 năm so với cách triển khai thông thường, cấp, các ngành, nhất là Bộ Giao thông vận tải và các địa phương có dự án đi qua đã phải triển khai thực hiện một khối lượng công việc rất lớn: triển khai công tác chuẩn bị đầu tư, lập thiết kế kỹ thuật và dự toán, lựa chọn nhà thầu, giải phóng mặt bằng… để khởi công đồng loạt 3 dự án với mục tiêu cơ bản hoàn thành năm 2025 và đưa vào khai thác đồng bộ toàn dự án năm 2026.
“Việc xây dựng 3 dự án giao thông quan trọng này đặc biệt có ý nghĩa khi các dự án đi qua các khu vực miền Trung, Tây Nguyên và Tây Nam Bộ với số km đường cao tốc hiện nay còn thấp so với các khu vực khác”, Thủ tướng chỉ rõ.
Đánh giá cao, ghi nhận và biểu dương sự cố gắng nỗ lực, tinh thần trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương, đơn vị và cảm ơn bà con nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh nơi triển khai các Dự án đã sẵn sàng nhường đất, dời nhà cửa nơi sinh sống của mình để nhường mặt bằng cho các Dự án, Thủ tướng cho rằng, việc khởi công các dự án mới là bước đầu, công việc sắp tới còn rất lớn và nhiều thách thức.
Do đó, để công trình được hoàn thành đảm bảo an toàn, chất lượng và đáp ứng tiến độ, Thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông vận tải, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Tài và nguyên Môi trường, các tỉnh, thành phố được giao làm cơ quan chủ quản dự án tập trung quyết liệt chỉ đạo, yêu cầu Ban Quản lý dự án, tư vấn giám sát và các nhà thầu phải phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất, xây dựng kế hoạch, phương án thi công một cách khoa học, chi tiết, phù hợp, đảm bảo hiệu quả, chất lượng thi công và tổ chức giao thông an toàn, thông suốt, giữ gìn vệ sinh môi trường; đồng thời phải huy động nhân lực, thiết bị máy móc hiện đại để thi công; tuân thủ tuyệt đối những yêu cầu kỹ thuật, quy định của pháp luật liên quan, không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực.
Bộ Giao thông vận tải, các tỉnh, thành phố chỉ đạo các Chủ đầu tư, nhất là người đứng đầu cần bám sát, quyết liệt trong điều hành, quản lý chất lượng, tiến độ, vốn đầu tư trong suốt quá trình thực hiện dự án, đảm bảo các dự án thành phần hoàn thành đúng tiến độ và chất lượng yêu cầu; yêu cầu các nhà tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát phải tăng cường nâng cao trách nhiệm, thường xuyên kiểm tra, giám sát bảo đảm an toàn, chất lượng, tiến độ; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí...
“Các bộ, ngành liên quan của Trung ương cùng phối hợp với Bộ Giao thông vận tải, UBND 7 tỉnh, thành phố được giao thực hiện dự án, tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, bảo đảm công tác an ninh, trật tự để Ban Quản lý dự án và các nhà thầu thi công Dự án đảm bảo tiến độ, hiệu quả”, Thủ tướng chỉ đạo.
Thủ tướng nhắc nhở, UBND các tỉnh, thành phố triển khai công tác giải phóng mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật bảo đảm bàn giao 100% diện tích mặt bằng trong quý III năm 2023. Trong đó đặc biệt quan tâm đến công tác tái định cư, hỗ trợ ổn định sản xuất để người dân có nơi ở mới, có công việc mới bằng và tốt hơn nơi cũ. Thủ tướng kêu gọi bà con nhân dân có đất phải thu hồi phục vụ dự án ủng hộ chủ trương lớn của Nhà nước, tạo điều kiện cho các đơn vị thi công dự án.
“Mỗi cá nhân tham gia dự án cần nâng cao ý thức trách nhiệm với công việc, với ngành và cao hơn nữa với nhân dân với Tổ quốc; đổi mới tư duy, cách nghĩ, cách làm để hoàn thành tốt nhiệm vụ góp phần triển khai các dự án thành phần đúng tiến độ với tinh thần “tất cả vì nhân dân, vì sự hùng cường, thịnh vượng của đất nước”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng cho biết, Chính phủ sẽ luôn dành sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt để hoàn thành 3 Dự án này cũng như những Dự án đầu tư phát triển hạ tầng khác đúng tiến độ, chất lượng; đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống của nhân dân và các mục tiêu Đại hội XIII của Đảng, các Nghị quyết khác của Đảng, Quốc hội và của Đảng bộ các tỉnh, thành phố trong vùng các dự án.
Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, đơn vị và mỗi cá nhân phải nghiêm túc triển khai các dự án bảo đảm chất lượng, tiến độ; an toàn, kỹ thuật, mỹ thuật, môi trường sinh thái; không đội vốn bất hợp lý, không chia nhỏ gói thầu; chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm, lãng phí ở tất cả các khâu; bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân, bảo đảm hài hòa lợi ích của nhà nước, người dân, doanh nghiệp; kịp thời khen thưởng khi làm tốt và xử lý sai phạm.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.