Thủ tướng dự Hội nghị Cấp cao ASEAN với các đối tác, Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS)

Tại các hội nghị, các nhà lãnh đạo ASEAN và đối tác nhất trí tiếp tục tăng cường hơn nữa quan hệ hợp tác thông qua thực hiện hiệu quả các chương trình hành động hiện có, gia tăng liên kết kinh tế và quan hệ thương mại đầu tư, kết nối, thu hẹp khoảng cách phát triển cũng như hợp tác ứng phó hữu hiệu với các thách thức đang nổi lên. Các nhà lãnh đạo nhấn mạnh hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không là lợi ích và mối quan tâm chung của các nước trong và ngoài khu vực; theo đó cần bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông; giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế, Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm đạt được Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị các bên liên quan cần nghiêm túc tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982; thực hiện đầy đủ và nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), nhất là thực hiện Điều 5 của DOC về kiềm chế, không có hành động làm phức tạp thêm, gia tăng căng thẳng hay thay đổi nguyên trạng ở Biển Đông. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ sự hợp tác và phát triển thịnh vượng chỉ diễn ra thuận lợi trong môi trường hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực trên cơ sở bảo đảm và củng cố được lòng tin chiến lược giữa các quốc gia, bao gồm cả lòng tin chiến lược trong bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở khu vực.

* Tại Hội nghị Cấp cao ASEAN - Hoa Kỳ lần thứ 2, phía Hoa Kỳ khẳng định chính sách gắn kết lâu dài với Đông Á và ASEAN; coi ASEAN là ưu tiên chiến lược và một trụ cột trong chính sách đối ngoại của Mỹ ở khu vực. Để đưa quan hệ ASEAN và Hoa Kỳ tiếp tục phát triển, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị hai bên tiếp tục triển khai hiệu quả Sáng kiến gắn kết kinh tế mở rộng (E3) và Thỏa thuận khung về thương mại và đầu tư (TIFA), tăng cường tham vấn giữa các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN và đại diện thương mại Hoa Kỳ, là cơ sở tạo điều kiện thuận lợi cho ASEAN và Hoa Kỳ cùng các đối tác khác tiến hành đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP)...

Hội nghị cũng đã thông qua Tuyên bố chung ASEAN - Hoa Kỳ về hợp tác chống biến đổi khí hậu.

* Tại Hội nghị Cấp cao ASEAN - Trung Quốc lần thứ 17, các nhà lãnh đạo ASEAN và Trung Quốc đã khẳng định lại cam kết tăng cường hơn nữa quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc. Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao sự ủng hộ của Trung Quốc đối với vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực đang định hình và các diễn đàn do ASEAN sáng lập. Để đưa quan hệ hai bên tiếp tục phát triển vững chắc, Thủ tướng đề nghị tiếp tục nỗ lực phát triển quan hệ hợp tác, đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc trên tất cả các lĩnh vực, nhất là đẩy mạnh các chương trình hợp tác trong khuôn khổ Kế hoạch hành động 2011-2015, đẩy mạnh các nỗ lực nhằm tạo môi trường hòa bình, ổn định, an ninh và hợp tác ở khu vực...

* Tại Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 lần thứ 17, lãnh đạo các nước ASEAN và ba nước đối tác Đông Bắc Á (Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc), Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề xuất các bên cần tập trung nguồn lực tiếp tục triển khai Kế hoạch công tác hợp tác ASEAN+3 sửa đổi giai đoạn 2013-2017, đóng góp đầy đủ cho Quỹ Hợp tác ASEAN+3 để hỗ trợ triển khai hiệu quả hơn các dự án hợp tác… Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đề nghị tiếp tục tăng cường hợp tác ổn định tài chính vĩ mô thông qua triển khai hiệu quả Thỏa thuận đa phương hóa sáng kiến Chiềng Mai, mở rộng Sáng kiến thị trường trái phiếu Châu Á và Quỹ Đầu tư bảo đảm tín dụng; vận hành hiệu quả Văn phòng nghiên cứu kinh tế vĩ mô ASEAN+3; đồng thời triển khai hiệu quả và toàn diện Tuyên bố về quan hệ đối tác ASEAN+3 về Kết nối và Kế hoạch tổng thể về kết nối ASEAN, tạo cơ sở cho liên kết và kết nối rộng lớn trong toàn khu vực Đông Á, đặc biệt về cơ sở hạ tầng, giao thông…

* Chiều cùng ngày, các nhà lãnh đạo ASEAN đã có cuộc gặp với Hội đồng tư vấn kinh doanh ASEAN (ABAC) nhằm đối thoại và trao đổi về các biện pháp nâng cao đóng góp của ABAC trong việc giúp ASEAN hoạch định chính sách, thúc đẩy xây dựng Cộng đồng ASEAN và liên kết khu vực.

* Chiều 13-11, lễ bế mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 25 và các cuộc gặp cấp cao giữa ASEAN với đối tác đã diễn ra. Myanmar - nước Chủ tịch ASEAN năm 2014 - đã chuyển giao cương vị Chủ tịch ASEAN 2015 cho Malaysia.

Tuyên bố Chủ tịch Hội nghị Cấp cao ASEAN-25 khẳng định lại tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình và ổn định, bảo đảm an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông, tiếp tục nhấn mạnh các nguyên tắc được nêu trong Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), Tuyên bố Nguyên tắc 6 điểm của ASEAN về Biển Đông, Tuyên bố chung của Hội nghị Cấp cao ASEAN - Trung Quốc lần thứ 15 về kỷ niệm 10 năm DOC và các Tuyên bố liên quan của ASEAN được thông qua tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 24. Tuyên bố Chủ tịch Hội nghị Cấp cao ASEAN-25 hoan nghênh kết quả tích cực trong tham vấn về thực hiện DOC và nhất trí phấn đấu sớm đạt được Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) trên cơ sở đồng thuận. Tuyên bố cũng bày tỏ quan ngại về tình hình trên Biển Đông, tái khẳng định các cam kết chung về bảo đảm giải quyết các tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình phù hợp với các nguyên tắc đã được thừa nhận chung của luật pháp quốc tế.

* Trước đó, Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 9 đã diễn ra tại Trung tâm Hội nghị quốc tế Myanmar với sự tham gia của các vị lãnh đạo Nhà nước và Chính phủ các nước ASEAN, Australia, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, New Zealand, Nga, Hoa Kỳ và Tổng Thư ký ASEAN. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dẫn đầu Đoàn Việt Nam tham dự và có bài phát biểu quan trọng tại hội nghị. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề xuất cần có một tầm nhìn dài hạn để xây dựng một cấu trúc khu vực vì hòa bình, ổn định và phát triển ở Đông Á. Theo đó, cần phát huy hơn nữa vai trò của cấp cao Đông Á trong thúc đẩy phát triển kinh tế và tiến trình liên kết, hội nhập khu vực. Cần bàn phương hướng và biện pháp tăng cường hợp tác khu vực, hỗ trợ những nỗ lực phát triển kinh tế bền vững; ủng hộ ASEAN hướng tới Cộng đồng vào năm 2015, cũng như các nỗ lực đàm phán về hội nhập, tự do hóa thương mại khu vực, trong đó có xây dựng Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) và Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP)...

Về vấn đề Biển Đông, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nêu rõ, hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không là lợi ích và mối quan tâm chung của các nước trong và ngoài khu vực. Trước bối cảnh tình hình Biển Đông tiếp tục diễn biến phức tạp, Thủ tướng đề nghị các bên cần đẩy mạnh hơn nữa các nỗ lực nhằm bảo đảm việc tuân thủ luật pháp quốc tế...