Thứ trưởng Bộ Xây dựng: "Chất lượng" quỹ đất nhà ở xã hội chưa đảm bảo

Đó là chia sẻ, nhận định của các chuyên gia, đại biểu khách mời tại Tọa đàm “Đột phá để phát triển nhà ở xã hội” do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức sáng 5-6 tại Hà Nội.

Cả nước có 686 dự án NƠXH triển khai với 627.867 căn

TS Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho biết, thời gian qua, dưới sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ cùng sự vào cuộc của các bộ, ngành, địa phương, nhiều dự án NƠXH được triển khai, đáp ứng một phần nhu cầu về nhà ở cho những người có thu nhập thấp, cuộc sống còn khó khăn và công nhân tại các khu công nghiệp.

Các cơ chế, chính sách về phát triển NƠXH không ngừng được bổ sung, hoàn thiện. Trong đó ngày 29-5 vừa qua, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 201/2025/QH15 về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù phát triển NƠXH. Đây là một nghị quyết mang tính đột phá nhằm tháo gỡ các thủ tục còn vướng mắc, cản trở quá trình đầu tư phát triển NƠXH cũng như giải quyết những khó khăn từ thực tiễn đặt ra.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, một trong những chính sách đáng chú ý thời gian qua là việc thành lập Quỹ nhà ở quốc gia. Đây là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, hoạt động không vì mục đích lợi nhuận bao gồm: Quỹ nhà ở Trung ương do Chính phủ thành lập, Quỹ nhà ở địa phương do UBND cấp tỉnh thành lập.

“Mục tiêu của Quỹ là tạo nguồn vốn để đầu tư xây dựng NƠXH, đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của dự án NƠXH, tạo lập NƠXH để cho thuê, nhà ở cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thuê”, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh nhấn mạnh.

Cụ thể hóa các chính sách quan trọng trên, đến nay cả nước có 686 dự án NƠXH được triển khai với quy mô 627.867 căn. Trong đó có 117 dự án hoàn thành và hoàn thành một phần, quy mô 80.811 căn; 159 dự án đã khởi công xây dựng, quy mô 135.563 căn.

Cùng với đó, 416 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư, quy mô 417.185 căn. Trong 5 tháng đầu năm nay, cả nước đã khởi công, đang triển khai đầu tư xây dựng 159 dự án NƠXH với quy mô 135.563 căn.

“Như vậy, số lượng dự án đã hoàn thành, khởi công xây dựng đạt 51% so với chỉ tiêu đặt ra tại Đề án đến năm 2025 là 428.000 căn NƠXH”, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh khẳng định.

Cho rằng phải coi NƠXH là một dự án góp phần phát triển kinh tế xã hội của địa phương, của cả nước, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản thành phố Hồ Chí Minh Lê Hoàng Châu nhấn mạnh: “Nếu không có cơ chế chính sách đặc thù, NƠXH sẽ rất khó khăn. Vì thế, Nghị quyết 201/2025/QH15 được Quốc hội ban hành rất tuyệt vời”.

Tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc

Mặc dù đã đạt một số kết quả quan trọng trên, song các chuyên gia cho rằng việc phát triển NƠXH vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, trong đó, một số dự án đã khởi công nhưng chậm tiến độ.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh thừa nhận rằng, dù các địa phương đã dành quỹ đất lớn, đủ về số lượng để phát triển NƠXH, tuy nhiên "chất lượng" của quỹ đất này vẫn còn chưa đảm bảo. Trong đó nhiều ô đất NƠXH được quy hoạch, bố trí không phù hợp, ở những nơi xa trung tâm, thiếu kết nối về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Vì thế, chưa thể đưa vào sử dụng ngay, công tác giải phóng mặt bằng chậm dẫn đến chưa bàn giao được mặt bằng cho chủ đầu tư, ảnh hưởng tiến độ dự án.

Để tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy phát triển NƠXH, đảm bảo mục tiêu đầu tư ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH đến năm 2030 (riêng năm 2025 phải hoàn thành một lượng nhất định), Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo quyết liệt, yêu cầu rà soát vướng mắc và đề xuất biện pháp tháo gỡ.

Là một trong những địa phương thành công trong xây dựng NƠXH với khoảng 14 dự án quy mô khoảng 29.000 căn hộ được triển khai đến nay, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Phạm Văn Thịnh cho rằng, bài học kinh nghiệm rút ra là nâng cao nhận thức của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền và lựa chọn được chủ đầu tư có năng lực.

Từ góc độ doanh nghiệp tham gia xây dựng dự án NƠXH, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Cát Tường Phạm Tiến Dũng cho rằng giải pháp, quyết sách trên ngoài tháo gỡ khó khăn còn tạo được niềm tin để các doanh nghiệp tin tưởng khi phát triển các dự án NOXH.

“Khi bắt tay vào một dự án, chúng ta không thể lường trước được những khó khăn nhưng nếu chúng ta có lòng tin vào một thể chế, chính sách thì doanh nghiệp cũng sẽ dám mạnh dạn tháo gỡ và đương đầu, vượt qua những khó khăn”, ông Phạm Tiến Dũng bày tỏ.