Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng: Công tác đối ngoại hướng tới mục tiêu phát triển xanh và bền vững của các địa phương

- Thứ trưởng có thể cho biết những kết quả đạt được trong triển khai công tác đối ngoại địa phương từ Hội nghị ngoại vụ toàn quốc lần thứ 20 được tổ chức tháng 12-2021 đến nay?

- Triển khai đường lối đối ngoại của Đại hội lần thứ XIII của Đảng, trên cơ sở Chương trình hành động của Hội nghị ngoại vụ toàn quốc lần thứ 20, công tác đối ngoại địa phương trong thời gian qua được triển khai đồng bộ, hiệu quả, sôi nổi, đạt nhiều kết quả tích cực, đóng góp quan trọng vào thành tựu đối ngoại của đất nước, thiết thực phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương.

Việc giao lưu, trao đổi đoàn địa phương với nước ngoài được khôi phục sau thời gian gián đoạn vì dịch Covid-19; số lượng thỏa thuận hợp tác tập trung vào những lĩnh vực thiết thực với phát triển của các địa phương được ký kết tăng nhanh. Giai đoạn 2021-2023, các địa phương đã ký kết 422 thỏa thuận với địa phương/đối tác/doanh nghiệp nước ngoài. Đây là con số hết sức ấn tượng.

Công tác ngoại giao kinh tế được đẩy mạnh với tư duy mới, cách làm mới, trên tinh thần xác định ngoại giao kinh tế là nhiệm vụ trung tâm, quan trọng nhất trong triển khai công tác đối ngoại địa phương. Hầu hết các địa phương đã ban hành Kế hoạch hành động triển khai công tác ngoại giao kinh tế; có nhiều sáng kiến, sáng tạo trong hợp tác quốc tế, chú trọng thúc đẩy những động lực tăng trưởng mới, lĩnh vực mới nhằm phát triển bền vững như chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, đô thị thông minh...

Công tác ngoại giao văn hóa, quảng bá du lịch được các địa phương chú trọng với nhiều hoạt động đa dạng, phong phú, sáng tạo, góp phần nâng tầm và lan tỏa giá trị văn hóa địa phương Việt Nam đến cộng đồng quốc tế. Một số lễ hội, festival địa phương trở thành “thương hiệu” ở khu vực và trên thế giới như Festival Huế, Lễ hội Thành Tuyên, Tuần lễ du lịch Ninh Bình “Sắc vàng Tam Cốc - Tràng An”, Tuần lễ Festival Biển Nha Trang, Lễ hội pháo hoa quốc tế Đà Nẵng…

Công tác người Việt Nam ở nước ngoài, lãnh sự và bảo hộ công dân, công tác thông tin đối ngoại và các mặt công tác khác... đều có sự phối hợp ngày càng chặt chẽ, triển khai đồng bộ, bài bản, hiệu quả giữa Bộ Ngoại giao với các địa phương. Các địa phương, nhất là những tỉnh, thành phố có đường biên giới đất liền và ven biển, có đóng góp quan trọng trong công tác bảo vệ chủ quyền biên giới lãnh thổ, chủ quyền biển, đảo.

- Thưa Thứ trưởng, Bộ Ngoại giao cùng các địa phương đã cụ thể hóa như thế nào chủ trương của Đại hội lần thứ XIII của Đảng, đó là ngoại giao kinh tế lấy địa phương làm trung tâm phục vụ?

- Trong gần 3 năm qua, Bộ Ngoại giao đã chủ động, tích cực đồng hành, sát cánh cùng các địa phương thúc đẩy triển khai công tác đối ngoại nói chung và ngoại giao kinh tế nói riêng; đóng vai trò tham mưu, kết nối, mở đường hỗ trợ các địa phương mở rộng quan hệ đối ngoại, quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư, thu hút tối đa nguồn lực bên ngoài phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Chúng tôi xác định hỗ trợ thúc đẩy ngoại giao kinh tế ở cấp độ địa phương là một trong những ưu tiên cao nhất trong triển khai công tác ngoại giao kinh tế của Bộ Ngoại giao và các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, với tinh thần phục vụ, hết lòng, đồng hành, hỗ trợ.

Thứ nhất, Bộ Ngoại giao chủ động, tích cực phối hợp với các địa phương tăng cường tổ chức, tham gia những hoạt động, sự kiện kết nối, thu hút đầu tư, thương mại, du lịch và văn hóa… giữa địa phương, doanh nghiệp với đối tác, hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài; tổ chức hơn 40 hội nghị theo nhiều lĩnh vực khác nhau phù hợp với thế mạnh của từng địa phương. Bộ Ngoại giao hỗ trợ địa phương đón tiếp các đoàn nước ngoài; đẩy mạnh đa dạng hóa các đối tác, vừa tiếp tục khai thác tốt đối tác lâu năm, truyền thống vừa tìm kiếm thêm cơ hội hợp tác với đối tác mới như Thái Lan, Indonesia, Ấn Độ, Israel, các nước Trung Đông, Nam Mỹ, châu Phi…

Thứ hai, Bộ Ngoại giao tích cực hỗ trợ kết nối các địa phương, doanh nghiệp trong nước với đối tác nước ngoài bằng nhiều hình thức linh hoạt như kết nối các địa phương với đại sứ quán, hiệp hội doanh nghiệp các nước tại Việt Nam, nhất là những thị trường lớn, những đối tác có kỷ niệm năm tròn, năm chẵn quan hệ ngoại giao; giới thiệu các địa phương Việt Nam tham gia nhiều sự kiện, hội chợ, triển lãm uy tín ở nước ngoài; cung cấp thông tin về kinh tế, đầu tư cho đối tác nước ngoài có nhu cầu; tổ chức nhiều đoàn khách quốc tế tham dự sự kiện do địa phương tổ chức, kết nối hiệp hội doanh nghiệp làm việc trực tiếp với lãnh đạo địa phương.

Thứ ba, xác định thông tin, tham mưu là nhân tố quyết định, Bộ Ngoại giao đặc biệt chú trọng việc chia sẻ, cập nhật thông tin cho các địa phương, từ những trao đổi với lãnh đạo địa phương, lãnh đạo cơ quan ngoại vụ về cơ hội ngoại giao kinh tế đến cung cấp thông tin, đánh giá về tình hình kinh tế thế giới, tác động đến Việt Nam gửi lãnh đạo các tỉnh, thành phố.

Có thể khẳng định, quán triệt sâu sắc chủ trương của Đại hội lần thứ XIII của Đảng, Bộ Ngoại giao và các địa phương đã đồng sức, đồng lòng đẩy mạnh triển khai công tác đối ngoại và ngoại giao kinh tế, tận dụng cơ hội, vượt qua thách thức, đạt kết quả thiết thực cho phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương, góp phần vào những thành tựu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, không ngừng củng cố, nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.

- Thứ trưởng có thể cho biết những mục tiêu và nội dung quan trọng sẽ được thảo luận tại Hội nghị ngoại vụ toàn quốc lần thứ 21 sắp tới?

- Trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; trong nước, kinh tế đứng trước nhiều cơ hội, song thách thức, khó khăn cũng rất lớn, Hội nghị ngoại vụ lần này sẽ tập trung trao đổi, xây dựng định hướng để phát huy hơn nữa vai trò đối ngoại địa phương, trọng tâm là phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và nâng cao vị thế của các địa phương; đồng thời, tăng cường sự hiện diện, nâng tầm của ngoại giao và công tác đối ngoại địa phương.

Hội nghị sẽ tập trung vào chủ đề “Phát huy vai trò tiên phong của đối ngoại phục vụ phát triển bền vững của địa phương”; trao đổi các định hướng, giải pháp cụ thể hóa việc tiếp tục phát huy vai trò tiên phong của đối ngoại địa phương trong việc tạo lập và giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, huy động nguồn lực bên ngoài phục vụ phát triển kinh tế - xã hội bền vững của các địa phương, nhất là thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới như chuyển đổi xanh, chuyển đổi số.

Ba nội dung trọng tâm tại Hội nghị là: Đẩy mạnh công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế đáp ứng yêu cầu phát triển của các địa phương trong tình hình mới; đổi mới sáng tạo, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại phục vụ phát triển bền vững của các địa phương; tăng cường thu hút đầu tư chất lượng cao hướng tới mục tiêu phát triển xanh và bền vững của các địa phương.

Chúng tôi mong muốn và tin tưởng rằng, qua hội nghị, các bộ, ngành, địa phương, đại sứ, trưởng cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài cùng các đối tác trong và ngoài nước sẽ có cơ hội chia sẻ những thông tin, kinh nghiệm, cách làm mới, hướng đi mới, sáng tạo, thực chất để phối hợp triển khai công tác đối ngoại địa phương một cách toàn diện, hiệu quả hơn nữa, góp phần thực hiện thắng lợi đường lối đối ngoại của Đại hội lần thứ XIII của Đảng.