Thu hút người dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện: Chủ động tìm đến khách hàng

Nhằm củng cố vững chắc nền tảng an sinh, các cơ quan chức năng đang thu hút người dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện bằng cách chủ động tìm đến khách hàng.

Đa số lao động tự do thiếu điểm tựa an sinh

Theo công bố mới nhất của Tổng cục Thống kê, đến hết quý I-2024, lực lượng lao động ở nước ta đạt 52,4 triệu người, trong đó, số lao động có việc làm là 51,3 triệu người. Khi có việc làm, mỗi người sẽ tạo ra giá trị, mang lại nguồn thu nhập cho bản thân, gia đình, xã hội, đồng thời có thể trang bị điểm tựa an sinh cho chính họ và người thân. Thế nhưng, lũy kế đến hết quý I-2024, hệ thống bảo hiểm xã hội mới ghi nhận gần 17,4 triệu người tham gia. So với cùng kỳ năm trước, số người tham gia chính sách tuy có tăng, nhưng còn quá ít so với số người đang có việc làm.

Đáng lưu ý, số liệu thống kê cũng cho thấy, lực lượng lao động có việc làm thuộc khối kinh tế phi chính thức (làm việc tự do, không theo chế độ hợp đồng lao động) chiếm số đông với hơn 33,3 triệu người. Nhóm lao động này thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, nhưng mới chỉ có 1,44 triệu người có tên trên hệ thống bảo hiểm, bằng hơn 8% so với tổng số lao động đã tham gia chính sách và chỉ bằng hơn 4% so với số lao động tự do đang có việc làm.

Nguyên nhân khiến đại đa số lao động tự do chưa ghi danh vào hệ thống bảo hiểm xã hội đã được các cơ quan chức năng phân tích, lý giải dưới nhiều khía cạnh. Dù tiếp cận dưới góc độ nào, việc một bộ phận không nhỏ người dân chưa hiểu rõ tính ưu việt, nhân văn, chia sẻ của chính sách, chưa chủ động tham gia là nguyên nhân chính, dễ nhận diện. Đồng thời, vì nguồn thu nhập của một bộ phận người dân chưa ổn định, nên họ chưa có điều kiện tham gia chính sách lâu dài…

Đa dạng phương thức tiếp cận

Nhằm thu hút lực lượng lao động tự do đang có việc làm tham gia vào hệ thống an sinh, Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh cho biết, thay vì chờ đợi, các cơ quan chức năng cần coi họ là khách hàng và chủ động tìm đến.

Hiện nay, phương thức tiếp cận với khách hàng được các cơ quan chức năng triển khai linh hoạt, đa dạng, phù hợp với từng nhóm đối tượng. Với nhóm đối tượng đông nhất là nông dân, cơ quan Bảo hiểm xã hội cùng Hội Nông dân các cấp ký kết chương trình phối hợp; đồng thời, thường xuyên tuyên truyền, phổ biến về tính ưu việt, nhân văn của chính sách đến với người dân khu vực nông thôn thông qua các hội nghị tại địa bàn dân cư.

Từ thực tế triển khai, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Ứng Hòa Đinh Thị Tươi cho hay, sau khi tiếp nhận thông tin từ những người uy tín, không ít nông dân đã đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội để có cơ hội nhận lương hưu và nhiều chế độ khác khi hết tuổi lao động. Đến nay, toàn huyện Ứng Hòa có hơn 2.700 người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, chiếm hơn 2% lực lượng lao động trong độ tuổi, đạt chỉ tiêu đề ra.

Với đối tượng làm công việc tự do ở khu vực đô thị, các cơ quan chức năng đưa chính sách đến với họ thông qua mô hình gian hàng tư vấn lưu động về bảo hiểm xã hội đặt ở khu vực công cộng tập trung người qua lại hoặc lồng ghép với phiên giao dịch việc làm. Mô hình này phát huy hiệu quả khá tích cực, giúp nhiều người tiếp cận với chính sách một cách đầy đủ, toàn diện, chính thống.

Cùng với tuyên truyền, vận động, các cơ quan chức năng còn “kích cầu” tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện bằng nhiều chính sách hỗ trợ đặc thù. Trưởng ban Quản lý Thu - Sổ, thẻ (Bảo hiểm xã hội Việt Nam) Dương Văn Hào cho biết, ngoài mức hỗ trợ chung theo quy định của Chính phủ, nhiều tỉnh, thành phố có chính sách hỗ trợ thêm mức đóng hằng tháng cho người dân, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, trong đó Hà Nội là địa phương điển hình.

Trao đổi với phóng viên Báo Hànộimới, Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội thành phố Hà Nội Vũ Đức Thuật cho biết, những năm gần đây, Hà Nội hỗ trợ mức đóng cho mọi trường hợp tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có hộ khẩu thường trú trên địa bàn cao gấp 2 lần so với quy định chung. Ngoài ra, một số quận, huyện, thị xã còn huy động thêm nguồn lực để hỗ trợ 100% mức đóng cho người tham gia là thành viên thuộc hộ nghèo, cận nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số.

Việc đưa bảo hiểm xã hội tự nguyện vào đời sống bằng cách chủ động tìm đến khách hàng là hướng đi mới. Hy vọng cách làm này sẽ mang lại hiệu quả tích cực, góp phần trang bị điểm tựa an sinh cho người lao động, củng cố vững chắc nền tảng an sinh xã hội.