Thông qua Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi):Bổ sung nhiều loại súng vào nhóm vũ khí quân dụng

Luật gồm 8 chương, 75 điều, quy định về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ; nguyên tắc, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ nhằm bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ quyền con người, quyền công dân và phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2025. Quy định tại Điều 17, Điều 32 và khoản 1 Điều 49 của Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2025.

Trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới nêu, theo số liệu báo cáo của Bộ Công an, trong 5 năm gần đây, đối tượng sử dụng các loại súng tự chế gây án nhiều gấp 6 lần về số vụ, 5 lần về số đối tượng so với số vụ, số đối tượng sử dụng trái phép súng quân dụng; nhiều vụ gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, làm chết nhiều người. Mặc dù nguy hiểm như vũ khí quân dụng nhưng các loại súng này chưa được quy định trong luật hiện hành và cũng chưa có đủ chế tài để xử lý hình sự. Vì vậy, tội phạm đã lợi dụng kẽ hở của pháp luật để chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, mua bán, sử dụng trái phép các loại súng này.

Với những lý do trên, Luật đã bổ sung các loại súng bắn đạn ghém, súng kíp, súng nén khí, súng nén hơi và đạn sử dụng cho các loại súng này vào nhóm vũ khí quân dụng; đồng thời, phân định rõ theo mục đích sử dụng, theo đó, khi sử dụng các loại súng này vào mục đích săn bắn là súng săn, khi sử dụng vào mục đích luyện tập, thi đấu thể thao là vũ khí thể thao nhằm đảm bảo phù hợp với Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) và là cơ sở pháp lý cho các lực lượng chức năng phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm.

“Với quy định giải thích từ ngữ “vũ khí quân dụng” như khoản 2 Điều 2 dự thảo Luật tiếp thu, chỉnh lý, tùy theo hành vi và tội danh cụ thể, người sử dụng súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc “dao có tính sát thương cao” với mục đích xâm phạm tính mạng, sức khỏe con người trái pháp luật, thì có thể bị xử lý hình sự về tội danh theo Điều 304 của Bộ luật Hình sự”, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh nêu.

Về ý kiến quy định dao có tính sát thương cao thuộc nhóm vũ khí thô sơ để làm căn cứ xử lý đối với tội phạm sử dụng dao để gây án, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo chỉnh lý khoản 2, khoản 4 Điều 2 dự thảo Luật tiếp thu, chỉnh lý để phù hợp với từng loại vũ khí.

Với quy định này, các hành vi liên quan đến dao có tính sát thương cao không có động cơ, mục đích theo quy định tại khoản 2 hoặc khoản 4 Điều 2 thì không bị xử lý hành chính hoặc xử lý hình sự; chỉ trong trường hợp sử dụng với mục đích quy định tại khoản 2 hoặc khoản 4 Điều 2 thì mới xác định là vũ khí quân dụng hoặc vũ khí thô sơ.

Để bảo đảm tính thống nhất trong áp dụng pháp luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo các cơ quan hữu quan rà soát quy định của Bộ luật Hình sự có liên quan đến vũ khí thô sơ, vũ khí quân dụng để thống nhất ban hành văn bản hướng dẫn áp dụng quy định về hành vi phạm tội liên quan đến dao có tính sát thương cao khi Luật có hiệu lực thi hành.