Thời đại huy hoàng nhất lịch sử dân tộc Việt

Kể từ đó, với 30 năm xây dựng một nền dân chủ cộng hòa và kháng chiến vĩ đại bảo vệ đất nước, chúng ta đã thống nhất giang sơn vào ngày 30 tháng 4 năm 1975.

Tuy nhiên, các cuộc chiến tranh biên giới phía Tây Nam và phía Bắc cùng các cuộc cấm vận kinh tế của phương Tây diễn ra trong khoảng 10 năm tiếp theo đã làm cho đất nước chỉ có thể bắt đầu thực sự vào công cuộc xây dựng Tổ quốc cách đây khoảng 4 thập kỷ.

Sau gần 40 năm đổi mới, đất nước đạt nhiều kết quả toàn diện, có ý nghĩa quan trọng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao vị thế đất nước chưa từng có trên trường quốc tế.

Hiện nay, GDP Việt Nam đạt trên 475 tỷ USD, đứng thứ 33 trên thế giới về quy mô GDP và lọt tốp 5 nước có quy mô kinh tế tăng trưởng nhiều nhất thế giới. Hơn nữa, trong quá trình đó, Việt Nam từ vị thế là đối tượng đã trở thành chủ thể của các vấn đề an ninh trên thế giới khi mới đây đã hai lần đảm nhận vai trò Chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Liên quan đến chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, có một số người vẫn có quan điểm nhấn mạnh về vị trí địa chiến lược quan trọng của đất nước, nên nước ta bị chiến tranh tàn phá và thiên tai nhiều, điều kiện khó khăn, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh và sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Trong khi đó, lại chưa nhận thức rõ các nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia - đây là yếu tố quyết định tạo ra sức mạnh để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc.

Tuy nhiên, thực tế hiện nay ngày càng nhiều đồng thuận đa số về mô hình định lượng 5 nguồn lực và đó sẽ là sự vận dụng sáng tạo nhằm thực hiện có hiệu quả bài học dựng nước đi đôi với giữ nước. Phát triển bền vững để tiến tới một xã hội phồn vinh thì phải quản trị định lượng, huy động, sử dụng hiệu quả và hơn hết phải làm gia tăng tất cả 5 nguồn vốn cơ bản như tài chính, xã hội, sản phẩm, con người và bao gồm cả vốn tài nguyên, vốn thường bị cạn kiệt do hoạt động sản xuất kinh tế. Hay nói cách khác, phải chủ động và quản trị tốt các nguồn lực của quốc gia.

Theo các nhà kinh tế, để đạt được mục tiêu tối thượng này, cần phải có một chiến lược phát triển kinh tế - xã hội - môi trường toàn diện bao gồm 4 nội dung cơ bản:

Thứ nhất, quản trị kinh tế bền vững: Quản trị hiệu quả các nguồn lực là phải xây dựng và triển khai quy hoạch tốt để nâng cao 5 nguồn tài sản vốn, thay vì làm xuống cấp chúng. Phải chăng, đây cũng nên là những nội dung cốt lõi trong kế hoạch, chiến lược, tầm nhìn trong quy hoạch tổng thể quốc gia của Chính phủ, từ Trung ương tới địa phương và kể cả cộng đồng doanh nghiệp, nhằm thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội một cách nhất quán và chủ động tránh các hiện tượng tiêu cực như lãng phí, tham nhũng, quan liêu… và đặc biệt là phải đạt được hiệu quả quy mô kinh tế (Economies of scale).

Thứ hai, chủ động phát huy nguồn lực: Trong mô hình 5 nguồn lực thì chỉ có hai nguồn lực con người và xã hội có đặc tính chủ động thúc đẩy tất cả nguồn lực phát triển và đổi mới kinh tế - xã hội. Quản trị tốt hai nguồn lực này chính là sự khác biệt lớn nhất quyết định một quốc gia phát triển hay đang phát triển. Trong đó, nguồn vốn con người được xem là tài sản quan trọng nhất của bất kỳ quốc gia nào.

Về nguồn lực con người, cần chú trọng phát triển kinh tế tư nhân và lực lượng doanh nhân trong việc triển khai thực hiện thành công Nghị quyết số 68-NQ/TƯ ngày 4-5-2025 của Bộ Chính trị nhằm hoàn thiện kinh tế thị trường, giải phóng bản năng khát khao vươn lên mạnh mẽ vô hạn của con người, bởi vì “cầu” sẽ thúc đẩy “cung”, xã hội hàng hóa sẽ phát triển vượt bậc, đột biến.

Bên cạnh đó, cần xây dựng và đào tạo đội ngũ doanh nhân có đạo đức, văn hóa kinh doanh, trung thực, liêm chính, trách nhiệm xã hội, gắn với bản sắc dân tộc, tiếp cận tinh hoa văn hóa kinh doanh thế giới, mang trong mình khát vọng xây dựng đất nước giàu mạnh, hùng cường, thịnh vượng. Lấy đạo đức, văn hóa kinh doanh làm cốt lõi và đề cao tinh thần thượng tôn pháp luật.

Về nguồn lực xã hội, với ý nghĩa là nguồn vốn mạnh mẽ quyết định sự văn minh và chất lượng phát triển của xã hội thông qua việc đoàn kết, đổi mới xây dựng thể chế và liên kết hiệu quả các lực lượng chính trị - xã hội. Điều này được công nhận rộng rãi ngày nay trên thế giới khi giải Nobel Kinh tế năm 2024 đã được trao cho ba nhà kinh tế học: Daron Acemoglu, Simon Johnson và James A. Robinson, vì những đóng góp của họ trong việc nghiên cứu về vai trò của thể chế đối với sự thịnh vượng quốc gia.

Ở Việt Nam, bài học về nguồn lực xã hội lớn nhất trong công cuộc đổi mới lần thứ nhất là đổi mới thể chế từ cơ chế bình quân sang bình đẳng đã đưa nền nông nghiệp nước ta từ khủng hoảng thiếu sang dư thừa và xuất khẩu hàng đầu về nông sản. Đây cũng là khởi đầu của công cuộc chuyển mình từ nền kinh tế kế hoạch hóa sang nền kinh tế thị trường. Chính vì vậy, phải đẩy mạnh công cuộc đổi mới xây dựng và thi hành pháp luật theo tinh thần Nghị quyết số 66-NQ/TƯ nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới tinh giản, sắp xếp lại thể chế và bộ máy chính quyền từ Trung ương đến các tỉnh, thành phố bảo đảm tính hiệu quả của các nguồn lực xã hội.

Thứ ba, hội nhập kinh tế quốc tế: Việc nâng cấp, mở cửa và làm sâu sắc quan hệ quốc tế thông qua các thể chế kinh tế song phương với các đối tác chiến lược toàn diện không chỉ là điều kiện để mở rộng thị trường mà còn là nền tảng để Việt Nam chuyển sang giai đoạn hội nhập chất lượng cao, củng cố vị thế quốc gia trong chuỗi giá trị toàn cầu. Đây là “đòn bẩy kép” - vừa phát triển đột phá kinh tế, đa dạng hóa rủi ro, vừa định vị Việt Nam là đối tác tin cậy, hấp dẫn và có trách nhiệm trong cộng đồng kinh tế quốc tế nhằm hướng tới triển khai mạnh mẽ Nghị quyết 59-NQ/TƯ ngày 24-1-2025 của Bộ Chính trị về "Hội nhập quốc tế trong tình hình mới".

Thứ tư, về khoa học công nghệ. Trong thời đại ngày nay, quản trị kinh tế đất nước phải đạt được hai mục tiêu chủ yếu là tăng năng suất lao động và nâng cao chất lượng sống người dân, thông qua quản trị tốt các nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội.

Cuộc cách mạng 4.0 và 5.0 với cốt lõi là cạnh tranh công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) dựa trên các tiêu chuẩn và quy trình sản xuất với chuỗi cung ứng sản phẩm hiệu quả nhằm tạo ra nguồn lực sản phẩm công nghệ cao (bao gồm cả sản phẩm của lưỡng dụng phục vụ cho cả 2 mục đích kinh tế và an ninh quốc phòng).

Tiêu chuẩn sản phẩm không chỉ nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế mà còn có thể ảnh hưởng tích cực đến vốn xã hội bằng cách thúc đẩy lòng tin, sự hợp tác và chia sẻ kiến ​​thức giữa các bên liên quan. Khi sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn đã thiết lập, người tiêu dùng có nhiều khả năng tin tưởng vào sản phẩm và thương hiệu, dẫn đến kết nối xã hội mạnh mẽ hơn và cảm giác hạnh phúc tập thể. Điều này có thể chuyển thành vốn xã hội gia tăng trong cộng đồng và thậm chí trên toàn cầu.

Khoa học và công nghệ ngày nay đang thực sự là cơ hội cho việc tăng nhanh năng suất và chất lượng sống của toàn dân, do đó cần xây dựng và phát triển một xã hội với môi trường tiến bộ, tự do, bình đẳng và dân chủ để làm nền tảng đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia như Nghị quyết số 57-NQ/TƯ ngày 22-12-2024 của Bộ Chính trị đã đặt ra.

Triển khai tốt các nội dung chiến lược trên, chắc chắn chúng ta sẽ thực hiện xuất sắc lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh lúc sinh thời: “Các Vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước” và hơn hết sẽ đưa dân tộc đang hướng tới 100 năm ngày thành lập nước, thực sự bước vào thời đại phát triển rực rỡ và huy hoàng nhất trong lịch sử đất Việt.