Thỏa thuận thương mại Mỹ - Argentina: Hướng tới những lợi ích chiến lược

Phát biểu ngay sau khi Nhà Trắng công bố thỏa thuận mà hai nước vừa đạt được (ngày 13-11) trong cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Argentina Pablo Quirno và người đồng cấp Mỹ Marco Rubio, Tổng thống Javier Milei cam kết sẽ “làm Argentina vĩ đại trở lại” và cho biết, thỏa thuận sẽ thúc đẩy tăng trưởng dài hạn, mở rộng cơ hội và tạo môi trường thương mại minh bạch, dựa trên luật lệ.

Tuyên bố chung của Nhà Trắng nêu rõ, Mỹ sẽ loại bỏ một phần mức thuế 10% được áp dụng từ tháng 4 vừa qua đối với toàn bộ hàng nhập khẩu từ Argentina. Việc dỡ bỏ sẽ được áp dụng đối với những tài nguyên thiên nhiên mà Mỹ không có sẵn và một số dược phẩm chưa đăng ký sáng chế.

Về phía Argentina, Buenos Aires cam kết loại bỏ những yêu cầu đánh giá bổ sung đối với hàng hóa Mỹ như ô tô, thực phẩm, thiết bị y tế, dược phẩm; tiếp tục gỡ bỏ các rào cản phi thuế quan; đơn giản hóa thủ tục đăng ký đối với sản phẩm thịt bò, thịt chế biến, thịt lợn của Mỹ...

Thời điểm đưa ra thỏa thuận cho thấy, một động thái chiến lược của cả hai nước. Đối với Washington, thỏa thuận có thể mở ra thị trường mới cho hàng hóa Mỹ, đặc biệt là trong các lĩnh vực giá trị cao như dược phẩm và công nghệ; đồng thời giúp người tiêu dùng Mỹ giảm bớt chi phí sinh hoạt, trong bối cảnh giá cả hàng hóa nhập khẩu tăng cao.

Trước đó, Tổng thống Donald Trump đã quyết định tăng gấp 4 lần hạn ngạch nhập khẩu thịt bò của Argentina, đồng thời trợ giúp Tổng thống Javier Milei, người được coi là đồng minh chính trị thân thiết.

Ông Donald Trump cho biết: “Argentina có những sản phẩm tuyệt vời và chúng tôi từng trao đổi thương mại rất nhiều với họ. Thương mại sau đó đã suy giảm nhưng giờ chúng tôi sẽ đẩy mạnh trở lại, để giúp họ nhưng cũng mang lại lợi ích cho nước Mỹ”. Sâu xa hơn, không chỉ coi Argentina là một đồng minh quan trọng, Washington còn gửi đi một thông điệp mạnh mẽ đến các quốc gia khác trong khu vực: Nước Mỹ đã trở lại và sẵn sàng cạnh tranh.

Trong thập kỷ qua, Trung Quốc đã thâm nhập sâu vào Argentina, trở thành đối tác thương mại lớn thứ hai của nước này sau Brazil. Bắc Kinh đã xây dựng trạm không gian và viễn thông quân sự chiến lược Espacio Lejano ở Neuquén, tỉnh Patagonia. Quan trọng hơn, các công ty Trung Quốc đang thống trị việc khai thác lithium, "vàng trắng" của thế kỷ XXI, tại khu vực "Tam giác Lithium" bao gồm Argentina, Bolivia và Chile. Đây là nơi có hơn một nửa trữ lượng toàn cầu.

Bị phân tâm bởi các cuộc chiến ở Trung Đông và sự trỗi dậy của chính Trung Quốc ở châu Á, Mỹ dường như đã lãng quên sân sau của mình. Do đó, việc đạt được thỏa thuận thương mại với Buenos Aires là sự tái khẳng định ảnh hưởng của Washington tại một khu vực mà Bắc Kinh đã giành được nhiều ưu thế. Argentina hiện là điểm tựa tiềm năng cho sự hợp tác mới của Mỹ tại khu vực Nam Mỹ trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt.

Trong khi đó, ông Javier Milei bước vào Nhà Hồng (Dinh Tổng thống) vào một trong những thời điểm tồi tệ nhất đối với Argentina. Quốc gia này đã trải qua cuộc khủng hoảng kinh tế và bước vào năm 2024 với tỷ lệ lạm phát hằng tháng trên 20%.

Để ứng phó, Tổng thống Javier Milei đã nhanh chóng cắt giảm chi tiêu công, xóa bỏ trợ cấp và đưa lạm phát hằng tháng xuống dưới 4%. Tăng trưởng GDP của Argentina dự kiến sẽ đạt 5,5% trong năm nay. Tuy nhiên, cuộc cải cách vẫn còn một chặng đường dài để đặt nền móng cho sự ổn định kinh tế vĩ mô dài hạn. Trong bối cảnh đó, ông Javier Milei đã liên kết với Washington trên nhiều mặt trận cũng như thúc đẩy ngoại giao cá nhân với Tổng thống Donald Trump.

Trên hết, thỏa thuận thương mại giữa hai nước thể hiện nỗ lực của chính quyền Tổng thống Javier Milei trong việc xây dựng các mối quan hệ kinh tế quốc tế, giúp Argentina giải quyết một số thách thức trong nước; đồng thời tác động đến cục diện chính trị trước thềm cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2026. Việc hoàn tất thỏa thuận thương mại với Mỹ đánh dấu bước tiến lớn trong chính sách mở cửa kinh tế của Tổng thống Javier Milei, hướng tới tái hội nhập Argentina vào chuỗi thương mại toàn cầu.

Với mục tiêu mở cửa thị trường và hỗ trợ tài chính, thỏa thuận thương mại Mỹ - Argentina có tiềm năng tạo ra lợi ích kinh tế chung và củng cố quan hệ ngoại giao. Giới quan sát quốc tế hy vọng, việc triển khai thực hiện sẽ mang lại những kết quả kinh tế thiết thực cho cả hai quốc gia.

(Theo Panorama, Atlanticcouncil, Csis)