(HNMO) - Hôm qua (27/6), Thổ Nhĩ Kỳ và Israel đã đạt được thỏa thuận bình thường hóa quan hệ, chấm dứt mâu thuẫn kéo dài suốt 6 năm qua từ khi lính đặc nhiệm Israel giết chết 9 nhà hoạt động Thổ Nhĩ Kỳ trên một đoàn tàu chở hàng đến dải Gaza năm 2010.
Israel-Thổ Nhĩ Kỳ nối lại quan hệ sau 6 năm rạn nứt. |
Các phương tiện truyền thông Israel và Thổ Nhĩ Kỳ ghi nhận trong những tháng gần đây, hai bên đã cố gắng thúc đẩy quá trình đàm phán liên quan đến thỏa thuận bình thường hóa. Thông qua thỏa thuận, Israel có thể tìm kiếm khách hàng tiềm năng để xuất khẩu khí đốt trong khi Thổ Nhĩ Kỳ muốn khôi phục ảnh hưởng trong khu vực.
Bình luận về điều này, Thủ tướng Netanyahu cho biết: "Israel và Thổ Nhĩ Kỳ là hai cường quốc trong khu vực, sự rạn nứt giữa hai nước không tốt cho những lợi ích sống còn của chúng ta cũng như ngăn cản chúng ta hợp tác vì những lợi ích đó".
Một quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cho biết: "Thỏa thuận sẽ là lời xin lỗi của Israel về vụ tấn công của lính đặc nhiệm nước này nhắm vào đoàn tàu chở hàng cứu trợ nhân đạo đến dải Gaza khiến 9 nhà hoạt động Thổ Nhĩ Kỳ thiệt mạng vào năm 2010. Israel cũng bồi thường cho gia đình các nạn nhân và hạn chế phong tỏa lãnh thổ của người Palestine tại dải Gaza".
Hai điều kiện quan trọng nhất mà Ankara đưa ra trong các thỏa thuận là Israel phải có lời xin lỗi và bồi thường cho gia đình các nạn nhân trong vụ tấn công tàu chở hàng cứu trợ quốc tế.
Ngoài ra, Israel phải cho phép các nước xây dựng một bệnh viện mới tại dải Gaza, một nhà máy điện và một nhà máy khử muối để cung cấp nước uống cho người dân trong khu vực. Viện trợ của Thổ Nhĩ Kỳ đến dải Gaza sẽ được chuyển đến cảng Ashdod của Israel thay vì vận chuyển trực tiếp đến lãnh thổ của người Palestine. Israel cũng sẽ thành lập một quỹ bồi thường trị giá 20 triệu USD cho gia đình các nạn nhân.
Ngược lại, Thổ Nhĩ Kỳ cam kết sẽ hạn chế hoạt động của phong trào Hamas và hành động chống lại Israel của lực lượng này từ lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ. Israel cũng đề nghị Thổ Nhĩ Kỳ giúp đỡ trong việc yêu cầu Hamas bàn giao 4 công dân Israel, trong đó có hài cốt của 2 quân nhân và 2 dân thường được cho là đang bị giam giữ tại dải Gaza.
Một quan chức Israel cho biết Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã chấp nhận các đề nghị và đã yêu cầu tất cả các cơ quan liên quan của nước này tham gia giải quyết sự việc mất tích của công dân Israel.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.