Thị trường ô tô Việt Nam lần đầu vượt ngưỡng tiêu thụ nửa triệu xe/năm

Cụ thể, báo cáo kết quả kinh doanh tháng cuối cùng của năm 2022 từ Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho thấy, doanh số các thành viên đã đạt 35.301 xe, thấp hơn 3% so với tháng 11-2022 và thấp hơn 24% so với tháng 12-2021. 

Trong đó, xe du lịch vẫn chiếm tỉ trọng lớn, với 27.262 xe, tăng 5% so với tháng 11-2022. Lượng xe thương mại bán ra tăng 20%, xe chuyên dụng tăng 67%. Xe lắp ráp trong nước tới tay người tiêu dùng tháng qua đạt 17.666 chiếc, giảm 6% so với tháng 11. Cùng kỳ, xe nhập khẩu nguyên chiếc đạt doanh số 17.635 xe, tăng 0.4%.  

Mặc dù những con số thể hiện sự giảm, thực tế thị trường ô tô trong nước không quá ảm đạm. Lý do nằm ở chỗ, tháng 12-2021 vẫn là giai đoạn duy trì đà “vượt đáy” của thị trường sau khi nhiều thành phố lớn chấm dứt giãn cách phòng dịch Covid-19. Hệ quả tất yếu là lượng tiêu thụ ô tô trong nước tăng vọt. 

Tính chung doanh số bán hàng toàn thị trường của các đơn vị thành viên VAMA năm 2022 đạt 404.635 xe, tăng 33% so với năm 2021. Trong đó, có 316. 941 xe du lịch, tăng 48%; 82.714 xe thương mại, giảm 1,5% và 4.980 xe chuyên dụng, giảm 14% so với năm trước. 

Về phần mình, các nhà sản xuất không thuộc VAMA hầu hết ghi nhận kết quả kinh doanh tích cực. Hyundai (do TC Motor phân phối) trong tháng 12-2022 bán ra 12.096 xe, tăng mạnh 62,7% so với tháng 11, góp phần quan trọng vào tổng 81.582 xe của toàn năm.

Cùng kỳ, VinFast đã giao khoảng 4.278 xe điện VF 8 và VF e34 tới tay người tiêu dùng trong nước. Tính toàn năm, hãng đã giao ít nhất 22.842 xe (chưa tính một số tháng không công bố doanh số do khó khăn trong kinh doanh). 

Như thế, không khó để nhận ra tổng lượng ô tô tiêu thụ trong năm 2022 ở Việt Nam đã đạt khoảng 510.000 xe, chưa kể tới đóng góp doanh số của nhiều hãng xe đơn lẻ khác như Audi, Jaguar-Land Rover, Mercedes-Benz, Subaru, Volkswagen hay Volvo… vốn có truyền thống giữ kín kết quả kinh doanh.

Đây chính thức là năm đầu tiên trong lịch sử nước ta tiêu thụ trên nửa triệu xe ô tô các loại, tiệm cận với dự báo 529.000 xe mà giới chuyên môn đưa ra cách đây không lâu. 

Mốc mới mở ra nhiều cơ hội phát triển cho ngành công nghiệp ô tô, bởi doanh số nửa triệu xe là con số thu hút đáng kể sự quan tâm của các tập đoàn đa quốc gia trong lĩnh vực này. Thực tế, có nhiều ưu đãi chính sách, điều chỉnh hoạt động… cũng đã được các hãng xe xây dựng sẵn và chờ đợi suốt vài năm qua, chỉ chờ thị trường “bước qua ngưỡng”. 

Cũng theo nhiều dự báo, thị trường ô tô Việt Nam có thể đạt quy mô từ 700.000-800.000 xe/năm vào năm 2025, và trên 1 triệu xe/năm vào năm 2030. Đây là không gian lý tưởng cho ngành công nghiệp ô tô Việt Nam phát triển.

Tuy nhiên, một số ý kiến quan ngại về tỉ trọng xe nhập khẩu nguyên chiếc có thể chèn ép doanh số, tác động tiêu cực tới hoạt động sản xuất trong nước. 

Thực tế, nhiều doanh nghiệp ô tô hiện thậm chí chỉ bán xe nhập khẩu, như Phú Thái Mobility (phân phối Jaguar Land Rover), Motor Image (phân phối Subaru) hai Kylin GX668 (phân phối các dòng xe Trung Quốc như BAIC, Hongqi…).

Theo Tổng Cục Hải quan, Việt Nam đã nhập khẩu tổng cộng 173.467 ô tô nguyên chiếc từ nước ngoài trong năm 2022, đạt tổng kim ngạch gần 3.837 tỷ USD; tăng 8,5% về lượng và tăng 5,1% về giá trị so với năm 2021. Xu hướng này có thể sẽ càng mạnh mẽ hơn trong vài năm tới, khi thuế nhập khẩu xe từ các khu vực như Liên minh châu Âu (EU), Anh, Nhật Bản... cũng giảm về 0%.