Thí điểm thị trường tài sản mã hóa:Cơ hội mới cho phát triển kinh tế số

Quy mô gấp 3-4 lần thị trường chứng khoán

Hiện nay, bên cạnh đầu tư vào các kênh truyền thống như bất động sản, vàng, chứng khoán, không ít người Việt chuyển hướng đầu tư vào tài sản mã hóa, tiền mã hóa (crypto).

Nhận định về thị trường tài sản mã hóa trong nước, Giám đốc Thị trường nước ngoài (Công ty cổ phần Chứng khoán SSI) Thomas Nguyễn thông tin, quy mô giao dịch của thị trường tiền mã hóa Việt Nam hiện tại lớn gấp 3-4 lần thị trường chứng khoán.

Không chỉ có vậy, nhiều ngân hàng triển khai các dịch vụ sử dụng blockchain trong nhiều ứng dụng. Trong tương lai nhiều dịch vụ ngân hàng quen thuộc sẽ được triển khai on-chain (các giao dịch được xác nhận và lưu trữ trực tiếp trên blockchain) và vận hành trên nền tảng crypto.

Chia sẻ về sự phát triển của blockchain, Giám đốc Quỹ đầu tư Kyros Nguyễn Thuật dẫn chứng, số liệu từ sàn giao dịch tiền mã hóa lớn nhất thế giới Binance, Việt Nam xếp thứ 4 về khối lượng giao dịch tiền mã hóa hằng tháng.

Còn Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn FPT Trương Gia Bình phân tích, quy mô giao dịch blockchain tại Việt Nam đã đạt 35 tỷ USD/năm.

Ông Trương Gia Bình cũng kỳ vọng việc Chính phủ cho phép thí điểm Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam sẽ mở ra cơ hội cho phát triển “tài chính mới nổi” gồm blockchain, tài sản số, tiền mã hóa, bên cạnh tài chính truyền thống.

Blockchain đang thu hút sự quan tâm mạnh mẽ và được kỳ vọng sẽ trở thành động lực tăng trưởng mới của nền kinh tế số tại Việt Nam. Từ năm 2022 trở lại đây, các dự án blockchain do người Việt sáng lập đã bắt đầu được quốc tế công nhận, cả về công nghệ lẫn quy mô.

Gần đây, các tổ chức lớn như Hiệp hội Dữ liệu quốc gia đã bắt tay xây dựng các nền tảng blockchain riêng, cho thấy lĩnh vực này đang nhận được sự quan tâm từ nhiều phía.

Do vậy, việc xây dựng khung pháp lý với thị trường tài sản mã hóa là cần thiết. Từ yêu cầu thực tiễn này, khung pháp lý không chỉ bảo vệ người dùng mà còn tạo điều kiện phát triển blockchain, góp phần xây dựng nền kinh tế số minh bạch.

Gắn với an ninh, bảo mật

Trong tháng 6 vừa qua, tại kỳ họp thứ chín, Quốc hội đã thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số, có hiệu lực từ ngày 1-1-2026, được coi là bước ngoặt trong việc thiết lập khung pháp lý cho các lĩnh vực mới, trong đó có tài sản số.

Đây là cơ sở pháp lý quan trọng cho việc hoàn thiện hệ thống pháp lý liên quan đến tài sản số, từ đó tạo điều kiện hình thành một hệ sinh thái tài chính số an toàn, minh bạch và có kiểm soát. Trên cơ sở đó, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu Bộ Tài chính trình dự thảo Nghị quyết về thí điểm thị trường tài sản mã hóa.

Về lĩnh vực này, Tổng giám đốc Binance Richard Teng cho rằng, không nên quản lý thị trường tài sản số tương tự như thị trường chứng khoán, vì hai thị trường đang bao quát hai nhóm tài sản hoàn toàn khác nhau và công nghệ cũng hoàn toàn khác nhau nữa.

“Tài sản mã hóa là một lĩnh vực rất khác so với những lĩnh vực kinh tế truyền thống và nó có thể hoạt động 24/24 giờ ở bất kỳ nơi đâu trên toàn cầu. Cho nên nếu một khung pháp lý không được xây dựng phù hợp, nó thậm chí có thể gây ra nhiều rủi ro hơn là quản lý rủi ro”, ông Richard Teng nói.

Tại sự kiện Tuần lễ công nghệ Blockchain Việt Nam - GM Việt Nam 2025, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Phạm Tiến Dũng chia sẻ quan điểm, tài sản số không phải là tiền tệ, bởi nếu xác định là tiền tệ, rất nhiều ràng buộc pháp lý sẽ làm hạn chế không gian sáng tạo và thử nghiệm.

Việc định danh tài sản số như một loại tài sản hợp pháp là bước đi đúng đắn, phù hợp với xu thế quốc tế, đồng thời phải bảo đảm an toàn, an ninh mạng cho hệ sinh thái blockchain, từ người dùng, nhà phát triển, đến sàn giao dịch và tổ chức tài chính.

Theo Trung tướng Nguyễn Minh Chính, Phó Chủ tịch Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, để phát triển hệ sinh thái blockchain Việt Nam an toàn, lành mạnh, cần tập trung vào 3 chiến lược.

Đó là thiết kế tiêu chuẩn bảo mật ngay từ đầu với hạ tầng chuỗi khối, hợp đồng thông minh, ví lưu ký và hệ thống định danh; nâng cao khả năng phát hiện sớm và phản ứng nhanh về an ninh mạng; bảo đảm tuân thủ pháp luật tiếp cận chuẩn mực quốc tế phát triển phải gắn với các quy định về phòng, chống rửa tiền, bảo vệ dữ liệu cá nhân, kiểm soát dòng vốn.

Phó Trưởng ban Phát triển thị trường chứng khoán (Ủy ban Chứng khoán Nhà nước) Tô Trần Hòa cho biết, dự thảo Nghị quyết về thí điểm thị trường tài sản mã hóa đang được hoàn tất để trình Chính phủ trong tháng 8 này.

Dự thảo quy định rõ phạm vi điều chỉnh, gồm các hoạt động phát hành, chào bán, mua bán và trao đổi tài sản mã hóa. Các chủ thể thuộc diện quản lý gồm các tổ chức phát hành, tổ chức cung cấp dịch vụ liên quan, nhà đầu tư cá nhân và các tổ chức tài chính có liên quan.

Dự thảo cũng trao quyền cho các tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa được tự lựa chọn loại tài sản niêm yết và giao dịch.

Về quan điểm xây dựng khung pháp lý, ông Tô Trần Hòa cho biết cơ quan quản lý xây dựng quy định với quan điểm không tìm cách bóp nghẹt thị trường, mà xây dựng cơ chế pháp lý vừa đủ để quản lý, đồng thời khuyến khích sáng tạo và đầu tư.

Một thông tin đáng chú ý, đó là quy định một công ty muốn vận hành sàn giao dịch tài sản số phải có vốn tối thiểu 10.000 tỷ đồng, gấp 3 lần việc thành lập một ngân hàng, gấp 33 lần công ty hàng không và gấp 100 lần công ty chứng khoán.

Nhiều chuyên gia cho rằng, đây là quy định cần thiết vì thị trường này rủi ro cao và sàn cần phải bảo đảm nguồn lực để sẵn sàng chi trả thiệt hại cho nhà đầu tư.