Thời gian qua, tại một số chung cư, khu đô thị mới trên địa bàn thành phố Hà Nội xảy ra tranh chấp quyền lợi giữa chủ đầu tư, ban quản trị nhà chung với cư dân.
Điều này không chỉ gây áp lực lớn đối với cấp ủy, chính quyền địa phương trong công tác quản lý đô thị mà còn trở thành nỗi ám ảnh với nhiều cư dân, đặc biệt tại những chung cư chưa đủ pháp lý để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ hồng). Vì thế các đảng viên, cấp ủy Đảng ở cơ sở phải chủ động “xắn tay” giải quyết những vấn đề nóng tại đây.
Việc mới, việc khó có… đảng viên
Thanh Xuân là địa phương có tốc độ đô thị hóa nhanh với nhiều chung cư, khu đô thị mới trên địa bàn. Kéo theo đó là những hệ lụy khó tránh khỏi do xung đột giữa chủ đầu tư, ban quản trị nhà chung cư, cư dân vì nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó, tranh chấp, thậm chí khiếu nại, khiếu kiện kéo dài nhiều năm xảy ra ở những chung cư chưa được nghiệm thu do chưa bảo đảm an toàn phòng cháy, chữa cháy; xây dựng vượt phép hoặc trái phép nên không thể cấp sổ hồng cho cư dân.
Bí thư Chi bộ 17 phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân Nguyễn Kim Môn, cho biết, chi bộ đang quản lý đảng viên sinh sống tại 12 tòa chung cư, 4 khu nhà liền kề và 5 tổ dân phố với hơn 200 đảng viên và gần 500 đảng viên sinh hoạt hai chiều. Số lượng đảng viên đông nên chi bộ chia thành 8 tổ đảng để thuận tiện trong sinh hoạt hằng tháng.
Do đặc thù của địa bàn có nhiều nhà chung cư nên mâu thuẫn, khiếu nại giữa cư dân và chủ đầu tư tại các tòa nhà khá phổ biến. Ngoài công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, bản thân bí thư chi bộ cũng như chi ủy viên phải “xắn tay” vào giải quyết nhiều việc mới, việc khó, phức tạp để ổn định tình hình an ninh trên địa bàn.
Một trong những vụ việc phức tạp nhất mà Bí thư Chi bộ Nguyễn Kim Môn cùng các chi ủy viên từng tham gia giải quyết là vụ cư dân tòa chung cư cao cấp Hei Tower (số 1 phố Ngụy Như Kon Tum) xuống đường căng băng rôn lên án hành vi vi phạm an toàn phòng cháy, chữa cháy và yêu cầu chủ đầu tư lập tức bàn giao quỹ bảo trì cho cư dân để bầu ban quản trị mới. Sau khi nắm bắt kỹ tình hình thực tế, các đồng chí cấp ủy cùng chính quyền địa phương trực tiếp làm “cầu nối” giải quyết mâu thuẫn trên. Đến nay, tình hình tại chung cư này đã ổn định và làm mô hình điểm cho nhiều chung cư khác.
Thực tế, tình trạng tranh chấp ở các chung cư phức tạp với nhiều biểu hiện khác nhau, thậm chí nhiều chung cư có ban quản trị vẫn không giải quyết được bất đồng kéo dài nhiều năm. Tại một số chung cư còn có tình trạng đảng viên đứng sau kích động cư dân tập trung phản đối chủ đầu tư. Vì thế, dư luận từng đặt câu hỏi “cấp ủy Đảng ở đâu khi xảy ra những tranh chấp trên?”.
“Trước yêu cầu bức thiết trên, cấp ủy đã ra quy chế phối hợp giữa chi bộ, các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn và ban quản trị nhà chung cư, cảnh sát khu vực. Chi bộ 17 phường Nhân Chính là chi bộ đầu tiên xây dựng, thực hiện mô hình quy chế phối hợp 4 bên, giúp giải quyết những mâu thuẫn ở các chung cư và sau này được nhân rộng ra các chung cư khác trên địa bàn quận Thanh Xuân”, Bí thư Chi bộ Nguyễn Kim Môn nói.
Khẳng định vai trò không thể thiếu của tổ chức Đảng cũng như các tổ chức chính trị - xã hội tại các chung cư hiện nay, Bí thư Đảng ủy phường Nhân Chính Nguyễn Thị Nhung cho biết, Đảng ủy phường có 26 chi bộ, trong đó có 7 chi bộ ở khu chung cư, đô thị với hơn 30 nghìn dân đang sinh sống tại 56 tòa chung cư. Để giải quyết mâu thuẫn ở các chung cư, khu đô thị, mỗi bí thư chi bộ cũng như cấp ủy địa phương phải xác định được nội dung mâu thuẫn liên quan đến vấn đề gì và đúng - sai ở mức độ nào rồi tham mưu với Đảng ủy phường có phương án lãnh đạo giải quyết kịp thời, hiệu quả nhất.
“Nếu cư dân kiến nghị đúng thì chúng tôi phải tập trung giải quyết; còn cư dân kiến nghị chưa đúng thì phải vận động đảng viên, hội viên các chi hội đoàn thể không tham gia khiếu kiện đông người. Nhiều vụ việc khiếu nại phức tạp kéo dài thì Đảng ủy phường cũng như chi bộ cơ sở phối hợp tổ chức cuộc họp giữa chủ đầu tư - ban quản trị nhà chung cư với các cư dân để giải quyết. Những việc khó này đòi hỏi tinh thần trách nhiệm, nêu gương của các đảng viên, bí thư chi bộ”, Bí thư Đảng ủy Nguyễn Thị Nhung nhấn mạnh.
Đảng viên - hạt nhân của các phong trào
Tại tòa nhà 18T của Khu đô thị Times City Park Hill (phường Mai Động, quận Hoàng Mai), Chi bộ 16 được thành lập vào tháng 3-2022 và đang quản lý 105 đảng viên của 4 tổ dân phố. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của ban quản trị nhà chung cư chưa có đảng viên nào của chi bộ tham gia. Đến năm 2023, khi ban bầu lại quản trị chung cư thì có đảng viên được tín nhiệm tham gia. “Thời gian đầu, cư dân ở đây gặp nhiều khó khăn khi ban quản trị nhà chung cư giữ 2% quỹ bảo trì khoảng 5 tỷ đồng nhưng không công khai, minh bạch trong việc chi tiêu. Từ khi có các đảng viên tham gia ban quản trị, mọi việc thuận lợi hơn. Đặc biệt, khi có nhu cầu sửa chữa hoặc có chủ trương gì thì lãnh đạo ban quản trị đều bàn bạc và thống nhất trước khi đưa ra lấy ý kiến cư dân để tạo sự thống nhất”, Bí thư Chi bộ 16 Trần Thị Hạnh chia sẻ.
Bí thư Chi bộ Trần Thị Hạnh cũng nêu thực trạng, đảng viên khu chung cư phần lớn đã về hưu, nhiều người có tâm lý muốn nghỉ ngơi, chưa kể môi trường ở các chung cư thường khép kín, ngại va chạm. Vì thế, cách làm, tuyên truyền không thể cứng nhắc và theo kiểu hành chính hóa mà phải thông qua các câu lạc bộ, giao lưu… để huy động sự tham gia của đảng viên tại cơ sở.
“Trước hết, chúng tôi huy động sự vào cuộc của các đảng viên, các đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội trong khu chung cư cũng như các đảng viên sinh hoạt hai chiều khi cần triển khai các nhiệm vụ, nội dung mới. Cụ thể như việc triển khai mua sắm và lắp các phương tiện phòng cháy, chữa cháy; tổ chức các lớp tập huấn về phòng cháy, chữa cháy hoặc xây dựng quỹ khuyến học, tham gia ủng hộ các phong trào, cuộc vận động… Mỗi đảng viên đều phải trở thành hạt nhân của các phong trào này thì mới thành công được”, Bí thư chi bộ Trần Thị Hạnh nêu.
Bí thư Chi bộ 14 (phường Mai Động, quận Hoàng Mai) Nguyễn Quang Thắng chia sẻ, trước khi nghỉ hưu, từng là Chủ tịch Hội đồng quản trị - Tổng giám đốc Công ty Thủy điện Thác Bà (tỉnh Yên Bái), Bí thư Đảng ủy của một doanh nghiệp hàng trăm người nên khi nghỉ chế độ cũng có tâm lý muốn được nghỉ ngơi sau nhiều năm cống hiến. Tuy nhiên, khi được đảng viên khu dân cư tín nhiệm, Bí thư Chi bộ Nguyễn Quang Thắng xác định: Đã nhận nhiệm vụ thì phải nỗ lực hoàn thành.
Theo Bí thư Chi bộ Nguyễn Quang Thắng, phường Mai Động có 23 tòa chung cư. Đến nay, cơ bản các chung cư đều có chi bộ đảng hoạt động, chỉ còn duy nhất chung cư Sunshine Garden còn “trống” do chưa nghiệm thu phòng cháy, chữa cháy nên chưa có ban quản trị tòa nhà. Hay dự án New Horizon City tại số 87 đường Lĩnh Nam (quận Hoàng Mai) có hơn 1.000 căn bị "treo" sổ do dự án xây sai phép khiến công việc của các cấp ủy ở đây cũng nhiều hơn và phải giải quyết nhiều việc phức tạp liên quan đến quyền và lợi ích của các cư dân.
Bí thư Đảng ủy phường Mai Động (quận Hoàng Mai) Đặng Thị Thanh Bình cũng chia sẻ, dù các chi bộ ở các khu chung cư mới thành lập nhưng đã tạo dựng được phong trào từ cư dân, là cánh tay nối dài của Đảng bộ, UBND phường nắm tình hình, ổn định trật tự xã hội. Từ khi chi bộ Đảng chung cư Park Hill hoạt động, các chính sách, chủ trương của phường phổ biến kịp thời đến khu dân cư. Trong đó, riêng 3 chi bộ 14, 16 và 17 đã ủng hộ gần 1 tỷ đồng trong đợt bão số 3 vừa qua. Thông qua các sinh hoạt hằng tháng và chuyên đề, việc phối hợp các nội dung giữa chi bộ và ban quản trị nhà chung cư được triển khai hiệu quả, góp phần giải quyết kịp thời những thắc mắc, kiến nghị của cư dân tại đây.
Những khó khăn mà các chi bộ đảng ở hai phường Nhân Chính và Mai Động gặp phải là ví dụ điển hình. Thực tế tại các quận, huyện của thành phố cho thấy, hệ thống quản lý vận hành các nhà chung cư hiện tại còn tương đối độc lập; nhiều nơi chưa gắn kết, phối hợp chặt chẽ với tổ dân phố và hệ thống chính trị cơ sở, thiếu sự kiểm tra, giám sát của chính quyền các cấp dẫn đến hoạt động còn nhiều tồn tại. Điều này càng đòi hỏi vai trò, vị trí quan trọng của các tổ chức Đảng ở các khu chung cư, khu đô thị mới để góp phần bảo đảm quyền, lợi ích chính đáng của các cư dân.
Cùng với những bất cập phát sinh từ thực tiễn của các địa phương, việc duy trì sinh hoạt chi bộ tại các khu đô thị mới, các tòa nhà chung cư cao tầng cũng gặp nhiều áp lực trong việc hoàn thành các nhiệm vụ chính trị được giao trong bối cảnh cấp ủy và các đảng viên đều là người cao tuổi.
(Còn nữa)
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.