Thân cò lặn lội chợ hoa đêm

Mới hơn 1h, khi mà cả thành phố vẫn đang chìm trong giấc ngủ thì chợ hoa đêm Hà Đông, nằm trên phố Chu Văn An (quận Hà Đông) bắt đầu tấp nập. Nói là chợ nhưng thực chất đây là một đoạn đường rộng ít người qua lại, nằm ở giao lộ phố Chu Văn An với đường Quang Trung, đối diện Bưu điện Hà Đông. Chợ họp hằng đêm, thường bắt đầu từ 1h sáng, thu hút hàng trăm tiểu thương đến từ nhiều vùng ngoại thành Hà Nội. Đúng như tên gọi chợ hoa, ở đây không có sự xô bồ, nhốn nháo, chợ khoác lên mình một tấm áo đầy màu sắc. Người bán, người mua luôn chào hỏi, trao đổi mua bán. Mọi thứ diễn ra trật tự, các gian hàng cũng được sắp đặt ngăn nắp, gọn gàng. Tất cả có 4 dãy dài, với cơ man là hoa, đủ chủng loại xếp chồng lên nhau, đặt ngay ngắn phía trước, bên trong là nơi để phương tiện chuyên chở gồm xe đạp, xe máy và ô tô.

Vào gian hàng hoa ly, cúc, vàng anh của chị Đinh Thị Xuân, tôi nhận ngay lời mời mua hoa nhẹ nhàng, trong trẻo từ người phụ nữ đội chiếc nón lá đã ngả màu. Chị Xuân là gái Làng Đăm (Tây Tựu, Bắc Từ Liêm), một địa danh, một "thương hiệu" nổi tiếng không thể không nhắc tới mỗi khi nói về nghề trồng hoa ở đất Hà thành. Biết không phải khách mua hoa, chị Xuân tươi cười nói: "Chị bán hoa ở đây được 5 năm. Trước đây chợ có quy mô nhỏ, mấy năm trở lại đây đông đúc và nhiều khách mua hơn, họ đến từ những huyện như Chương Mỹ, Thanh Oai, Ứng Hòa, Thanh Trì, Thường Tín...". Chị Xuân bỏ lửng câu chuyện vì có người khách mua hoa ghé đến.

Dù nắng, dù mưa, để mưu sinh, chị Xuân và nhiều người phụ nữ khác đêm nào cũng có mặt ở chợ. Chị Xuân nói: "Phụ nữ đi xe máy chở hàng đêm hôm biết là nguy hiểm nhưng nghề nghiệp đã gắn bó rồi thì không thể bỏ được, tất cả vì cuộc sống thôi em ạ!". Điều may mắn là trong nhiều năm qua, chị Xuân chưa phải gặp tình huống nguy hiểm nào, mọi việc diễn ra suôn sẻ. "Những lần đi cả hai vợ chồng thì yên tâm, nhưng phải một mình thì chúng tôi đi theo nhóm mấy người để có thể đỡ đần nhau khi xảy ra chuyện như xe hư hỏng" - chị Xuân nói thêm. Một điều nữa mà những người phụ nữ yên tâm là an ninh trật tự ở chợ hoa Hà Đông được bảo đảm, mọi người đùm bọc, bảo ban nhau buôn bán được thuận lợi.
Rảo quanh chợ, tôi nhận thấy ở chợ hoa Hà Đông có sự hiện diện đầy đủ sản phẩm của các vùng hoa nổi tiếng Hà Nội như Làng Đăm (Tây Tựu), Mê Linh (huyện Mê Linh)... Giá hoa ở chợ hoa Hà Đông khá rẻ so với một số chợ hoa đầu mối khác trên địa bàn thành phố. Theo giải thích của những tiểu thương, chợ hoa Hà Đông chủ yếu phục vụ những người buôn bán nhỏ ở khu vực ngoại thành nên giá cả cần hợp lý, phù hợp với đối tượng người tiêu dùng chủ yếu ở nông thôn. Cũng vì thế, hàng chất lượng cao như hoa Đà Lạt chiếm số lượng nhỏ. Hai năm nay, anh Hải, một nông dân trồng hoa có thâm niên hàng chục năm đến từ xã Mê Linh (huyện Mê Linh) gần như không bỏ phiên chợ nào. "Trước đây, tôi bán cho người buôn đến lấy tại nhà. Gần đây trồng hoa khó khăn hơn nên tôi đi bán trực tiếp ở chợ đầu mối, kiếm thêm được đồng nào hay đồng ấy" - anh Hải nói, và cho biết thêm: Xã Mê Linh có hơn 200ha hoa, nhiều người dân cũng làm như anh, họ trồng hoa và chở hoa đi bán trực tiếp. Ngoài bán hoa của nhà, anh Hải mua thêm hoa của các hộ dân khác mang đến chợ bán. Hiện nay, gia đình anh trồng hơn 1ha hoa, gồm hoa cúc, hồng và ly. Theo anh Hải, nghề trồng hoa phải chấp nhận cực nhọc và rủi ro.

Anh Hải và nhiều người dân Mê Linh đang gắn bó với cây hoa, đặc biệt là hoa hồng, nhưng hoa Mê Linh hiện nay rẻ hơn nhiều so với hoa Đà Lạt khiến họ thấy chạnh lòng: "Cũng bỏ nhiều công sức, tiền của nhưng khi bán lại rẻ mạt và bị liệt vào hoa cấp thấp, chúng tôi thấy buồn lắm. Nhưng trồng hoa nhỏ lẻ như hiện nay thì khó bì kịp với chất lượng hoa Đà Lạt, đó là điều hiển nhiên không cần bàn cãi". Một đặc điểm nữa là thời tiết không thuận lợi, đặc biệt vào mùa hè, nhiệt độ quá cao khiến nụ hoa kém hoặc hoa không nở, vì hoa hồng chỉ ưa nền nhiệt khoảng 17, 18 độ C. Theo anh Hải, nghề trồng hoa cực nhọc, từ 5h sáng đã phải có mặt ở ruộng hoa, đến kỳ thu hoạch thì phải theo dõi từng nụ hoa, vừa nhú là phải cuốn giấy, đợi đúng ngày mới cắt đem đi bán. "Ngày thường tôi chở bằng xe máy được khoảng 3.000 bông, ngày lễ 5.000 bông, nếu đắt hàng thì thu lãi từ 100 đến 200 đồng/bông, còn những buổi chợ ế thì bị lỗ nặng, may mắn thì lấy lại gốc" - anh Hải cho biết.

Gian hàng của chị Chín An (xã Mê Linh, huyện Mê Linh) ở vị trí đắc địa và có quy mô lớn nhất nhì ở chợ. Chị Chín An bày bán đủ các loại hoa, nổi bật là những bó hoa hồng Đà Lạt đỏ thắm, nụ hoa căng tròn được đóng gói cẩn thận. Chị chia sẻ: "Hồng Đà Lạt đắt gấp 4 đến 5 lần hồng Mê Linh nhưng vẫn hút khách. Sở dĩ giá cao như vậy vì hồng Đà Lạt sản xuất theo quy trình khoa học kỹ thuật, được nhà máy đóng gói, bông đẹp, màu thắm, tươi lâu". Chị Chín An chuyên chở hoa bằng ô tô với số lượng bình quân mỗi đêm khoảng 500 bó (chủ yếu hoa hồng và hoa cúc), là một trong số ít đầu mối ở chợ có hoa chất lượng cao phục vụ khách.

Càng về sáng càng cảm nhận rõ cái se se lạnh tiết trời thu. Ánh đèn đường xuyên lớp sương mỏng xuống đường càng tô điểm thêm vẻ đẹp lung linh, rực rỡ ở chợ hoa. Trái ngược với hình ảnh lãng mạn, đẹp đẽ đó là những người nông dân buôn bán lam lũ, họ luôn hy vọng sớm bán hết hàng để về bên gia đình. Anh Dũng, bận nguyên bộ quần áo mưa mỏng manh, tay ôm một bó hoa to tướng, miệng luôn đon đả chào mời. Gian hàng đầy sắc màu của anh Dũng tạo được sự chú ý của nhiều người. Buổi chợ hôm nay anh chở đến số lượng hàng lớn nên vẫn còn khá nhiều so với người khác. "Quy định 5h30 là phải dọn hàng sạch sẽ để nhường đường cho người tham gia giao thông. Số hàng này tôi sẽ chuyển lên vỉa hè phía đằng kia tiếp tục bán trong buổi sáng" - nói xong, hai tay thoăn thoắt, anh Dũng chuyển những bó hoa được bọc cẩn thận lên xe để chuẩn bị di chuyển đến địa điểm mới.

Hơn 5h, trời tang tảng sáng, mọi người lục tục dọn dẹp, người về xe nhẹ tênh, người còn chút ít hàng, họ vui vẻ, tươi cười chào nhau í ới trong thời điểm một ngày mới bắt đầu, mà với họ, ngày đã bắt đầu từ nhiều giờ đồng hồ trước.