Thái Lan: Bạo loạn lan rộng, chính phủ bác bỏ thương lượng

“Bangkok đang bị đốt”

Đó là hàng tít trên mạng Bangkok Post cùng với hình ảnh khói đen bao phủ một góc thủ đô Thái Lan. Theo bài báo, Chính phủ đã hoãn kế hoạch ban bố tình trạng giới nghiêm, nhưng tất cả các trường học và cơ quan chính phủ ở Bangkok sẽ bị đóng cửa trong 2 ngày trong khi tình trạng bạo loạn tiếp diễn ở thủ đô đã làm 33 người thiệt mạng và 239 người bị thương.

Tối qua, người ta vẫn nghe thấy tiếng súng hạng nặng và lựu đạn nổ trong hơn 3 giờ ở một công viên gần nơi “áo đỏ” cắm trại. Khu Rajprasong ở gần tượng đài Chiến Thắng trông thật hoang tàn. Ở giữa đường, hai chiếc xe chở rác bị đốt, những cuộn khói đen ngùn ngụt bốc lên từ những đống vỏ xe đang bốc cháy. Từ một trụ sở ngân hàng bị tấn công, những hồi còi báo động liên tục gào thét, những máy rút tiền tự động đã bị cướp mất tiền.

Lúc 3 giờ sáng nay (giờ Bangkok), khách sạn sang trọng Dusit Thani gần điểm biểu tình của “áo đỏ” bốc cháy kèm theo một tiếng nổ lớn. Chưa rõ con số thương vong.

Từ ngày hôm qua, các vụ xung đột đã lan đến Chiang Mai và Ubon Ratchathani, là những nơi có căn cứ ủng hộ “áo đỏ” thuộc Mặt trận Thống nhất Dân chủ chống Độc tài (UDD).

Tình trạng hỗn độn ở Bangkok đã khiến Trung tâm Giải quyết Tình trạng Khẩn cấp (CRES) tuyên bố sẽ áp đặt lệnh giới nghiêm ở một số khu vực của Bangkok. Tuy nhiên, quyết định này đã bị hoãn lại sau khi có tin Tư lệnh Lục quân Anupong phản đối.

Tướng Anupong vẫn tin rằng quân đội có thể giải quyết được tình hình vốn đang khiến người dân thủ đô ngày càng lo ngại. Tuy nhiên, CRES không bác bỏ khả năng ban bố lệnh giới nghiêm nếu tình hình tiếp tục xấu đi.

Nới rộng lệnh khẩn cấp

Hôm qua, chính phủ Thái Lan đã nới rộng thêm lệnh khẩn cấp tới 5 tỉnh khác. Như vậy, chính phủ đã ban bố tình trạng khẩn cấp ở 22 trong số 75 tỉnh – hầu hết là quê hương của những người biểu tình “áo đỏ” ở miền bắc – trong nỗ lực ngăn dòng người biểu tình tràn về thủ đô.

Ngoài việc gia tăng áp lực với UDD ở khu vực biểu tình Rajprasong, CRES còn cấm các hoạt động giao dịch tài chính của 106 công ty và cá nhân được xem là thân cận với cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra. Chính phủ hy vọng làm suy yếu phong trào của “áo đỏ” bằng cách cắt đứt nguồn hỗ trợ tài chính cho nhóm này.

Sáng hôm qua, chỉ còn có vài trăm người lắng nghe các bài diễn thuyết của các thủ lĩnh “áo đỏ”, dấu hiệu cho thấy chiến dịch của quân đội phần nào đã có hiệu quả. Hiện có khoảng hơn 5.000 người biểu tình được cho là vẫn cố thủ ở Rajprasong, giảm một nửa so với khoảng 10.000 người trước khi quân đội bắt đầu chiến dịch 3 ngày trước.

Một lãnh đạo phe “áo đỏ” đã kêu gọi Quốc vương Bhumipol Adulyadej can thiệp, và cho rằng nhà vua là “niềm hy vọng duy nhất” trong lúc này để giải quyết cuộc khủng hoảng. Nhà vua 82 tuổi đã nhập viện từ tháng chín năm ngoái và cho đến nay vẫn chưa hề lên tiếng kể từ khi cuộc khủng hoảng diễn ra.

Tối hậu thư mới

Chính quyền Thái Lan đã yêu cầu phe “áo đỏ” cắm trại ở Bangkok từ trung tuần tháng 3 để người già và trẻ em rời khỏi khu vực này vào chiều nay, 17/5. Hội Chữ thập đỏ đã được yêu cầu giúp đưa những người này rời khỏi điểm biểu tình.

Chính phủ cũng bác bỏ đề nghị của “áo đỏ” là tiến hành những cuộc đàm phán do Liên Hợp Quốc làm trung gian nhằm chấm dứt 4 ngày đụng độ gây chết người ở Bangkok.

Hôm qua, “áo đỏ” tuyên bố sẵn sàng tham dự cuộc điều đình do Liên Hợp Quốc làm trung gian với điều kiện là quân đội ngừng chiến dịch quân sự nhằm vào Rajprasong. Tuy nhiên, người phát ngôn chính phủ, ông Panitan Wattanayagorn nói rằng hành động phong tỏa của quân đội đối với khu vực biểu tình, bắt đầu từ hôm 13/5, sẽ tiếp tục.

Ông Panitan cũng nói rằng chính phủ sẽ không để cho bất kỳ cơ quan nước ngoài nào can thiệp vào công việc nội bộ của Thái Lan.

Binh sĩ đã nổ súng vào những phần tử hiếu chiến của phe “áo đỏ” và những người này chống trả bằng bom tự chế và gạch đá.

Theo con số của chính phủ, đã có 63 người chết và hơn 1.600 người bị thương kể từ khi “áo đỏ” phát động chiến dịch biểu tình hồi trung tuần tháng 3. Tờ Bangkok Post cho biết vợ cũ và các con của cựu thủ tướng Thaksin Shinawatra đã rời Thái Lan đi Singapore hôm 14/5.

Trong phát biểu tối qua trên truyền hình, người phát ngôn quân đội, đại tá Sansern Kaewkamnerd vẫn bảo vệ quyết định dùng vũ lực.

Chủ tịch ASEAN bày tỏ lo ngại

Việt Nam, nước Chủ tịch đương nhiệm ASEAN ngày 15/5 đã bày tỏ sự quan ngại trước tình hình ngày càng xấu đi ở Thái Lan và kêu gọi các bên tránh bạo động.

Phát ngôn viên bộ Ngoại giao Việt Nam, bà Nguyễn Phương Nga hy vọng là tình hình “sẽ sớm ổn định, vì lợi ích của nhân dân Thái Lan và vì hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực”.

Mỹ là quốc gia đầu tiên ngày 15/5 đã ra lệnh cho các nhân viên ở những vị trí không thiết yếu của đại sứ quán nước này tại Bangkok di tản đi nơi khác, và khuyến cáo các công dân Mỹ không nên đến Thái Lan.

Một số nước khác, trong đó có Trung Quốc, đã bày tỏ “sự quan ngại cao độ” về diễn biến cuộc khủng hoảng ở Thái Lan.