Tết Quý Sửu ở Trại Davis

Cả hai đoàn đại biểu quân sự cách mạng của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (Đoàn A) và Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam (Đoàn B) đều khẩn trương triển khai thực hiện. Họ đi từ nhiều hướng để về trụ sở của ta tại Trại Davis (Tân Sơn Nhất, Sài Gòn). Đoàn ở Paris về có Đại tá Lưu Văn Lợi - Phó đoàn A và Đại tá Đặng Văn Thu (Đoàn Huyên) - Phó đoàn B, và một số đồng chí khác. Đối phương yêu cầu phải làm thủ tục nhập cảnh, các đồng chí của ta không làm vì không có quy định nào ghi trong văn bản Hiệp định. Hơn nữa, đây là đất nước Việt Nam, không thể có chuyện người Việt Nam đi lại trong đất nước mình mà phải có giấy tờ nhập cảnh... Chúng ta đấu tranh với Mỹ - ngụy không làm thủ tục nhập cảnh và cứ ngồi trong máy bay của Mỹ.

Bộ phận nữa từ Hà Nội vào, do Trung tá Nguyễn Đôn Tự phụ trách tiền trạm của Đoàn A và Đại tá Võ Đông Giang - Phó đoàn B cũng bị giữ lại ở trong máy bay của Mỹ vì không thực hiện yêu cầu của đối phương như trên.

Theo hẹn, vào lúc 8h ngày 28-1-1973, đối phương sẽ đón Đoàn đại biểu của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam tại sân bay Thiện Ngôn - Tây Ninh. Đây là hướng thứ ba của chúng ta do Trung tướng Trần Văn Trà làm Trưởng đoàn sẽ vào Sài Gòn. Đúng giờ hẹn thì một tốp máy bay chiến đấu của đối phương đến bay mấy vòng trên khu vực Thiện Ngôn và đánh bom vào địa điểm đón phái đoàn ta. Do cảnh giác, chúng ta ém quân cách xa khu vực sân bay nên tránh được thương vong... Chúng ta đã kịch liệt tố cáo Mỹ - ngụy phá hoại nghiêm trọng ngay giờ phút đầu tiên Hiệp định Paris có hiệu lực trên toàn cõi Việt Nam. Đối phương đã phải hứa hẹn sẽ không để xảy ra chuyện tương tự... Một hướng nữa hành quân bằng ô tô trên đường Trường Sơn, địch dùng máy bay đánh phá, gây thiệt hại cho ta về người và phương tiện. Một hướng từ Hà Nội vào do Thiếu tướng Lê Quang Hòa - Trưởng đoàn A cũng bị giữ tại sân bay Tân Sơn Nhất một ngày sau mới vào được Trại Davis.

Do địch phá hoại, ta thay đổi địa điểm, hẹn họ phải đón Đoàn B của chúng ta tại sân bay Lộc Ninh và cảnh báo nếu còn có hành động phá hoại như ở Thiện Ngôn sẽ bị trừng trị thích đáng. Ngày 1-2-1973, tại sân bay Lộc Ninh, đông đảo nhân dân đến mít tinh tiễn đoàn. Đoàn do Trung tướng Trần Văn Trà - Tư lệnh Quân giải phóng Miền Nam Việt Nam (B2) làm Trưởng đoàn. Cuộc tiễn đưa thật long trọng, tưng bừng cờ hoa. Xung quanh Lộc Ninh, các nòng pháo cao xạ của ta sẵn sàng nhả đạn nếu kẻ địch muốn phá hoại.

Ngày 2-2-1973, cuộc họp cấp trưởng đoàn của Ban liên hợp quân sự bốn bên cùng nhất trí nghỉ Tết Nguyên đán Quý Sửu 1973. Đêm giao thừa (ngày 3-2-1973), cán bộ, chiến sĩ của hai đoàn ta trong Trại Davis tập hợp để nghe Thiếu tướng Lê Quang Hòa - Trưởng đoàn A và Trung tướng Trần Văn Trà - Trưởng đoàn B chúc Tết.

Giờ phút giao thừa linh thiêng với những người con xa quê hương, lời chúc Tết của hai đồng chí trưởng đoàn thật ấm áp. Mọi người lắng nghe lời chúc Tết của Chủ tịch Tôn Đức Thắng xen lẫn có tiếng pháo nổ từ ngoài đường phố Sài Gòn... Bỗng có tiếng động ầm ĩ của hàng chục máy bay trực thăng vũ trang bay lượn vòng quanh hàng trăm vòng trên khu vực đóng quân của ta. Chúng quét đèn pha rọi xuống Trại Davis... Có hàng trăm tên lính ngụy ngồi trên bốn xe quân sự, tay lăm lăm súng AR15; có 6 chiếc xe bọc thép chĩa nòng pháo vào khu vực đóng quân của ta, tiếng động cơ gầm rú trước cổng trụ sở...

Phiên họp thứ hai của cấp trưởng đoàn, Thiếu tướng Lê Quang Hòa nghiêm khắc lên án hành động của Mỹ, ngụy trong đêm giao thừa với hai đoàn ta. Ông nói: "Việc lực lượng vũ trang và xe bọc thép của phía Việt Nam Cộng hòa làm huyên náo và thị uy trong hơn nửa tiếng đồng hồ trên vùng trời và trước trụ sở của đoàn đại biểu quân sự Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa sáng sớm mùng 1 Tết là một hành động thô bạo, lỗi thời. Tiếng bom đạn hàng chục năm nay của phía các ngài đã hoàn toàn bất lực. Tình hình đã thay đổi rồi. Mọi vấn đề phải giải quyết bằng thương lượng. Tôi nghiêm khắc lên án hành động thô bạo đó!".

Trưởng đoàn Mỹ là Thiếu tướng Gilbert Woodward nghe qua người dịch, ông ta quay sang bên người phụ tá như muốn hỏi lại sự việc trên. Còn Trung tướng Ngô Dzu - Trưởng đoàn Việt Nam Cộng hòa thì nghe đầy đủ nên cúi đầu gượng gạo, chống chế: "Đây chỉ là phản ứng của đơn vị căn cứ trong sân bay, tôi sẽ cho điều tra về vụ này!".
Trung tướng Trần Văn Trà tiếp luôn: "Ông Dzu ạ, ông nên biết là lực lượng vũ trang giải phóng chúng tôi ở xung quanh đây sẽ làm gì nếu họ biết tin Đoàn đại biểu quân sự Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam vào làm việc ở Sài Gòn bị các ông đối xử như vậy?...".

Ngô Dzu tỏ ra lúng túng, không biết nói gì.

Mấy ngày Tết Quý Sửu của các thành viên chúng ta trong Trại Davis tuy rất căng thẳng nhưng ai nấy đều hào hứng, phấn khởi, tin tưởng... Biểu tượng của ngày thống nhất đất nước đã hiện hữu ngay trong căn phòng hội trường là ảnh Bác Hồ, ảnh đồng chí Nguyễn Hữu Thọ - Chủ tịch Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam và đồng chí Huỳnh Tấn Phát - Chủ tịch Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam treo trên tường, bên dưới là cây đào với cây mai vàng đang khoe sắc.