Tăng nguồn tuyển chọn cho đấu kiếm

Chưa nhiều địa phương, ngành đầu tư

Những ngày này, các đội đấu kiếm đang mong đợi Giải vô địch đấu kiếm trẻ toàn quốc năm 2022 (diễn ra từ ngày 20-9 tới). Trưởng bộ môn Đấu kiếm (Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể dục thể thao Hà Nội), Huấn luyện viên (HLV) đội tuyển quốc gia Phạm Anh Tuấn chia sẻ, sau hơn 2 năm bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, đến năm nay giải mới được tổ chức trở lại nên những người làm chuyên môn thực sự mong chờ. Giải đấu lần này chỉ có 7 - 8 đoàn tham dự, nhưng như thế đã là vui rồi.

Giải đấu tập trung toàn bộ kiếm thủ chủ lực của đội tuyển quốc gia trong thời gian tới, song cũng chỉ thu hút gần 130 vận động viên (VĐV) từ 8 đoàn, gồm: Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Thanh Hóa, Hải Dương, Bắc Ninh, Quảng Ninh, Công an Nhân dân. Với số lượng đơn vị và số VĐV như vậy thì việc tuyển chọn VĐV cho đội tuyển quốc gia trong thời gian tới cũng bị hạn chế.

Phụ trách bộ môn Đấu kiếm (Tổng cục Thể dục thể thao) Phùng Lê Quang nói rằng, sự lựa chọn nhân sự cho các cấp độ đội tuyển đấu kiếm quốc gia hiện đã tốt hơn vài năm trước khi có thêm Quảng Ninh, Công an Nhân dân đầu tư cho đấu kiếm. Tất nhiên, kỳ vọng của nhà quản lý còn lớn hơn dù biết rằng đầu tư cho đấu kiếm đòi hỏi sự kiên trì và tốn kém. Đơn giản, để đào tạo được một tay kiếm có thể thi đấu tốt ở Giải vô địch quốc gia cũng mất từ 6 - 8 năm. Trong khi đó, để duy trì 3 tuyến VĐV (năng khiếu, trẻ, đội tuyển) cho một nội dung đấu kiếm cần tới hàng tỷ đồng mỗi năm. Một số địa phương định đầu tư cho đấu kiếm nhưng cuối cùng lại thôi bởi không thể giải quyết được vấn đề kinh phí.

Thể thao Hà Nội từng đón nhiều đoàn đến học hỏi mô hình phát triển, trong đó, môn đấu kiếm luôn được giới thiệu để đầu tư và Hà Nội hỗ trợ luôn việc đào tạo HLV, VĐV. Tuy vậy, nhiều đoàn ghi nhận rồi cũng không đả động đến việc phát triển môn đấu kiếm dù biết môn này thường xuyên có mặt trong chương trình thi đấu của Olympic, ASIAD, SEA Games.

Theo ông Phùng Lê Quang, nếu không quyết tâm đầu tư thì khó nói chuyện mở rộng số địa phương phát triển môn đấu kiếm.

Đến "người trong cuộc" cũng cảm thấy khó khăn

HLV Phạm Anh Tuấn cho rằng, không dễ tìm được VĐV phù hợp với môn đấu kiếm. Đây là môn đòi hỏi cả về thể hình, sự khéo léo, tư duy thi đấu. Sự khó còn vì môn đấu kiếm chưa phổ biến như nhiều môn khác. Đó cũng là rào cản cho HLV khi tiếp xúc với gia đình VĐV để họ đồng ý cho con theo tập môn đấu kiếm.

HLV Phạm Quốc Tài của đội đấu kiếm Công an Nhân dân nhận định, một trong những khâu khó trong tuyển chọn là ít gia đình muốn con tập đấu kiếm cũng như học sinh chưa biết nhiều về môn thể thao này. Vì thế, ở mỗi dịp tuyển quân, các HLV đều cố gắng giải thích để gia đình biết rõ hơn về môn đấu kiếm và đồng ý cho con em mình theo tập. Tất nhiên, không phải lúc nào sự cố gắng cũng mang đến kết quả khiến họ hài lòng.

Ông Phùng Lê Quang nói rằng, để tăng nguồn tuyển cho đấu kiếm thì cần có hiệu ứng truyền thông rộng rãi. Mà hiệu ứng này tốt nhất đến từ thành tích quốc tế ổn định của các VĐV - điều chỉ có được khi VĐV được trang bị đủ kiếm tập, kiếm thi đấu, được thi đấu quốc tế liên tục.

Còn với cách đầu tư như những năm qua thì rõ ràng là từ đội tuyển quốc gia tới các địa phương, trong đó có Hà Nội, cũng gặp khó triền miên. Ngay tại SEA Games 31 vừa qua, các tuyển thủ đều phải sử dụng kiếm cũ để thi đấu. Các HLV đấu kiếm cho hay, để bảo đảm tốt chuyên môn trong tập luyện và thi đấu, mỗi VĐV cần 2 cây kiếm/tháng. Thế nhưng, đến nay, điều kiện này chưa thể thành hiện thực với VĐV đấu kiếm Việt Nam. Trong khi đó, nguồn kinh phí để VĐV thi đấu quốc tế từ phía Tổng cục Thể dục thể thao cũng có hạn, các địa phương thì vẫn chưa huy động tốt nguồn lực xã hội hóa. Điều đó khiến các VĐV không thể dự đủ các giải đấu cần thiết để nâng thứ hạng quốc tế, cải thiện phong độ và trình độ.

Với điều kiện như vậy, khó nâng thành tích của đấu kiếm Việt Nam hoặc duy trì thành tích ổn định. Như thế, muốn “có bột để gột nên hồ”, để dễ quảng bá về môn thể thao này ở Việt Nam cũng không dễ. Và từ đó, càng hạn chế sự hiểu biết của các gia đình về môn đấu kiếm.

Tất nhiên, cũng có thể đẩy mạnh quảng bá cho môn đấu kiếm thông qua những chiến dịch quảng bá, truyền thông, thậm chí thực hiện đầu tư trang thiết bị tập luyện, thi đấu cho các đội tuyển, địa phương. Vấn đề này đòi hỏi sự xã hội hóa cao độ và đó là lý do người trong nghề đang chờ đợi sự ra đời của Liên đoàn Đấu kiếm Việt Nam. Cách đây vài tháng, những khâu bước để chuẩn bị cho sự ra đời của Liên đoàn Đấu kiếm Việt Nam đã được đẩy mạnh. Vì vậy, theo ông Phạm Anh Tuấn, việc ra đời Liên đoàn Đấu kiếm Việt Nam đang thực sự cấp thiết. 

Trong khi đó, ông Phùng Lê Quang cũng cho biết thêm là sẽ cố gắng vận động các địa phương để đầu tư cho môn đấu kiếm, thậm chí theo từng tuyến chứ không nhất thiết đủ 3 tuyến. Như vậy, các địa phương sẽ chú ý hơn đến môn này.

Mong muốn thì nhiều, khó khăn đã rõ và giờ là lúc các bên cần quyết liệt giải quyết.