Tăng cường công tác hậu kiểm

Từng bước phát triển ổn định

VPCC Thủ Đức (một trong 4 văn phòng mới thành lập) gần 8 tháng qua đã chứng nhận hơn 3.000 vụ việc nhưng vẫn được xem là mức thấp do ảnh hưởng tình hình giao dịch nhà đất, cho vay gần đây khá trầm lắng. Trưởng văn phòng, công chứng viên Đặng Toại Tâm cho biết: Khái niệm phân biệt công chứng tư - công gần như đã xóa bỏ, tất cả đều được xem là tổ chức hành nghề công chứng có thẩm quyền, trách nhiệm, nghĩa vụ ngang nhau. Người dân đã tìm đến VPCC nhiều hơn và đa số các văn phòng hoạt động khá thuận lợi. Cũng theo ông Tâm: Trách nhiệm của công chứng viên (CCV) rất nặng, mức bảo hiểm nghề nghiệp lên đến 10 tỷ đồng/năm. Trong tình hình nhiều quy định pháp luật vẫn còn khoảng trống, chồng chéo nên việc vận dụng xử lý các tình huống pháp lý có thể đưa đến rủi ro nghề nghiệp. Vì vậy, việc Sở Tư pháp thanh - kiểm tra, phát hiện, chấn chỉnh sai sót nghiệp vụ sớm để khắc phục là rất tốt, tránh sai phạm thành dây chuyền, cho dù bị xử phạt vẫn hơn để gây ra hậu quả lớn, bồi thường nặng. Đa số VPCC đều rất ủng hộ. Dự kiến ban đầu VP đặt tại quận Thủ Đức nhưng khi kiểm tra, Sở Tư pháp đã khuyến cáo là quá gần PCC số 3, sẽ bất lợi cho cả 2 đơn vị, do đó VPCC Thủ Đức quyết định chuyển địa điểm về quận 2 (cách 8km, nơi chưa có VPCC nào). Kết quả là VPCC Thủ Đức đã hoạt động rất tốt ở địa bàn này.

Xử lý sai phạm - giám sát, ngăn chặn từ gốc

Qua thanh tra VPCC Gia Định (quận 1), Sở Tư pháp TP đã phát hiện 150/607 hồ sơ được kiểm tra có thiếu sót, sai phạm (chiếm 24,7%), trong đó 38 hồ sơ vi phạm nghiêm trọng về thẩm quyền, thủ tục, điều kiện công chứng, nội dung không bảo đảm tính xác thực, tiềm ẩn sự tranh chấp, rủi ro cho các bên; đặc biệt có cả trường hợp "người chết ký hợp đồng chuyển nhượng đất". Do đó đã xử phạt Trưởng VP, CCV Trần Quốc Phòng 10 triệu đồng, xử phạt CCV Nguyễn Quốc Cường 9 triệu đồng; kiến nghị Bộ Tư pháp tạm dừng không thời hạn việc cấp thẻ CCV đối với ông Trần Quốc Phòng.

Phó Giám đốc Sở Tư pháp - Ung Thị Xuân Hương cho biết, sở đã có kiến nghị Bộ Tư pháp quan tâm việc cấp thẻ CCV để tạo điều kiện thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động công chứng. Điển hình như trường hợp CCV Trần Quốc Phòng lẽ ra phải áp dụng hình thức xử phạt bổ sung tại khoản 3, điều 20 Nghị định 60/2009/NĐ-CP "… Tước quyền sử dụng thẻ CCV không thời hạn…" để bảo đảm tính răn đe kịp thời. Tuy nhiên, do các CCV hiện nay chưa được cấp thẻ nên không thể thực hiện. Hiện Sở Tư pháp cũng đang tiến hành thanh tra toàn diện hoạt động của VPCC Trung tâm và Tân Bình.

Bà Ung Thị Xuân Hương nhấn mạnh, chủ trương quản lý của sở là tạo điều kiện để các tổ chức hoạt động tốt, đúng pháp luật, thiết lập hệ thống quản lý chặt chẽ, thông suốt để hạn chế kẽ hở phát sinh vi phạm, coi trọng công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm những sai phạm. Vì vậy, ngay từ khâu thành lập, sở đã khảo sát, định hướng phân chia khu vực, tạo điều kiện phát triển VPCC ở những vùng trống, hạn chế hiện tượng VPCC đổ dồn về khu trung tâm. Hiện TP Hồ Chí Minh có 12 VPCC hoạt động, số lượng này khá khiêm tốn so với địa phương khác nhưng hoạt động tương đối ổn định. Tất cả các PCC và VPCC đều thực hiện giao ban chuyên môn hàng quý với sở, báo cáo hoạt động nghiệp vụ và những vấn đề vướng mắc. Sở Tư pháp thực hiện vai trò hướng dẫn nghiệp vụ chung, thống nhất cách giải quyết những trường hợp ngoại lệ; trường hợp vướng mắc của một đơn vị sẽ được phổ biến rộng rãi cho các văn phòng khác để rút kinh nghiệm xử lý; tập huấn kỹ năng nhận diện giấy tờ thật - giả (do các giám định viên giảng dạy); tổ chức hội thi công chứng viên để trao đổi, giao lưu nghiệp vụ, kiểm tra trình độ. Bà Hương khẳng định, quản lý chặt nghiệp vụ được xem là gốc, nếu làm tốt sẽ giảm đáng kể các sai phạm trong hoạt động công chứng.