Tâm sáng, tài cao

"Bầu chọn những đại biểu thật xứng đáng", "bầu ra những người tiêu biểu về đức, tài" không chỉ là trăn trở của những người làm công tác tổ chức bầu cử, là mục tiêu cao nhất của cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp hướng tới. Đây còn là nguyện vọng, là mong muốn của cử tri cả nước. Bởi lẽ, cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và bầu cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021- một nhiệm vụ trọng tâm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân trong năm nay - là dịp để tiếp tục xây dựng, củng cố và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.

Một nét mới trong công tác nhân sự kỳ này là sẽ tăng số đại biểu chuyên trách và mở rộng cơ cấu đối với đại biểu là người ngoài Đảng, cán bộ nữ, cán bộ trẻ… với tinh thần bầu ra những người tiêu biểu về đức, tài đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân. Nói ngắn gọn, những đại biểu được bầu phải hội tụ được hai yếu tố như Chủ tịch Quốc hội nói: Tâm sáng, tài cao.

Đại biểu Quốc hội là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân ở đơn vị bầu ra mình và nhân dân cả nước, là người thay mặt nhân dân thực hiện quyền lực trong Quốc hội… Ở cấp độ khác, đại biểu HĐND là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân địa phương. Chính bởi tính chất "người đại diện" cho nên đảm nhiệm cương vị đại biểu Quốc hội cũng như đại biểu HĐND vừa là vinh dự vừa là trách nhiệm nặng nề. "Tâm sáng, tài cao" là một cách nói mà trên thực tế đã được làm rõ tiêu chí, được cụ thể hóa bằng quy định rõ ràng cũng như được minh chứng bằng những ví dụ sinh động trên thực tế.

Trước hết, với đảng viên ứng cử trở thành "người đại diện" cho nhân dân là phải có tinh thần yêu nước sâu sắc, tận tụy phục vụ nhân dân, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, phấn đấu thực hiện có kết quả đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; đấy phải là những người cần kiệm liêm chính, chí công vô tư, không tham nhũng và kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, có ý thức tổ chức kỷ luật, trung thực, không cơ hội, gắn bó mật thiết với nhân dân, được nhân dân tín nhiệm; đấy phải là những người có trình độ hiểu biết về lý luận chính trị, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước; có trình độ văn hóa, chuyên môn, đủ năng lực và sức khỏe để làm việc có hiệu quả, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao như tinh thần Nghị quyết TƯ 3 (khóa VIII) về Chiến lược Cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước.

Và mẫu số chung với "người đại diện" cho nhân dân là trung thành với Tổ quốc, với nhân dân và Hiến pháp, phấn đấu thực hiện công cuộc đổi mới, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; có phẩm chất đạo đức tốt, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, gương mẫu chấp hành pháp luật; có bản lĩnh, kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, mọi biểu hiện quan liêu, hách dịch, cửa quyền và các hành vi vi phạm pháp luật khác; có trình độ văn hóa, chuyên môn, đủ năng lực, sức khỏe, kinh nghiệm công tác và uy tín để thực hiện nhiệm vụ.

"Tâm sáng, tài cao" cũng là một điểm nhấn trong báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI về các văn kiện Đại hội XII, đấy là tinh thần trách nhiệm, năng lực lãnh đạo, chỉ đạo thực tiễn, chú trọng đổi mới phong cách và lề lối làm việc; nghiêm khắc với bản thân, giữ gìn đạo đức, lối sống; chủ động tự sửa chữa khuyết điểm, tự điều chỉnh hành vi và các hoạt động trong công tác, trong cuộc sống của mình, của gia đình và người thân…

Thực tiễn cuộc sống, thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội đất nước vốn sinh động, những biểu hiện, yêu cầu về tài đức, trí tuệ cũng đa dạng, phong phú. Vậy, những tiêu chí nêu trên đã đầy đủ? Xét cho cùng, "người đại diện" của nhân dân phải được dân tin, dân quý, dân yêu. Và dù "người đại diện" đó là đảng viên hay người ngoài Đảng thì đều phải phấn đấu như một nhà thơ đã viết: Lòng dân yêu Đảng như là yêu con. Bởi lẽ, chỉ khi dân tin, dân yêu thì dân mới gửi gắm tâm sự, tình cảm; mới tận sức, tận tình giúp đỡ để "người đại diện" của nhân dân mới có thể làm tròn và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

"Tâm sáng, tài cao" có "thước đo" đánh giá, không chỉ căn cứ vào bằng cấp, danh hiệu mà quan trọng hơn là khả năng giải quyết công việc, nhiệm vụ ở mức độ cao, là sự kết nối mật thiết với dân, ở tinh thần tích cực đấu tranh bảo vệ quyền lợi của nhân dân. Tức là "người đại diện" phải có năng lực hoàn thành nhiệm vụ và có uy tín trước nhân dân. Ở góc độ khác, "người đại diện" dứt khoát không thể là người có biểu hiện cơ hội chính trị, tham vọng quyền lực, có tư tưởng cục bộ, bảo thủ, trì trệ…

Thực tế cho thấy, tuyệt đại đa số "người đại diện" đã làm tốt vai trò đại biểu của dân, có đóng góp quan trọng trong giải quyết những vấn đề người dân quan tâm, giải quyết những vấn đề trọng đại của đất nước. Đấy cũng là những biểu hiện sinh động của tâm sáng, tài cao. Dù một số người còn có những hạn chế nhất định nhưng với cái tâm trong sáng, với nỗ lực cao để hoàn thành nhiệm vụ trước dân thì họ vẫn được nhân dân tín nhiệm. Nhưng cũng rất đáng suy nghĩ cho việc rèn luyện, gìn giữ phẩm chất "người đại biểu của dân" khi trong 5 năm qua, đã có 2 đại biểu Quốc hội bị miễn nhiệm; hàng chục đại biểu HĐND các địa phương cũng chịu những phán quyết nghiêm khắc. Điều đó thêm một lần nữa khẳng định, "tốt" và "sáng" hôm nay chưa chắc đã là vậy của ngày mai.

Hà Nội cùng cả nước đang tích cực chuẩn bị cho cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp. Song song với quá trình hiệp thương giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp, từ ngày 17-2, Ủy ban Bầu cử TP Hà Nội tiến hành tiếp nhận hồ sơ ứng cử. Quá trình đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, phấn đấu sớm đưa Việt Nam cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại với mục tiêu dân chủ, công bằng, văn minh là định hướng lâu dài và con đường đi tới, bên cạnh thuận lợi còn không ít trở ngại, khó khăn. Thực hiện chức năng lập pháp, Quốc hội quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước; Quốc hội và HĐND các cấp còn thực hiện giám sát, nhất là đối với việc quản lý, sử dụng các nguồn lực của đất nước, địa phương. Không ngừng đổi mới tổ chức và hoạt động của các cơ quan dân cử luôn là đòi hỏi từ thực tế.

Đòi hỏi ấy có thực hiện được hay không phụ thuộc vào quyết định của cử tri, thể hiện qua lá phiếu sáng suốt và trách nhiệm để bầu ra những người tâm sáng, tài cao. "Người đại diện" của nhân dân phải là "những đại biểu thật xứng đáng".