Tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước: Rối ở đâu, gỡ ở đó!

Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, trong năm 2015, phải hoàn thành cổ phần hóa (CPH) 289 DNNN, kiên quyết thoái vốn tại những lĩnh vực Nhà nước không cần nắm giữ. Đây là những nội dung chính được nêu tại hội nghị giao ban về tái cơ cấu (TCC) DNNN 3 tháng đầu năm 2015 do Văn phòng Chính phủ tổ chức chiều 26-3, tại Hà Nội.

Thoái vốn bất động sản, thu về 3.177 tỷ đồng

Báo cáo của Ban chỉ đạo Đổi mới và phát triển DN cho thấy, theo kế hoạch, năm 2015 cả nước cần hoàn thành CPH 289 DNNN. Tính đến ngày 24-3-2015, các đơn vị này đều đã thành lập ban chỉ đạo, trong đó 207 DN đang tiến hành xác định giá trị DN, 81 DN đã có quyết định công bố giá trị DN, 29 DN đã thực hiện CPH.

Tính đến ngày 24-3, cả nước đã thoái vốn được 4.937 tỷ đồng, thu về 6.987 tỷ đồng, bằng 1,42 lần giá trị sổ sách. Đáng chú ý, lĩnh vực bất động sản thoái vốn được 2.690 tỷ đồng, thu về 3.177 tỷ đồng. Lĩnh vực bảo hiểm, tài chính thoái vốn được 613 tỷ đồng, thu về 622 tỷ đồng. Việc bán phần vốn nhà nước không cần nắm giữ tại các DN khác là 1.634 tỷ đồng, thu về 3.187 tỷ đồng. Trong đó, đơn vị thoái vốn cao nhất là: Tập đoàn Viễn thông quân đội (Viettel) 2.655 tỷ đồng, thu về 3.169 tỷ đồng; Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) 307 tỷ đồng, thu về 1.068 tỷ đồng; Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) 481 tỷ đồng, thu về 526 tỷ đồng; Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) 588 tỷ đồng, thu về 593 tỷ đồng; Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước 276 tỷ đồng, thu về 802 tỷ đồng…

Đến nay, có 23 bộ, ngành, địa phương, tập đoàn kinh tế đã trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phương án sắp xếp DNNN. Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt 19 phương án, trong đó bổ sung 106 DN CPH năm 2015 và 109 DN CPH giai đoạn 2016-2020. Những đơn vị thực hiện cổ phần hóa có kết quả cao là TP Hà Nội (14 DN), Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản (4 DN)… Ngoài ra, theo Ủy ban Chứng khoán nhà nước, trong quý I-2015 có 18 DNNN bán đấu giá cổ phần với khối lượng chào bán là 100 triệu cổ phiếu, tỷ lệ số cổ phiếu bán được đạt 40%, với tổng số tiền thu được là 805 tỷ đồng.

Toàn dân cùng làm kinh tế

Tuy nhiên, theo đánh giá của Ban chỉ đạo Đổi mới và phát triển DN, tiến trình TCC DNNN đang chậm lại do một số nguyên nhân. Trong đó, có việc khó khăn trong xác định giá trị DN tại các khâu như: Xác định giá trị các khoản đầu tư dài hạn, giá trị tiềm năng, tài sản đã hết khấu hao, xác định giá cổ phiếu bán cho người lao động và tổ chức công đoàn đối với những DN chuyển sang công ty cổ phần nhưng chưa có điều kiện IPO ngay… Ban chỉ đạo cũng đề xuất xử lý nghiêm lãnh đạo DN không thực hiện hoặc thực hiện không có kết quả TCC, CPH, thoái vốn nhà nước.

Dự và phát biểu chỉ đạo hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá, thời gian gần đây, việc thực hiện một trong 3 nhiệm vụ trọng tâm của Đề án tổng thể TCC nền kinh tế là TCC DNNN đã triển khai khá tốt và có hiệu quả. Bởi trước đây, tại những cuộc họp về vấn đề này, cơ bản chỉ nói được lý do chậm trễ, thể chế, quy định chưa hoàn thiện. Còn đến nay, đa số những đơn vị thực hiện đều thu được kết quả trên thực tế và đã chỉ rõ một vài vướng mắc phát sinh. Điều đáng mừng là những vấn đề này không lớn và Chính phủ đã có chủ trương nên sẽ xử lý nhanh và dứt điểm từng vấn đề cụ thể.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định, trong năm 2015, phải quyết tâm hoàn thành CPH 289 DNNN còn lại theo kế hoạch. Mục tiêu của việc TCC là để DNNN mạnh hơn, năng động hơn và vẫn hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao chứ không từ bỏ nhiệm vụ này. Tuy nhiên, với những lĩnh vực không cần Nhà nước nắm cổ phần chi phối, Thủ tướng yêu cầu rà soát, thoái vốn thậm chí bán toàn bộ cổ phần.

Kết luận hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, nhìn vào tổng thể, sau khi sắp xếp lại, doanh thu, lợi nhuận, tổng tài sản và thu nhập của người lao động tại DN đều tăng. Với những vướng mắc khi thực hiện TCC, nếu thuộc trách nghiệm của các Bộ thì tự xử lý. Nếu khó khăn, cần báo cáo Ban chỉ đạo Đổi mới và phát triển DN để tháo gỡ từng việc một. Vấn đề còn lại là trách nhiệm và quyết tâm. Bởi chỉ khi bắt tay vào làm thì mới phát sinh vướng mắc. Từ đó, tùy thuộc vào thẩm quyền của Thủ tướng đến bộ, ngành, phải xử lý từng việc một thì mới có thể tháo gỡ khó khăn và hoàn thành tốt mục tiêu đề ra.