Sự kiện lớn với kết quả nhỏ

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, lãnh đạo EU, NATO cùng 7 quốc gia thần thế nhất ở Lục địa già cùng nhau sang Mỹ để gặp ông Trump sau khi ông chủ thứ 47 của Nhà Trắng gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin ở Alaska (Mỹ) trước đấy mấy ngày.

Ông Trump thiết kế các cuộc gặp này để tiếp tục phất cao ngọn cờ ngoại giao trung gian nhằm nhanh chóng chấm dứt "chiến dịch quân sự đặc biệt" (theo cách gọi của Nga) ở Ukraine. Không chấm dứt được cuộc chiến này sẽ là hủy hoại thanh danh và uy tín cá nhân của ông Trump và làm u ám nhiệm kỳ Tổng thống hiện tại của ông.

Phe Ukraine và các đồng minh ở châu Âu phải "rủ nhau" vượt Đại Tây Dương sang Mỹ gặp ông Trump bởi quan ngại sâu sắc về những nhượng bộ của ông đối với ông Putin khi hai người này gặp nhau ở Alaska.

Ông Trump không còn chủ ý gia tăng mức độ trừng phạt Nga, không còn thúc ép ông Putin chấp nhận ngừng chiến và đặc biệt là lại thể hiện thân thiết với ông chủ Điện Kremlin, coi trọng việc cải thiện và thúc đẩy quan hệ của Washington với Mátxcơva.

Phe châu Âu quan ngại khi thấy ông Trump có biểu hiện thuận theo những điều kiện tiên quyết của Nga hơn là đại diện cho những điều kiện tiên quyết của Ukraine, EU và NATO.

Qua cuộc gặp giữa ông Trump với ông Putin cũng như các cuộc gặp giữa ông Trump với lãnh đạo Ukraine và các đồng minh châu Âu ở Nhà Trắng có thể thấy, đối với ông Trump thì bên nào đưa ra điều kiện tiên quyết gì cũng không quan trọng bằng việc cả hai phe đều cần Mỹ và đều tham gia tiến trình thương thảo ngoại giao do Mỹ khởi xướng, dẫn dắt nhằm đạt được giải pháp chính trị hòa bình, giúp chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine. Người này đã từng và sẽ còn thay đổi quan điểm về Nga và về cách thức chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine chính vì thế.

Đối với ông Trump, các cuộc gặp lãnh đạo Ukraine và các đồng minh châu Âu rất thành công, diễn ra hài hòa và đạt kết quả cụ thể. Mỹ vẫn duy trì được vai trò kiến tạo và dẫn dắt. Ukraine và các đồng minh ở Lục địa già vẫn cần Mỹ hơn lúc nào hết, trong khi ông Trump vẫn níu kéo được ông Putin.

Đối với Nga và ông Putin, các cuộc gặp vừa rồi ở Washington tuy biểu hiện ra bên ngoài là Mỹ với Ukraine và các đồng minh châu Âu của Ukraine hài hòa và đồng thuận, nhưng trong thực chất thì chưa có gì bất lợi đối với Mátxcơva và chưa có gì trái ngược với kết quả cuộc gặp cấp cao Mỹ - Nga ở Alaska trước đó.

Ông Trump tuyên bố sẽ có cuộc gặp giữa ông Putin và ông Zelensky trong thời gian hai tuần tới, và thậm chí còn có thể có cuộc gặp cấp cao ba bên giữa Mỹ, Nga và Ukraine. Nhưng cả hai cuộc gặp này rồi đây có được tiến hành hay không đều phụ thuộc vào quyết định cuối cùng của ông Putin. "Chiến dịch quân sự đặc biệt" tiếp diễn hay kết thúc cũng như an ninh của Ukraine rồi sẽ được đảm bảo như thế nào cũng đều không thể được quyết định nếu như không có sự tham gia của Nga.

Ukraine và các đồng minh châu Âu hể hả khi được ông Trump cam kết là Mỹ tham gia vào sự đảm bảo an ninh cho Kiev Nhưng ông Trump đã loại bỏ khả năng Ukraine được gia nhập NATO và khẳng định, Mỹ chỉ hậu thuẫn chứ không đi đầu trong việc đảm bảo an ninh cho Ukraine.

Cả sau cuộc gặp ở Washington, chuyện hòa đàm với Nga và đảm bảo an ninh cho Ukraine vẫn do châu Âu đảm trách chính. Cho nên có thể nói rằng sự kiện ngoại giao lớn vừa qua ở Washington chỉ đưa lại kết quả nhỏ nhoi và ít ỏi.