Sơn Tây: 300 trai đinh lần đầu tái hiện thực cảnh đánh cá Lễ hội Đả ngư đền Và

Phó Chủ tịch UBND thị xã Sơn Tây Lê Đại Thăng cho biết: Nói đến lễ hội đền Và ai cũng sẽ nghĩ ngay đến hội Rằm tháng Giêng hằng năm. Nhưng thực tế còn có một lễ hội nữa là hội Đả ngư (hội đánh cá) diễn ra vào Rằm tháng Chín âm lịch hằng năm, bắt nguồn từ truyền thuyết Đức Thánh Tản kéo vó trên sông Tích.

Truyền thuyết kể rằng, một hôm, Đức Thánh Tản giả dạng thành một lão nông đi dạo trên sông Tích, đi đến giữa Cầu Vang và Mả Mang, thấy một ông già ngồi kéo vó. Mặt trời đứng bóng, ông già mở cơm nắm muối vừng rồi mời Ngài cùng ăn. Cảm kích trước tấm lòng của ông, Ngài hỏi thăm và muốn giúp ông việc kéo cá. Ông già than phiền vì từ sáng đến giờ chẳng được con nào. Ngài vui vẻ xin ông kéo thử một mẻ. Thật kỳ lạ, khi Ngài cầm vó kéo lên, ông già bỗng thấy có nhiều cá lớn, cá nhỏ thi nhau quẫy. Ông sung sướng vội vàng bắt cá vào giỏ. Hai người vừa bắt vừa đếm được 99 con. Thấy đáy vó còn một con cá trê bụng chửa, ông già nghe lời Đức Thánh Tản, thả nó về sông để làm phúc.

Con cá trê sau khi được thả, đã sinh nở đầy đàn. Nhớ ơn cứu mạng, khi sắp chết, con cá trê nọ cố bơi về gần đền Và, ngoảnh đầu bái lạy. Nơi này hiện nay gọi là xóm cá Trê, ở xã Thanh Mỹ (thị xã Sơn Tây).

Tưởng nhớ công ơn Đức Thánh Tản, hằng năm, nhân dân trong vùng lại mở hội đánh cá trên sông Tích vào ngày Rằm tháng Chín. Ngoài mục đích dựng lại tích Đức Thánh Tản kéo vó, lễ hội Đả ngư còn mang tính khuyến ngư và giữ gìn môi trường sinh thái vùng sông Tích. Tuy nhiên, do nhiều yếu tố nên thời gian qua, Ban quản lý di tích đền Và mới tổ chức được phần lễ, chưa tổ chức được phần hội đánh cá theo truyền thống.

Năm 2024, thị xã Sơn Tây, phường Trung Hưng tổ chức tái hiện thực cảnh đánh cá lễ hội Đả Ngư tại khu vực Đầm Sen, tổ dân phố số 8, phường Trung Hưng. Tham gia tái hiện thực cảnh đánh cá lễ hội Đả ngư đền Và có hơn 300 trai đinh đến từ 11 đội đánh cá ở phường Trung Hưng và một số xã, phường khác, mang ngư cụ đến đánh bắt cá như: Dập, sào, nơm, quạng…

Chủ tịch UBND phường Trung Hưng Nguyễn Anh Thương cho biết: Cá bắt được, nhân dân sẽ chọn lựa những con to nhất và chế biến, dâng lên Đức Thánh Tản. Những con cá nhỏ được nhân dân tổ chức thụ lộc, liên hoan, tạo không khí vui, phấn khởi, đoàn kết trong cộng đồng.

Thực cảnh đánh cá Lễ hội Đả ngư đền Và góp phần tôn vinh, tuyên truyền, giới thiệu và quảng bá những giá trị đặc sắc của di tích đền Và và lễ hội đền Và - Di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia.

Một số hình ảnh tại lễ hội: