Sau khi sốt cao, co giật toàn thân, bé 3 tháng tuổi phát hiện mắc lao

Theo Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Phương Thảo, Trung tâm Bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Nhi trung ương) - người trực tiếp điều trị cho bệnh nhi, trước khi vào viện khoảng 1 tháng, bé gái 3 tháng tuổi có biểu hiện ho húng hắng.

Sau đó, gia đình đã đưa bé đi khám tại một số phòng khám tại địa phương và được chẩn đoán viêm nhiễm đường hô hấp.

Một thời gian sau, trẻ ho nhiều và xuất hiện một cơn co giật toàn thân, kèm khó thở, được gia đình đưa đến bệnh viện tuyến tỉnh điều trị. Tiếp đến, bệnh nhi được chuyển đến Bệnh viện Nhi trung ương.

Tại đây, qua thăm khám và thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng, bệnh nhi được chẩn đoán mắc bệnh lao toàn thể, bao gồm lao phổi và lao màng não.

Khai thác tiền sử gia đình, cách đây một năm, bố của bé gái cũng đã được chẩn đoán mắc bệnh lao. Tuy nhiên, do chưa hiểu biết về nguy cơ lây nhiễm của bệnh lao đối với những người tiếp xúc và không phòng tránh nên đã lây cho trẻ.

May mắn, tại Bệnh viện Nhi trung ương, sau 3 tuần được điều trị tích cực, sức khỏe của bé gái đã ổn định, hết sốt, hết suy hô hấp, ăn uống tốt. Dự kiến, bé sẽ được xuất viện trong vài ngày tới.

Theo bác sĩ Nguyễn Phương Thảo, bệnh lao là một bệnh truyền nhiễm - một trong những nguyên nhân hàng đầu của tử vong trên toàn thế giới. Bệnh lao do trực khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra. Đây là bệnh lây lan khi những người bệnh ho và phát tán vi khuẩn vào không khí.

Đến nay, Việt Nam vẫn là một trong 30 nước có gánh nặng bệnh lao và lao kháng đa thuốc cao nhất thế giới. Lao kháng thuốc là mối đe dọa nghiêm trọng về y tế công cộng.

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) năm 2020, hơn 172.000 người đã mắc bệnh và 10.400 người chết vì bệnh lao.

Tại Bệnh viện Nhi trung ương, hằng năm phát hiện và điều trị khoảng 70-80 ca bệnh lao, chủ yếu là những ca lao nặng, khó chẩn đoán, trong đó có các thể lao phổi - màng phổi (chiếm 45%), lao toàn thể (chiếm 18%), lao màng não (chiếm 30%), lao xương, lao hạch.

Hầu hết các trường hợp mắc bệnh lao được điều trị tại bệnh viện là trẻ nhỏ dưới 5 tuổi. Bệnh xảy ra trong vòng 2 năm sau tiếp xúc với nguồn bệnh. Tỷ lệ nhiễm lao cao ở những trẻ bị phơi nhiễm. Đặc biệt, tỷ lệ tử vong ở bệnh nhi sống trong gia đình có người bị lao cao hơn so với trẻ sống trong gia đình không mắc bệnh lao; nếu mẹ bị lao, tỷ lệ tử vong tăng gấp 8 lần.

Ngoài ra, 71% trẻ bỏ lỡ cơ hội dự phòng lao bị mắc lao sau này, trong đó 81% là trẻ dưới 3 tuổi, 25% mắc lao lan tỏa và 5% tử vong. Nguồn lao là mẹ hoặc cha trong các trường hợp này chiếm 47,4%.

Ngày Thế giới phòng, chống lao (24-3) năm nay có chủ đề “Đúng! Chúng ta có thể chấm dứt bệnh lao”. Trên cơ sở chủ đề của thế giới, áp dụng vào tình hình thực tế tại Việt Nam, chủ đề Ngày Thế giới phòng, chống lao năm 2023 của Việt Nam là “Việt Nam chiến thắng bệnh lao” nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về ảnh hưởng của bệnh lao đến sức khỏe, kinh tế - xã hội, đồng thời đẩy mạnh nỗ lực chấm dứt đại dịch lao trên toàn cầu.

Theo khuyến cáo của Bệnh viện Nhi trung ương, không chỉ phòng, chống ở người lớn, người dân cần nâng cao ý thức phòng bệnh lao ở trẻ em.

Cụ thể, trong gia đình cần phát hiện sớm bệnh nhân lao, điều trị hiệu quả, cách ly giúp giảm phơi nhiễm. Trẻ em nếu có phơi nhiễm cần được sàng lọc tại cơ sở y tế và theo dõi.

Bên cạnh đó, các gia đình cần thay đổi hành vi của người bệnh (vệ sinh hô hấp) nhằm làm giảm các hạt nhiễm khuẩn ra môi trường; dùng khẩu trang hoặc ít nhất có khăn che miệng khi tiếp xúc nói chuyện với người khác; khạc đờm và bỏ đúng nơi quy định, rửa tay bằng xà phòng thường xuyên. Đặc biệt, các bác sĩ nhấn mạnh, cần đưa trẻ đi tiêm vắc xin phòng lao BCG đầy đủ trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Vắc xin BCG hiệu quả trong việc chống lại bệnh lao lan tỏa và lao màng não.