Quản lý thuế với hoạt động thương mại điện tử

Ông Lưu Đức Huy, Vụ trưởng Vụ Chính sách (Tổng cục Thuế) cho biết, Luật Quản lý thuế hiện nay đã tạo nền tảng, mở đường cho việc phát triển các quy định và kỹ năng mới của quản lý thuế hiện đại, cho phép cơ quan thuế chủ động trong quản lý người nộp thuế kinh doanh trong môi trường truyền thống và thương mại điện tử. Tuy nhiên, để vừa tạo điều kiện cho thương mại điện tử phát triển, vừa ngăn ngừa, phòng chống được các hệ quả tiêu cực và mở rộng cơ sở thu thuế thì cần phải có các quy định cụ thể, cũng như chuẩn bị sẵn sàng các biện pháp quản lý thuế đối với hình thức kinh doanh này.

Để có cơ sở pháp lý quản lý thuế đối với thương mại điện tử, tại dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi), Bộ Tài chính đã bổ sung các nội dung liên quan đến việc quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử. Cùng với đó, ngành Thuế cũng đang nỗ lực xây dựng cơ sở dữ liệu và triển khai rộng rãi các dịch vụ thuế điện tử (khai thuế điện tử, hóa đơn điện tử, nộp thuế online), bảo đảm 100% người nộp thuế đều có điều kiện tiếp cận các phương tiện này để bắt nhịp cùng với thương mại điện tử.

Tại dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi), Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi, bổ sung những điều khoản liên quan đến trách nhiệm của các bộ, ngành, UBND các cấp và các tổ chức, đơn vị liên quan đến hoạt động kinh doanh thương mại điện tử của các tổ chức, cá nhân với cơ quan thuế. Theo đó, Ngân hàng Nhà nước thực hiện các giải pháp để phát triển thanh toán thương mại điện tử. Bộ Tài chính cũng sẽ phối hợp với Ngân hàng Nhà nước hướng dẫn các ngân hàng thương mại khi chuyển tiền thanh toán từ các tổ chức, cá nhân cho các trang mạng xã hội nước ngoài như Google, Facebook, YouTube… có trách nhiệm khấu trừ thay tổ chức nước ngoài số thuế nhà thầu phải nộp vào ngân sách nhà nước. Để có sự phối hợp đồng bộ với các bộ, ngành liên quan, dự thảo luật cũng quy định các bộ, ngành phối hợp với Bộ Tài chính trong việc quản lý đối với hoạt động thương mại điện tử theo chức năng nhiệm vụ được giao.

Luật sư Vi Văn Diện, Giám đốc Công ty Luật Thiên Minh cho rằng, đề xuất này của Bộ Tài chính là hợp lý. Để quản lý đối với hoạt động thương mại điện tử, nếu chỉ mình ngành Thuế thì không thể quản lý được, mà cần sự vào cuộc của các bộ, ngành có liên quan.

Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam cũng cho rằng, trong quản lý thu thuế có hai vấn đề đặt ra. Thứ nhất, làm thế nào để nắm được doanh thu; thứ hai, cách thu thuế như thế nào. Để quản lý được doanh thu, thì cần phải có sự phối hợp với ngân hàng. Vai trò của ngân hàng trong việc xác định các giao dịch, từ đó xác định nghĩa vụ thuế đối với hoạt động thương mại điện tử rất quan trọng. Do đó, việc đưa vào Luật Quản lý thuế (sửa đổi) nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của các ngân hàng thương mại trong việc cung cấp thông tin khách hàng là rất cần thiết để quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử.

Tuy nhiên, theo bà Nguyễn Thị Cúc, thông tin khách hàng mà ngân hàng cung cấp cho cơ quan thuế cũng sẽ được bảo mật. Khi cơ quan thuế sử dụng thông tin khách hàng, cũng phải bảo đảm không để lộ thông tin. Chỉ khi nào người nộp thuế vi phạm pháp luật, lúc đó cơ quan thuế mới công bố. Vấn đề đặt ra ở đây là sau khi đưa các quy chế phối hợp vào luật, Tổng cục Thuế và Ngân hàng Nhà nước cần làm rõ trách nhiệm của mỗi bên trong trao đổi thông tin. Phía Ngân hàng Nhà nước cần chỉ đạo các ngân hàng thương mại, các tổ chức tín dụng cung cấp thông tin tài khoản khách hàng cho cơ quan thuế. Phía cơ quan thuế phải bảo đảm thông tin của khách hàng được bảo mật tuyệt đối.

Bà Nguyễn Thị Cúc cũng cho rằng, quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử trong bối cảnh hiện nay vẫn là vấn đề khó khăn. Việc quy định rõ trách nhiệm, nghĩa vụ của các bộ, ngành liên quan tại Luật Quản lý thuế (sửa đổi) sẽ giúp hoàn thiện cơ sở pháp lý để thắt chặt quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử.