Sức khỏe

Phương pháp mới điều trị căn bệnh bị “lãng quên”

Thương Nguyệt • 26/11/2023 - 20:29

Fosravuconazole, thuốc giá rẻ và dễ sử dụng trong điều trị nhiễm nấm móng, được phát hiện có tác dụng chống lại Mycetoma, căn bệnh bị "lãng quên" ảnh hưởng đến cơ và xương.

Mycetoma, hay u nấm ở chân, là căn bệnh nhiễm trùng mãn tính do vi khuẩn và nấm. Bệnh nằm trong danh sách 20 Bệnh nhiệt đới hiếm bị lãng quên (NTDs) của Tổ chức Y tế thế giới. NTDs phổ biến ở các vùng nhiệt đới, ảnh hưởng đến những cộng đồng nghèo khó, gây ra hậu quả tàn khốc về sức khỏe, xã hội và kinh tế cho hơn 1 tỷ người.

Dù không có số liệu thống kê chính xác trên phạm vi toàn cầu nhưng Sudan nằm trong số những quốc gia có số ca Mycetoma cao nhất, với tỷ lệ trẻ em mắc bệnh khoảng 20 đến 25%.

Hiện nay, thuốc itraconazole được sử dụng để điều trị Mycetoma với liều dùng 4 lần/ngày trong thời gian 1 năm nhưng không có sẵn ở mọi quốc gia lưu hành bệnh. Chi phí lên đến 2.000 USD/năm cũng khiến nhiều bệnh nhân khó có cơ hội điều trị. Ngoài ra, người bệnh còn gặp một số tác dụng phụ khi sử dụng thuốc.

Bác sĩ điều trị bệnh nhân mắc u nấm ở Sudan. *Ảnh: The Guardian*

Theo The Guardian, các nhà nghiên cứu đã phát hiện thuốc uống Fosravuconazole điều trị nấm móng cũng có tác dụng chống lại Mycetoma. Kết quả thử nghiệm lâm sàng về phương pháp điều trị mới cho thấy, loại thuốc này có hiệu quả lên tới 85% và không gây tác dụng phụ.

Với liều dùng 1 lần/tuần trong 1 năm và giá thành rẻ nên thuốc Fosravuconazole được đánh giá là bước đột phá, mang lại hy vọng cho hàng nghìn bệnh nhân đối diện với nguy cơ phải cắt cụt chi. Nếu không được điều trị, Mycetoma có thể gây tử vong. Sự kỳ thị liên quan đến căn bệnh này cũng gây ra những hậu quả về sức khỏe tâm thần.

Tiến sĩ Borna Nyaoke, chuyên gia hàng đầu về bệnh u nấm của sáng kiến phi lợi nhuận “Thuốc dành cho các bệnh bị lãng quên” (DNDi), đánh giá cao tầm quan trọng của phát hiện kể trên. DNDi cũng tham gia điều phối thử nghiệm với Trung tâm nghiên cứu Mycetoma (MRC) của Sudan và Công ty Dược phẩm Nhật Bản Eisai.

Tuy nhiên, bất chấp những thử nghiệm thành công ở Sudan, tình trạng bạo lực bùng phát hồi tháng 4 ở quốc gia Bắc Phi này đã làm chệch hướng những nỗ lực chống lại Mycetoma. MRC, trung tâm chuyên dụng duy nhất về bệnh u nấm trên thế giới và đóng vai trò là phòng thí nghiệm tham chiếu cho nhiều cơ sở y tế khác, đã phải đóng cửa do xung đột.

Ahmed Fahal, giáo sư phẫu thuật tại Đại học Khartoum và là người sáng lập MRC nhận định, xung đột đã ảnh hưởng lớn đến trung tâm này và các bệnh nhân. Ông cũng kỳ vọng, 2 trung tâm mới sẽ được mở ở những khu vực không bị ảnh hưởng bởi xung đột.