Tên một phố dài 280m đi từ đường Trần Khánh Dư đến phố Yecxanh, thuộc quận Hai Bà Trưng. Thời Pháp thuộc đây là phố Côngxtăng Mati (Rue Constant Mathis). Sau năm 1945, gọi là phố Nguyễn Thị Kim. Đến năm 1947 đổi thành phố Nguyễn Lai Thạch. Năm 1964 đặt tên mới là Nguyễn Huy Tự...
Phố Nguyễn Huy Tự Ảnh: Phương Thảo |
Phố này được xây dựng trên nền đất xưa vốn thuộc phường Yên Xá, tổng Tả Nghiêm, huyện Thọ Xương. Tới giữa thế kỷ XIX, thôn Lương Xá hợp với thôn Yên Xá thành thôn Lương Yên và tổng Tả Nghiêm đổi là tổng Thành Nhàn. Thực ra, gốc làng Yên Xá vốn ở trung tâm thành Thăng Long. Khi nhà Lý xây thành đất, phường này nằm trong khu thành nên phải ldời ra bờ sông Hồng và gọi là thôn Cơ Xá. Đê Cơ Xá là một con đê cổ được chép nhiều trong các sách sử.
Phố mang tên Nguyễn Huy Tự (1743 - 1790) là tác giả của "Hoa Tiên", một tác phẩm văn học cổ điển nổi tiếng thế kỷ thứ XVIII. Ông là người làng Trưòng Lưu, tổng Lai Thạch, huyện La Sơn nay là huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh, đậu hương cống năm 1760. Ông đã từng giúp cha dạy Thế tử Trịnh Sâm và sau này ra làm quan tới chức Thị Lang đời Quang Trung. Ông mất năm 48 tuổi. Dòng họ Nguyễn Huy của ông nhiều gia đình đã sống ở Hà Nội hàng trăm năm, qua nhiều đời, đặc biệt có Nguyễn Huy Lượng tác giả "Tây Hồ phú" nhà ở làng Phú Thị (Gia Lâm).
Trích Từ điển đường phố Hà Nội
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.