Phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội:Xác định rõ nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức các cơ quan của Quốc hội

Trình bày Tờ trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng cho biết: Dự thảo Nghị quyết gồm 6 chương, 26 điều.

Dự thảo Nghị quyết quy định cụ thể cơ cấu tổ chức của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, của Thường trực Hội đồng, Thường trực các Ủy ban; xác định rõ nguyên tắc làm việc của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban; không xác định Tiểu ban thuộc cơ cấu tổ chức của Hội đồng, Ủy ban mà là một hình thức tổ chức hoạt động của Hội đồng, Ủy ban.

Dự thảo Nghị quyết phân định nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan của Quốc hội theo hướng: đối với các Ủy ban được hình thành trên cơ sở sắp xếp, sáp nhập từ 2 Ủy ban thì cơ bản kế thừa và tiếp nhận nguyên trạng nhiệm vụ của các Ủy ban như trước khi thực hiện sắp xếp; thực hiện điều chỉnh một số lĩnh vực, nội dung công việc giữa một số cơ quan để bảo đảm tính cân đối, hài hòa giữa các cơ quan. Bên cạnh đó, rà soát toàn bộ phạm vi lĩnh vực phụ trách, đối tượng quản lý của các cơ quan để bảo đảm không bỏ trống, không trùng lắp về lĩnh vực, nhiệm vụ; phân định rõ các nhiệm vụ của Hội đồng, Ủy ban với các nhiệm vụ của Thường trực Hội đồng, Thường trực Ủy ban và vai trò điều hành của Chủ tịch Hội đồng, Chủ nhiệm Ủy ban.

Dự thảo Nghị quyết cũng bổ sung, làm rõ nhiệm vụ, quyền hạn của Thường trực Hội đồng Dân tộc, Thường trực Ủy ban trên 2 phương diện. Đó là giúp Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban giải quyết các công việc thường xuyên của Hội đồng, Ủy ban trong thời gian giữa hai phiên họp của Hội đồng, Ủy ban. Đồng thời, thực hiện các nhiệm vụ khác do Ủy ban Thường vụ Quốc hội, lãnh đạo Quốc hội phân công; quy định cụ thể một số nhiệm vụ, quyền hạn thường xuyên của Thường trực các Ủy ban: Pháp luật và Tư pháp, Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại, Dân nguyện và Giám sát, Công tác đại biểu; quy định cụ thể nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Chủ nhiệm Ủy ban và các thành viên khác của Hội đồng, Ủy ban; xác định rõ một số nhiệm vụ mà Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Chủ nhiệm Ủy ban của Quốc hội xem xét, quyết định hoặc cần tổ chức thảo luận tập thể với Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Phó Chủ nhiệm Ủy ban trước khi quyết định.

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng tán thành với sự cần thiết ban hành và các nội dung cơ bản của dự thảo Nghị quyết.

Cơ quan thẩm tra đề nghị bỏ quy định về chế độ trách nhiệm tại Điều 5; bổ sung 1 điều (Điều 21) vào dự thảo Nghị quyết quy định cụ thể về thẩm quyền tạm đình chỉ công tác, cho thôi giữ chức vụ đối với các chức danh tại Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội và rà soát quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng Dân tộc và từng Ủy ban của Quốc hội, của Thường trực Hội đồng, Thường trực Ủy ban, của Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Chủ nhiệm Ủy ban.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, trên cơ sở Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội đã được Quốc hội thông qua chiều 17-2, việc ban hành Nghị quyết là rất cần thiết nhằm xác định rõ nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể và cơ cấu tổ chức của các cơ quan của Quốc hội sau khi thực hiện sắp xếp, sáp nhập.

Ghi nhận, đánh giá cao Ban soạn thảo đã rất tích cực, khẩn trương trong việc xây dựng, hoàn thiện hồ sơ nghị quyết để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ: Việc hoàn thiện, nâng cấp các quy định sẽ góp phần nâng cao hiệu quả trong tổ chức và hoạt động của các cơ quan của Quốc hội; quán triệt tinh thần tinh gọn bộ máy, đảm bảo hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị dự thảo Nghị quyết cần bám sát các chức năng cơ bản của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội được quy định tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội; bảo đảm tính kế thừa, đồng bộ, thống nhất và cân đối giữa các cơ quan.

Bày tỏ sự tán thành cao quy định về cơ cấu tổ chức, nguyên tắc làm việc của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, việc bổ sung nội dung quy định về chế độ làm việc, quy định rõ phạm vi thẩm quyền, trách nhiệm, loại công việc cần giải quyết của tập thể các cơ quan sẽ đáp ứng yêu cầu thực tiễn, phù hợp với tính chất, yêu cầu công việc của từng chủ thể có liên quan, bảo đảm giải quyết kịp thời các nhiệm vụ, công việc phát sinh.

Về nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội (Chương II), Chủ tịch Quốc hội cho rằng, trước mắt, vẫn kế thừa và tiếp nhận nguyên trạng nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan như trước khi thực hiện sắp xếp để phân định nhiệm vụ, quyền hạn. Trong đó, hai ban thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội được nâng cấp lên ủy ban, gồm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát; Ủy ban Công tác đại biểu nay thuộc Quốc hội nên chức năng, nhiệm vụ cũng được nâng lên.

Chủ tịch Quốc hội lưu ý việc tập trung điều chỉnh bước đầu một số lĩnh vực, nội dung công việc giữa một số cơ quan để bảo đảm tính cân đối, hài hòa; không bỏ trống, trùng lắp về lĩnh vực, nhiệm vụ; nhất trí cơ chế: Mỗi cơ quan của Quốc hội tập trung thẩm tra, giám sát, theo dõi hoạt động thuộc trách nhiệm của từ 2 - 3 bộ, ngành ở trung ương để tránh dồn việc vào một số cơ quan.

Về mối quan hệ giữa Thường trực Hội đồng Dân tộc, Thường trực các Ủy ban và Văn phòng Quốc hội trong việc quản lý Vụ chuyên môn, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ: Để đáp ứng yêu cầu đang đặt ra, Nghị quyết cần xác định rõ hơn nữa mối quan hệ giữa Thường trực Hội đồng Dân tộc, Thường trực Ủy ban, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Chủ nhiệm Ủy ban và Văn phòng Quốc hội trong việc quản lý Vụ chuyên môn. "Phải phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban để tạo thành sức mạnh tổng hợp, đã tốt rồi phải tốt hơn nữa. Ngay sau đây cần tập trung ngay cho việc hoàn thiện các quy định liên quan đến cơ cấu tổ chức, chế độ làm việc, đơn vị chuyên môn giúp việc và việc bảo đảm điều kiện hoạt động của các cơ quan của Quốc hội, không làm gián đoạn, ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Do đó, các cơ quan liên quan khẩn trương nghiên cứu xây dựng, đề xuất ban hành văn bản quy định cụ thể về: Quản lý công chức tại Vụ chuyên môn của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban; việc bảo đảm điều kiện hoạt động của Hội đồng, các Ủy ban của Quốc hội; sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 22/2022/UBTVQH15 về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của Văn phòng Quốc hội.

Sau khi thảo luận, với 100% đại biểu có mặt tán thành, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể và cơ cấu tổ chức của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội.

Trong phiên họp chiều nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng xem xét, thông qua các nghị quyết về số lượng và phê chuẩn danh sách thành viên các cơ quan của Quốc hội khóa XV.