Phát triển kinh tế tư nhân - Niềm tin và hy vọng

Giữa tháng 3-2025, khu vực kinh tế tư nhân nước ta bao gồm hàng chục triệu doanh nhân và người lao động đón nhận niềm vui to lớn khi Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: “Phát triển kinh tế tư nhân - đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng”. Gói gọn trong một bài viết chỉ hơn 4 nghìn chữ, song thông điệp mà Tổng Bí thư gửi tới toàn thể cộng đồng doanh nhân hiện tại và tương lai nói riêng cũng như cả xã hội nói chung rất rõ ràng và nhất quán.

Đó là vai trò kinh tế tư nhân được ghi nhận, được đánh giá cao và được tạo điều kiện tốt nhất để phát triển, để đóng góp quyết định vào kỷ nguyên vươn mình thịnh vượng của dân tộc.

Giữa những năm 90 của thế kỷ XX, nền kinh tế nước ta đã từng đạt được tốc độ tăng trưởng hằng năm trên 9% nhờ công cuộc đổi mới giải phóng sức sản xuất, với vai trò của kinh tế tư nhân được phát huy mạnh mẽ bên cạnh khu vực kinh tế nhà nước chủ đạo và khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài. Coi trọng phát triển kinh tế tư nhân đã đi từ tư duy, nhận thức đến khuôn khổ pháp lý, cơ chế, chính sách và những biện pháp cụ thể nhằm tạo điều kiện thúc đẩy kinh tế tư nhân thành một bộ phận quan trọng của nền kinh tế.

Nếu trước thời kỳ Đổi mới, kinh tế tư nhân ở nước ta chỉ như những mạch ngầm nhỏ bé, yếu ớt thì sự lớn mạnh của kinh tế tư nhân như kết quả tất yếu của Đổi mới, đồng hành với những thành tựu kinh tế - xã hội suốt 40 năm qua và “Thành công này có sự đóng góp rất quan trọng của khu vực kinh tế tư nhân” như khẳng định của Tổng Bí thư Tô Lâm trong bài viết.

Vai trò, vị thế và cam kết phát triển kinh tế tư nhân luôn xuyên suốt trong các văn kiện Đại hội của Đảng, hơn thế nữa, “Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 09 năm 2011 và Trung ương ban hành Nghị quyết 10 năm 2017 về phát triển kinh tế tư nhân, khu vực kinh tế này đã trỗi dậy mạnh mẽ, trở thành một trong những trụ cột quan trọng hàng đầu của nền kinh tế và ngày càng thể hiện là động lực quan trọng nhất để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế quốc gia”.

Không còn là những mạch ngầm nhỏ bé và âm thầm, kinh tế tư nhân từng giờ, từng ngày trở thành những dòng sông lớn bồi đắp nền kinh tế quốc gia với sự có mặt không chỉ trong lĩnh vực truyền thống như thương mại, dịch vụ hay tiểu thủ công nghiệp mà còn vươn lên làm chủ các công nghệ hiện đại, tăng cường năng lực cạnh tranh trong các ngành công nghiệp chế biến chế tạo, năng lượng, hàng không, tài chính ngân hàng,... không chỉ ở thị trường trong nước mà còn vươn xa ra thị trường quốc tế, không chỉ củng cố vị thế ở Việt Nam mà còn khẳng định vị thế trong khu vực và toàn cầu.

Không lạc quan một chiều mà thoát ly thực tế, Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ rõ những hạn chế căn cốt, cố hữu của kinh tế tư nhân như “vẫn đối mặt với nhiều rào cản kìm hãm sự phát triển, không thể bứt phá về quy mô và năng lực cạnh tranh... Phần lớn doanh nghiệp tư nhân Việt Nam thuộc nhóm doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, tiềm lực tài chính và trình độ quản trị hạn chế, thiếu sự kết nối với nhau cũng như với khu vực đầu tư trực tiếp nước ngoài; ... rất khó nâng cao giá trị gia tăng, thúc đẩy năng lực cạnh tranh, nâng tầm giá trị doanh nghiệp và vươn tới đẳng cấp quốc tế”.

Đặc biệt, Tổng Bí thư chia sẻ việc “các doanh nghiệp tư nhân còn gặp nhiều rào cản trong tiếp cận nguồn lực, đặc biệt là vốn tín dụng, đất đai, tài nguyên và nhân lực chất lượng cao, nhất là trong các ngành công nghệ, kỹ thuật và tài chính”. Chính những rào cản ấy vừa trực tiếp kìm hãm sự phát triển của kinh tế tư nhân vừa gián tiếp làm xói mòn nhiệt huyết và động lực vươn lên của doanh nghiệp. Môi trường đầu tư, kinh doanh tuy đã được cải thiện vượt bậc trong hàng chục năm qua, song vẫn chưa thật sự thông thoáng, chưa thật sự bình đẳng, thậm chí đôi lúc, đôi nơi còn biểu hiện quay ngược lại đối xử thiếu thiện chí với kinh tế tư nhân, đi ngược lại các nguyên tắc cơ bản của kinh tế thị trường.

Cộng đồng doanh nghiệp đặt niềm tin và hy vọng vào thông điệp của Tổng Bí thư: “Kinh tế tư nhân phải là lực lượng tiên phong trong kỷ nguyên mới, thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nền kinh tế, nâng cao sức cạnh tranh quốc gia, có trách nhiệm xã hội, góp phần nâng cao đời sống nhân dân, tham gia xây dựng xã hội văn minh, hiện đại và góp phần xây dựng một Việt Nam năng động và hội nhập quốc tế”.

Khát vọng của xã hội chính là “tiếp tục có những cải cách đột phá về thể chế, chính sách và môi trường kinh doanh để kinh tế tư nhân có thể phát huy tối đa tiềm năng, trở thành động lực dẫn dắt nền kinh tế vươn ra thị trường quốc tế”.

Trong số những quan điểm, nguyên tắc phát triển kinh tế tư nhân mà Tổng Bí thư đã nêu ra, theo tôi, then chốt nhất chính là “không phân biệt đối xử giữa khu vực kinh tế tư nhân với doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp đầu tư nước ngoài trong mọi chính sách”.

Khi và chỉ khi được Đảng, Nhà nước và xã hội đối xử bình đẳng thì kinh tế tư nhân mới phát huy hết được thế mạnh, tiềm năng để vươn lên góp phần đưa đất nước vào kỷ nguyên thịnh vượng ngang hàng với các quốc gia phát triển trên thế giới.

Không dừng lại ở những nội dung có tính chủ trương, đường lối sáng suốt và tư duy nhận thức thực tiễn sắc bén, ngay trong bài báo súc tích của mình, Tổng Bí thư còn đề cập 7 giải pháp trọng tâm vừa toàn diện, vừa cụ thể, đậm nét hơi thở của thời đại và cuộc sống, đồng thời thể hiện tầm nhìn xa và khát vọng cháy bỏng về một tương lai tươi sáng của dân tộc.

Với tư cách là một nhà kinh tế, tôi tâm đắc nhất với nhóm giải pháp thứ năm là cải cách thể chế, kiến tạo nền hành chính "phục vụ doanh nghiệp - phụng sự đất nước" và nhóm giải pháp thứ sáu là “giải phóng tối đa các nguồn lực phát triển cho kinh tế tư nhân, tạo cơ hội cho kinh tế tư nhân tiếp cận hiệu quả các nguồn lực quan trọng như vốn, đất đai, nhân lực, công nghệ”, vì đó cũng chính là nỗi niềm mong mỏi của bao thế hệ doanh nhân và người lao động nước ta.

Rõ ràng, bài viết của Tổng Bí thư đã chạm đến những vấn đề cốt lõi nhất, thiết thực nhất không chỉ đối với sự phát triển của kinh tế tư nhân mà còn những vấn đề quốc kế dân sinh, không những cho hiện tại mà còn cho chặng đường nhiều thập kỷ tới của dân tộc Việt Nam. Chính những quan điểm, tầm nhìn, tư duy chiến lược đi đôi với những giải pháp thiết thực, có trọng tâm, trọng điểm, thể hiện sự am hiểu sâu sắc và thấu cảm với những khó khăn, vướng mắc của đất nước đã khiến bài viết như kết tinh cả tính lịch sử, tính kế thừa cũng như trí tuệ và quyết tâm cháy bỏng.

Cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam và cả xã hội đặt trọn niềm tin và hy vọng vào ngày mai tươi sáng được gieo mầm từ những lời nói và những dòng chữ của Tổng Bí thư, đồng thời mong muốn tâm huyết và trí tuệ của Tổng Bí thư sớm lan tỏa trong toàn Đảng, hệ thống chính trị, toàn dân, trở thành hiện thực trong văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV và trong cuộc sống của hơn 100 triệu người dân Việt Nam.