Nỗ lực thúc đẩy toàn diện các lĩnh vực hợp tác ASEAN

Đây là Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN trực tiếp đầu tiên trong năm Chủ tịch ASEAN 2022 của Campuchia với chủ đề "ASEAN Hành động: Cùng ứng phó các thách thức", cũng như sau thời gian gián đoạn do đại dịch Covid-19. Hội nghị đã trao đổi về các trọng tâm, ưu tiên và định hướng hợp tác ASEAN trong 2022.

Các bộ trưởng thống nhất cần đẩy nhanh tiến độ triển khai các dòng hành động còn lại trong Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN đến năm 2025, yêu cầu Nhóm đặc trách cao cấp (HLTF) xây dựng Tầm nhìn ASEAN sau 2025 sớm đi vào hoạt động; nhấn mạnh ASEAN cần nâng cao năng lực tự cường khu vực trước các thách thức truyền thống và phi truyền thống đang nổi lên, trong đó có việc tiếp tục ứng phó và phục hồi khu vực sau đại dịch Covid-19. Bên cạnh đó, để đạt được mục tiêu khu vực tăng trưởng 5,1% trong năm 2022, ASEAN cần đẩy mạnh Kế hoạch triển khai Khuôn khổ Phục hồi toàn diện ASEAN (ACRF), Khung thỏa thuận Hành lang đi lại ASEAN (ATCAF), cũng như thúc đẩy toàn diện các lĩnh vực hợp tác như kinh tế số, thương mại điện tử, kết nối số, khoa học và công nghệ, khởi nghiệp cho phụ nữ và thanh niên, thu hẹp khoảng cách phát triển, phát triển bền vững, phát triển nguồn nhân lực, giao lưu nhân dân, nâng cao nhận diện và bản sắc ASEAN...

Các Bộ trưởng đã dành thời gian trao đổi về các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm, trong đó có Biển Đông và Myanmar. Về Biển Đông, các Bộ trưởng bày tỏ quan ngại trước những diễn biến phức tạp trên thực địa, ảnh hưởng đến hoà bình, an ninh, ổn định ở khu vực cũng như làm phương hại môi trường biển. Các Bộ trưởng tái khẳng định lập trường nguyên tắc của ASEAN, trong đó có thượng tôn pháp luật, kiềm chế, không sử dụng hay đe dọa sử dụng vũ lực, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982, thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử về Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, khuôn khổ pháp lý cho mọi hoạt động trên biển và đại dương.

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đánh giá cao trọng tâm, ưu tiên của nước Chủ tịch ASEAN 2022, Campuchia đề ra; khẳng định sự ủng hộ hoàn toàn của Việt Nam trong triển khai các ưu tiên, sáng kiến đã nhất trí.

Bộ trưởng đề nghị ASEAN tiếp tục triển khai mạnh mẽ các sáng kiến ứng phó Covid-19 như Khung Phục hồi tổng thể ASEAN, Khung Thỏa thuận hành lang đi lại ASEAN, đề xuất triển khai công nhận lẫn nhau Hộ chiếu vắc xin khu vực để sớm nối lại các hoạt động đi lại và tạo điều kiện phục hồi toàn diện trong khu vực, đồng thời chú trọng nâng cao năng lực và chuyển giao công nghệ để sẵn sàng trước các tình huống khẩn cấp mới tương tự Covid-19.

Về định hướng xây dựng Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2025, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đề nghị ASEAN sớm kiện toàn Nhóm HLTF và cần chuẩn bị kỹ lưỡng để Cộng đồng ASEAN có thể thích ứng, ứng phó hiệu quả với các thách thức phức tạp nổi lên trong bối cảnh địa chính trị khu vực và thế giới biến chuyển nhanh chóng, lấy củng cố đoàn kết, thống nhất, đối thoại và hợp tác làm cơ sở cho một Cộng đồng vững mạnh, tự cường. Đồng thời, tiếp tục đề cao vai trò trung tâm của ASEAN, nâng cao hiệu quả các cơ chế do ASEAN dẫn dắt, cân bằng trong quan hệ với các đối tác, đóng góp vào hòa bình, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới...

Kết thúc hội nghị, Campuchia, Chủ tịch ASEAN 2022 đã ra thông cáo báo chí của Chủ tịch tóm tắt các nội dung quan trọng trao đổi tại hội nghị.