Nicolas Cornet – Ông “Tây” yêu văn hóa Việt Nam

Nicolas Cornet là một nhiếp ảnh gia người Pháp làm việc cho nhiều tờ báo như: Le Monde, Geo, La Repubblica, L’Espresso... Được các tạp chí cử tới châu Á, Nicolas làm việc tại nhiều nước như Hàn Quốc, Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Myanmar, Campuchia...

Năm 1987, Nicolas Cornet lần đầu tới Việt Nam để hỗ trợ một người bạn thực hiện ấn phẩm ảnh màu. Sự lạ biệt của con người và cảnh quan ở Việt Nam đã giữ chân người đàn ông Pháp. Tới nay, Nicolas Cornet đã gắn bó với Việt Nam hơn 30 năm. Sống ở cả hai đất nước, tự học ngôn ngữ, tìm hiểu văn hóa Việt, Nicolas Cornet coi Việt Nam là quê hương thứ hai.

Ông giải thích: "Vợ tôi là người Việt, một nửa bạn bè của tôi là người Việt. Tôi cũng yêu thích văn hóa và ngôn ngữ Việt Nam".

Nicolas Cornet đã rong ruổi trên khắp dải đất hình chữ S. Ông không nhớ mình đã thực hiện bao nhiêu bộ ảnh, dự án lớn nhỏ ở Việt Nam. Con người và cảnh vật Việt Nam trong những bức ảnh của Nicolas Cornet đều mang nét đẹp dịu dàng, thâm trầm. Ông chia sẻ: “Tôi không đến Việt Nam để đưa ra đánh giá hay nhận xét. Công việc của tôi là ghi nhận thực tế đang hiện hữu như nó vốn có, theo ý tưởng và cảm xúc của tôi. Tôi không thích sự sắp đặt. Những bức ảnh tôi chụp vừa là do tình cờ, vừa nhờ vào sự kiên nhẫn chờ đợi để có bố cục đẹp đúng ý mình”.

Di sản và vấn đề môi trường là hai nội dung mà Nicolas quan tâm đặc biệt. Bởi thế, ông chụp nhiều đền chùa, lăng tẩm và thiên nhiên, động vật hoang dã.

Là tác giả của gần chục cuốn sách và khoảng 100 phóng sự, trong đó có 4 cuốn sách ảnh về Việt Nam với những hình ảnh về cuộc sống từ vùng thôn quê đến thành thị, từ duyên hải đến Tây Nguyên, từ Nam ra Bắc… Cuốn sách “Vietnam Pagodas” (Chùa Việt Nam) là cuốn mới nhất và là cuốn thứ 5 của ông.

Nicolas Cornet kể: “Thường xuyên đến Việt Nam trong suốt 30 năm qua, tôi từng chứng kiến sự tăng trưởng kinh tế vượt bậc đã tạo ra bao nhiêu đổi thay trên đất nước các bạn. Quan tâm đến lịch sử văn hóa và kiến trúc của Việt Nam thì số phận các ngôi đền, chùa và ý nghĩa của nó trong đời sống của người dân đương nhiên là một chủ đề cuốn hút đối với tôi. Ba năm trước tôi cùng gia đình đến thăm chùa Phật Tích (Bắc Ninh). Lúc này, chùa đang được xây dựng lại nên toàn bộ mái ngói, tường và các kiến trúc bằng gỗ đều bị đập vỡ. Tôi chợt nhận ra rằng, thật tiếc khi một ngày nào đó chúng ta không còn được trông thấy các di sản này nữa. Tôi quyết định thực hiện tập sách ảnh về đền chùa Việt Nam để ghi lại những di sản vô giá, với mong muốn thế hệ tương lai có thể cảm nhận được hết vẻ đẹp của những kiến trúc này”.

Không chỉ có vậy, Nicolas Cornet còn muốn quảng bá di sản Việt Nam đến với bạn bè thế giới. Ngoài ra, ông cũng muốn giới thiệu cho người Việt di sản của chính họ cũng như sự khác biệt văn hóa chùa chiền giữa các vùng miền. Và ông nói thêm: “Phật giáo có ý nghĩa rất lớn trong đời sống tinh thần của người dân nơi đây và cách mọi người đặt niềm tin khi bước chân vào những ngôi chùa cũng là câu chuyện thú vị để kể lại trong quyển sách”.

Trong 3 năm, Nicolas Cornet đã rong ruổi qua gần 100 ngôi đền, chùa suốt từ Bắc vào Nam để ghi lại những bức ảnh về kiến trúc và phong tục tập quán trong tín ngưỡng của người Việt. Và để khép lại hành trình tìm kiếm những dấu tích đặc sắc, phong phú này, ông đã cho ra đời cuốn sách ảnh “Vietnam Pagodas” dày 250 trang.

Gần 300 bức ảnh (trong kho tư liệu vài nghìn bức) đã chắt lọc những phần đẹp nhất trong kiến trúc, họa tiết trang trí và cả những nét đẹp bình dị, chân thực trong cuộc sống thường ngày của con người Việt ở chốn đình chùa.

Ông kể: “Từ khi bắt đầu hành trình này, tôi ăn chay. Mỗi chùa, tôi lưu lại khoảng một đến hai ngày. Tôi cứ ngồi lặng lẽ quan sát, ghi chép và chụp ảnh. Nhiều người dân địa phương tò mò vì sự xuất hiện của một "ông Tây" nhưng tôi không phải "Tây", tôi là một phần của mảnh đất này. Hầu hết những người tôi gặp đều rất tốt bụng. Họ mời tôi cùng ăn và trò chuyện. Tôi có thể ngồi suốt 4 hoặc 5 tiếng liền chỉ để cảm nhận không khí ở nơi đó. Đó chính là cách tôi đã len lỏi vào cuộc sống thường nhật của những người dân Việt Nam ở chùa chiền”…

“Vietnam Pagodas” được trình bày với lời chú thích bằng tiếng Anh và Pháp. Nicolas Cornet cho biết đến cuối năm nay, sách sẽ tái bản với chú thích bằng tiếng Việt để có thêm nhiều bạn đọc Việt Nam cùng chia sẻ.

Từ ngày 9-11-2018, một số bức ảnh trong cuốn sách này sẽ được trưng bày trong triển lãm “Vietnam Pagodas - Legacy of faith” (Chùa Việt Nam - Nơi gửi gắm lòng tin) tại L’Espace Trung tâm Văn hóa Pháp tại Hà Nội, 24 Tràng Tiền, Hà Nội nhân sự kiện Nicolas Cornet ra mắt sách tại Hà Nội.