Những mùa hoa về trên phố
Từ lâu, một hình ảnh rất thơ mộng và thân thương với người Hà Nội là những chiếc xe đạp chở hoa rong trên phố. Những chiếc xe đạp cũ kỹ, chở sau lưng một thúng hoa rực rỡ rong ruổi từ phố to đến ngõ nhỏ, bất kể ngày nắng hay ngày mưa. Đến nỗi, muốn biết Hà Nội đang mùa hoa gì, chỉ cần bước chân ra phố, nhìn hàng hoa rong là biết. Hình ảnh đó đã đi vào thơ, họa, trở thành một nét đẹp rất riêng của Hà Nội.
Chỉ cần nhìn những chiếc xe hoa là biết Hà Nội đang ở mùa nào, vì mỗi mùa là một sắc hoa riêng.
Tháng 3, đi ngoài phố đâu đâu cũng thấy những xe hoa bưởi, màu trắng tinh khôi cùng mùi hương thơm ngát làm ngây ngất bao tâm hồn. Tháng 4 về, những xe loa kèn dịu dàng trắng phố. Tháng 6, tháng 7, khi những đầm sen quanh Hà Nội hé những nụ sen đầu hạ thì trên phố cũng hồng tươi sắc hoa sen, những chiếc xe hầu như chở cả mùa sen len lỏi vào từng góc phố.
Mùa thu đến thì góc đường nào cũng vàng rực hoa cúc, hoa hướng dương. Cái màu vàng như gói gọn cả mùa thu Hà Nội.
Tháng 11, hoa cúc họa mi báo đông sang rộn ràng một màu trắng dịu dàng, trong trẻo. Gần Tết, phố phường rực rỡ hẳn với thược dược, violet hay những cành đào nhỏ. Còn hoa hồng thì bốn mùa lúc nào cũng có. Hoa trên xe rong thường không đắt.
Đặc biệt, những du khách khi đến với Hà Nội thường rất thích thú với những chiếc xe hoa. Họ nói, đây chính là một nét văn hóa riêng, một nét chấm phá rất đặc biệt của Thủ đô Hà Nội.
Nỗi niềm những chuyến xe hoa
Hoa trên xe rong chủ yếu được trồng ở nội đô và những vùng ven đô như Ngọc Hà, Nhật Tân, Phú Thượng, Tây Tựu, Mê Linh, Gia Lâm… Gần như thế nên khi sang đến phố, hoa vẫn giữ được vẻ tươi thắm. Những bông hoa vườn đôi khi còn đọng cả hơi sương sớm, còn vương cả đất vườn. Những người bán hoa cũng đa số là nông dân vùng hoa. Nhìn cách họ nâng niu từng nụ hoa thì thấy rõ cả tình yêu đối với hoa, với đất trồng hoa. Gặp được những khách yêu hoa, cũng nâng niu hoa như họ là họ thấy vui mừng.
Không kể ngày nắng hay ngày mưa, những chiếc xe hoa vẫn lặng lẽ, âm thầm len lỏi khắp các ngõ ngách Hà Nội, trở thành một hình ảnh thân quen với người dân Hà Nội. Những chiếc xe hoa như tô điểm cho những con đường, góc phố Hà Nội trở nên quyến rũ và lãng mạn.
Có một điều rất lạ là đa số những người bán hoa rong đều là người trung tuổi, rất hiếm khi gặp những cô gái, chàng trai trẻ. Có lẽ vì người trung tuổi họ kiên nhẫn hơn khi rong ruổi những chuyến hàng hoa khắp chốn nội thành. Đằng sau những chiếc nón lá, chiếc áo bạc màu là khuôn mặt khắc khổ nhưng rạng rỡ như hoa. Nếu ai hiểu được sự nhọc nhằn, vất vả của người trồng hoa cùng những chặng đường mưa nắng của người bán hoa, ắt sẽ thấy số tiền bỏ ra mua hoa, mua hương thơm và sự tươi mới về nhà là rất đáng giá.
Trông nhẹ nhàng, nên thơ thế thôi mà nghề bán hoa rong khá vất vả. Từ sáng sớm, các cô, các bác đã phải đi lấy hoa từ các chợ hoa như Quảng Bá hoặc về tận vườn.
Mùa nắng cũng như mùa mưa, họ xếp cả xe hoa sau lưng, nắng thì lo hoa héo, mưa thì lo ít người mua. Mà cái nghề bán hàng thì "hôm tươi hôm héo" là chuyện bình thường. Hôm nào đông khách, hết hoa sớm thì phấn khởi. Hôm nào ế khách, nhìn những bó hoa héo rũ lại thấy buồn lòng. Rau thì còn có thể mang về ăn đỡ chứ hoa thì đành mang bỏ. Ấy vậy nhưng chả mấy ai bỏ nghề. Họ cần mẫn đạp xe qua hết các phố phường, len lỏi vào cả những phố nhỏ, ngõ nhỏ để mang niềm vui đến cho người mua.
Người Hà Nội rất yêu hoa. Họ mua hoa để cắm, để bày gần như hằng ngày mà không cần phải đợi lễ, tết. Hoa chính là thứ để tô điểm tâm hồn. Trước kia, hoa rong thường được các bà, các cô gánh bằng quang gánh. Sau này, cùng với sự phát triển của xã hội, xe đạp hoa ra đời.
Xe hoa thường tập trung ở các khu phố rộng rãi, nhiều cây và ít nhà dân như khu đê Yên Phụ, đường Phan Đình Phùng, đường Mai Xuân Thưởng, đường Kim Mã hay các khu phố cổ. Nhưng cũng không khó bắt gặp hình ảnh người bán hoa rong đạp xe thong thả trên phố. Khách mua cũng đa số là khách đi đường, thấy hoa đẹp là ghé mua. Người bán không nói thách, người mua cũng ít khi trả giá. Những bông hoa được trao đi rất nhẹ nhàng và nhanh chóng.
Những chiếc xe hoa cứ lặng lẽ, âm thầm len lỏi khắp các ngõ ngách Hà Nội, trở thành một hình ảnh thân quen với người dân Thủ đô, tô điểm cho những con đường, góc phố Hà Nội trở nên quyến rũ và lãng mạn. Những người con xa Hà Nội, mang trong lòng nỗi nhớ, có cả bóng dáng những chiếc xe hoa, bình dị, lặng lẽ mà đẹp đẽ như thế...