Nhiều giải pháp thu ngân sách nhà nước

Thấy rõ xu hướng giảm 

Số liệu từ Bộ Tài chính cho thấy, lũy kế thu ngân sách nhà nước quý I-2023 đạt 491,5 nghìn tỷ đồng, bằng 30,3% dự toán, tăng 1,3% so cùng kỳ năm 2022 (ngân sách trung ương đạt 37,6% dự toán; ngân sách địa phương đạt 22,1% dự toán).

Thông tin cụ thể hơn, Tổng cục Thuế cho biết, thu ngân sách quý I-2023 do ngành Thuế quản lý đạt 426.922 tỷ đồng, bằng 31,1% so với dự toán pháp lệnh, bằng 104,6% so với cùng kỳ năm trước. Số thu tăng chủ yếu do thu tháng 1-2023 đạt cao (220.000 tỷ đồng), trong đó có nhiều khoản thu phát sinh kê khai và tạm nộp theo quý (thuế thu nhập doanh nghiệp tăng 143% so với cùng kỳ năm trước; thu của nhà cung cấp nước ngoài đạt trên 1.800 tỷ đồng; thu lợi nhuận còn lại của các doanh nghiệp 100% vốn sở hữu nhà nước tăng trên 260%).

Tuy nhiên, thu ngân sách có xu hướng giảm. Đáng chú ý, số thu giảm ở nhiều khoản thu, sắc thuế; trong đó thuế giá trị gia tăng chỉ bằng 94,8% cùng kỳ năm 2022. Thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản bình quân khoảng 1.200 tỷ đồng/tháng, chỉ bằng 44% so cùng kỳ năm trước; lệ phí trước bạ nhà đất chỉ bằng 54,5%; thu tiền sử dụng đất giảm sâu, chỉ bằng 42% so cùng kỳ năm trước. Có đến 25/63 địa phương có tiến độ thu ngân sách trong 3 tháng đạt dưới 25% dự toán.

Về thu từ hoạt động xuất nhập khẩu, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường thông tin, quý I, toàn ngành Hải quan thu ngân sách được 91.267 tỷ đồng, đạt 21,5% dự toán, giảm 17%. Đây là mức giảm lớn trong nhiều năm qua. Kim ngạch xuất, nhập khẩu giảm ảnh hưởng lớn đến số thu của ngành Hải quan. Quý I-2023, tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam đạt 154 tỷ USD, giảm 13,3% so với cùng kỳ năm 2022.

Chuyên gia kinh tế - tài chính Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) nhìn nhận, thu ngân sách có xu hướng giảm có thể hiểu được khi nền kinh tế vẫn gặp nhiều khó khăn. Sản xuất một số ngành công nghiệp chủ lực suy giảm, Tổng sản phẩm trong nước (GDP) chỉ tăng 3,32% so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, thị trường bất động sản đóng băng khiến số thu từ lĩnh vực này giảm mạnh. Vì vậy, để hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách, cần triển khai nhiều giải pháp; trong đó tiếp tục xem xét giãn, hoãn một số loại thuế phí cho doanh nghiệp; đẩy mạnh số hóa lĩnh vực thuế, hải quan, từ đó đẩy mạnh số hóa nền kinh tế…

Kịp thời tháo gỡ khó khăn

Theo Quyền Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Xuân Thành, ngành Thuế sẽ chủ động rà soát lại toàn bộ nguồn thu để giao nhiệm vụ thu năm 2023 cho các đơn vị sát với thực tế. Cùng với đó, ngành Thuế triển khai kịp thời, hiệu quả các gói chính sách, giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp và người dân phục hồi, phát triển hoạt động sản xuất, kinh doanh, tạo tiền đề tăng thu cho ngân sách; tiếp tục triển khai quyết liệt, hiệu quả công tác quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số, chống chuyển giá, chống thất thu ngân sách nhà nước.

Còn Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường cho biết, đánh giá tình hình thu ngân sách nhà nước từ hoạt động xuất, nhập khẩu tương đối khó khăn nên ngành Hải quan đã chủ động chỉ đạo các cục hải quan địa phương, đặc biệt là các cục hải quan có số thu lớn tổ chức đối thoại và gặp gỡ một số doanh nghiệp trên địa bàn để nắm bắt tình hình, từ đó, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Ngành Hải quan tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp; chỉ đạo các cục hải quan địa phương nắm rõ khả năng xuất khẩu, tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, trên cơ sở đó lượng hóa được khả năng thu của ngành thời gian tới.

Tại cuộc họp giao ban công tác quý I-2023 mới đây, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, cơ quan thuế, hải quan cần bám sát tình hình của doanh nghiệp để có phương án tham mưu kịp thời cho Bộ Tài chính trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ các giải pháp điều hành chính sách tài khóa. Bên cạnh đó, cơ quan thuế tiếp tục theo sát, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, từ đó có nguồn thu về cho ngân sách nhà nước; tăng cường quản lý hóa đơn điện tử, thu trên sàn thương mại điện tử; tiếp tục cải cách thủ tục hành chính về thuế, đẩy mạnh điện tử hóa quản lý thuế trên phạm vi cả nước ở tất cả các khâu quản lý thuế để hỗ trợ hoạt động kinh doanh.

Bộ trưởng Bộ Tài chính yêu cầu ngành Hải quan quản lý nghiêm cán bộ, công chức, chỉ đạo quán triệt thực hiện nghiêm túc kỷ luật, kỷ cương, phòng, chống các biểu hiện tiêu cực. Ngoài ra, sớm trang bị máy móc, thiết bị hiện đại cho các sân bay, cảng biển để bảo đảm điều kiện thực hiện các nhiệm vụ được giao; tăng cường công tác chống buôn lậu gian lận thương mại.