Nhiều bất cập cần sớm sửa đổi

Việc sớm sửa đổi những quy định liên quan đến mức phí BH, số tiền bồi thường cho phù hợp thực tế là đòi hỏi bức thiết nhằm bảo đảm công bằng cho chủ xe cơ giới khi tham gia giao thông.

Theo Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, năm 2011 cả nước xảy ra 44.548 vụ TNGT làm 11.395 người chết, 48.734 người bị thương. Riêng 5 tháng đầu năm 2012, hơn 13.000 vụ TNGT đã xảy ra, làm chết gần 4.000 người, hơn 14.000 người bị thương. Số liệu này cho thấy, việc tham gia BH TNDS bắt buộc với chủ xe cơ giới sẽ góp phần quan trọng trong việc san sẻ bớt rủi ro cho các chủ xe khi tham gia giao thông. Trên thực tế, có khoảng 90% chủ xe ô tô (1,35 triệu xe/1,5 triệu xe) và 29% chủ xe mô tô (8 triệu xe/28 triệu xe) tham gia BH bắt buộc TNDS với chủ xe cơ giới. Song, có nhiều lý do khiến các chủ xe không mặn mà với loại hình BH bắt buộc này. Một trong những nguyên nhân là do nhiều chủ xe mô tô chưa chấp hành nghiêm quy định của pháp luật. Thêm vào đó, việc xác định lỗi trong một số vụ TNGT chưa rõ, cán bộ giải quyết bồi thường BH có hành vi gây khó khăn khi bồi thường cho chủ xe, cũng như người bị thiệt hại... Ngoài ra, theo quy định tại khoản 3, Điều 14 Nghị định 103/ 2008/CP, đối với thiệt hại về người, giải quyết bồi thường không phân biệt mức độ lỗi của chủ xe cơ giới, mức bồi thường được xác định theo quy định của Bộ Tài chính. Vì vậy, có nhiều trường hợp nạn nhân vi phạm luật giao thông dẫn đến tai nạn (lỗi do nạn nhân), nhưng chủ xe vẫn phải bồi thường tối đa theo bảng tỷ lệ bồi thường. Quy định này đã đặt gánh nặng kinh phí lên DN BH, vi phạm nguyên tắc lấy số đông bù số ít của ngành BH bởi vô hình trung sẽ khuyến khích vi phạm pháp luật và không công bằng với người chấp hành tốt pháp luật về giao thông. Ðại diện nhiều DN BH và vận tải cũng cho rằng, mức trách nhiệm cũng như mức phí BH TNDS bắt buộc với chủ xe cơ giới không còn phù hợp thực tế. Để bảo đảm quyền lợi khi TNGT không may xảy ra, nhiều DN vận tải đã tự mua bổ sung BH tự nguyện để hưởng mức bồi thường 100 triệu đồng, cao gấp đôi so với quy định hiện hành.

Với những bất cập nêu trên, Cục Quản lý, giám sát BH (Bộ Tài chính) đã phối hợp với Hiệp hội BH Việt Nam tổ chức chuỗi hội nghị góp ý sửa đổi, bổ sung các quy định của Bộ Tài chính về chế độ BH bắt buộc TNDS của chủ xe cơ giới. Hầu hết các DN BH và vận tải đều nhất trí với đề xuất tăng phí và mức trách nhiệm BH lên 100 triệu đồng/người/vụ trong trường hợp nạn nhân tử vong. Mức bồi thường về thiệt hại tài sản cao nhất cũng là 100 triệu đồng. Tuy nhiên, đa số các DN cũng cho rằng, mức phí BH lại không thể tăng theo kiểu cào bằng đối tượng. Với những đối tượng BH có rủi ro cao, gồm xe vận tải hành khách đường dài, xe đầu kéo côngtennơ, xe taxi, phí BH có thể tăng lên gấp hai, ba lần so với mức phí của xe thông thường. Còn lại, chỉ nên tăng thêm khoảng 20% phí BH là hợp lý. Nhiều DN cũng đồng thuận với đề nghị nâng mức hỗ trợ nhân đạo lên 10 triệu đồng/vụ đối với trường hợp nạn nhân bị chết và mở rộng hỗ trợ nhân đạo cho các trường hợp bị thương tật toàn bộ vĩnh viễn.

Trong khi chờ sửa luật, nhiều DN BH đã tiên phong triển khai BH TNDS tự nguyện với mức bồi thường phù hợp với thực tế. Đại diện Bảo hiểm Bảo Việt cho biết đã triển khai bảo hiểm TNDS tự nguyện với mức bồi thường từ 100 triệu đồng trở lên tại tất cả các chi nhánh và phòng giao dịch. Mức bồi thường 100 triệu đồng, gồm 50 triệu đồng theo hình thức bắt buộc của Nhà nước và 50 triệu đồng theo hình thức tự nguyện xuất phát từ nhu cầu của người tham gia BH nhằm giảm gánh nặng tài chính cho người mua BH khi rủi ro không may xảy ra. Với nỗ lực của Bộ Tài chính cũng như các DN BH, quy định về BH TNDS với chủ xe cơ giới sẽ sớm có những sửa đổi phù hợp, góp phần bảo đảm công bằng cho khách hàng khi tham gia loại hình BH này.