Nhạc viện Hà Nội vào tuổi năm mươi

Ảnh: QT

Là cơ sở đào tạo âm nhạc chuyên nghiệp lớn nhất Việt Nam và là trường duy nhất trong ngành Văn hóa Nghệ thuật có hệ thống đào tạo đầy đủ ở năm cấp học: sơ cấp, trung cấp, đại học, cao học, nghiên cứu sinh, 50 năm qua, Nhạc viện Hà Nội đã đào tạo được hơn 8.000 cán bộ âm nhạc hoạt động tronglĩnh vực sáng tác, biểu diễn, nghiên cứu - lý luận - phê bình và giảng dạy, trong đó có người đã nổi danh thế giới như nghệ sĩ piano Đặng Thái Sơn. Năm nay, Nhạc viện Hà Nội gia nhập Hiệp hội Các trường đại học á- Âu. Nhân sự kiện này, chúng tôi đã có cuộc phỏng vấn Anh hùng Lao động, GS Giám đốc Trần Thu Hà.

.

- Thưa Giáo sư, nói một cách ngắn gọn thì chức năng chính của Nhạc viện Hà Nội là gì ?

- Ba chức năng chính là đào tạo, nghiên cứu và biểu diễn.

- Nội dung đào tạo được thể hiện như thế nào ?

- Hiện nay, Nhạc viện Hà Nội đã có mười khoa đào tạo là: Khoa Lý luận-Sáng tác-Chỉ huy, Khoa Nhạc cụ dân tộc truyền thống, Khoa Piano, Khoa Dây, Khoa Kèn-Gõ, Khoa Thanh nhạc, Khoa Accordéon-Ghita-Nhạc jazz, Khoa Kiến thức âm nhạc, Khoa Kiến thức đại cương, Khoa Văn hóa phổ thông cấp 1,2,3.

Chúng tôi có chính sách, chế độ bồi dưỡng tài năng. Vừa đào tạo đỉnh cao, chúng tôi vừa thực hiện chủ trương xã hội hóa trong đào tạo. Có nhiều hình thức đào tạo: chính quy, tại chức, ngắn hạn, từ xa, vừa đáp ứng yêu cầu của xã hội vừa tạo nguồn tuyển sinh. Chúng tôi hợp tác liên kết với mạng lưới đào tạo toàn quốc để đào tạo và chuẩn hóa đội ngũ giảng viên.

Nhạc viện Hà Nội có hướng đổi mới đào tạo, đặc biệt là ở bậc đại học và trên đại học, như đổi mới khâu tuyển sinh, xây dựng giáo trình, soạn thảo chương trình khung của hệ trung cấp và đại học. Có thuận lợi là hiện giờ Nhạc viện có đội ngũ giảng viên mạnh gồm hơn hai trăm người, trong đó có 5 giáo sư, 7 tiến sỹ, 12 phó giáo sư, 15 NSƯT, 17 NGƯT, 6 NSND và 3 NGND.

- Hai chức năng kia, nghiên cứu và biểu diễn, được thể hiện như thế nào, thưa Giáo sư ?

- Chúng tôi có bốn trung tâm: Trung tâm Đào tạo và Bồi dưỡng kiến thức âm nhạc, Trung tâm Biểu diễn thể nghiệm, Trung tâm Sản xuất băng đĩa nhạc, Trung tâm Thư viện nhạc điện tử; có Viện Nghiên cứu âm nhạc. Trung tâm Biểu diễn thể nghiệm gồm Dàn nhạc Giao hưởng Hà Nội, Dàn Hợp xướng, Dàn nhạc Dân tộc nhằm thực hiện chủ trương “Học đi đôi với thực hành đạt hiệu quả cao”, để khi ra trường các em có đủ điều kiện phục vụ xã hội. Chúng tôi có chương trình biểu diễn nhạc cổ điển, nhạc dân tộc của những tên tuổi đã được công nhận và các tài năng đang phát triển.

- Còn việc nghiên cứu ?

- Viện Nghiên cứu âm nhạc nằm trong Nhạc viện nhưng hoạt động độc lập, có kinh nghiệm đào tạo, khai thác, lưu trữ và truyền bá âm nhạc dân gian, truyền thống. Viện đã hoàn thành điều tra cơ bản âm nhạc dân gian trên địa bàn cả nước và công trình nghiên cứu Diễn đàn âm nhạc truyền thống Đông Nam á, được giới chuyên môn trong khu vực đánh giá cao... Chúng tôi đã và sẽ tiếp tục triển khai những đề tài cấp Nhà nước, cấp Bộ.

- Nhạc viện Hà Nội có quan hệ hợp tác với bao nhiêu nước ?

- Chúng tôi có khoảng mười lăm đối tác. Có dự án ngắn, dự án dài hơi. Hiện chúng tôi đang triển khai các dự án với Nga, Thụy Điển, áo, Pháp. Còn ở mức quan hệ thì nhiều hơn, khoảng gần hai chục nước.

- Phải chăng đó chỉ là những quan hệ một chiều ?

- Phần lớn là như thế. Riêng dự án với Thụy Điển là đối đẳng. Họ đưa chuyên gia các ngành mình cần như kèn hơi, lý thuyết âm nhạc, chỉ huy, nhạc jazz... Nhạc viện mỗi năm cử hai giảng viên nhạc cụ dân tộc và một nhóm nhạc dân tộc sang giúp Thụy Điển tìm hiểu về âm nhạc Việt Nam và phương Đông, biểu diễn âm nhạc dân tộc có dẫn giải.

- Kỷ niệm nửa thế kỷ tồn tại, phát triển, Nhạc viện Hà Nội sẽ có những hoạt động gì ?

- Nhạc viện sẽ tổ chức hội thảo quốc tế vềđào tạo âm nhạc với sự tham gia của lãnh đạo các nhạc viện tiên tiến và nhiều hội thảo quốc tế khác.

Dàn nhạc Giao hưởng sẽ thực hiện 30 buổi biểu diễn. Chúng tôi mời nhạc trưởng Nga, NSND Nicolaev của Nhạc viện Tsaicốpxki chỉ huy biểu diễn Đêm nhạc Tsaicốpxki; chỉ huy nổi tiếng người Thụy Điển Max Lilefort - từng biểu diễn với dàn nhạc của chúng tôi nhân dịp đón Nhà vua Thụy Điển thăm Việt Nam. Nhân kỷ niệm 50 năm Nhạc viện Hà Nội, ông sẽ biểu diễn với Dàn nhạc Giao hưởng Hà Nội, nghệ sỹ piano Đặng Thái Sơn. Còn có chương trình của nghệ sỹ violon cello nổi tiếng người Ôxtrâylia Marcus Stocker... Song song là những chương trình biểu diễn của Dàn nhạc dân tộc.

Một trong những chương trình lớn của năm nay là dựng vở opera Cây sáo thần nhân kỷ niệm 250 năm Ngày sinh của Mozart, hợp tác với áo.

- Xin cảm ơn giáo sư.

HNM