Nhà tái định cư bị bỏ hoang ở quận Long Biên:Người cần không có, người có không cần

Để có sẵn quỹ nhà ở cho người dân bị thu hồi đất đủ điều kiện được mua nhà tái định cư, thời gian qua, thành phố Hà Nội đã triển khai xây dựng một số dự án nhà tái định cư trên địa bàn thành phố. Trong đó, tại quận Long Biên, Dự án nhà ở tái định cư tại phường Thượng Thanh với 5 tòa chung cư (NO 15 A, B, C, D, E) dù đã hoàn thành nhiều năm nhưng nhiều tòa nhà vẫn trong tình trạng bỏ hoang, gây lãng phí nghiêm trọng.

Cụ thể, sau 10 năm, Dự án nhà ở tái định cư tại phường Thượng Thanh với 5 tòa chung cư (NO 15 A, B, C, D, E) nhìn ra mặt đường Lý Sơn vẫn để hoang hóa, không có người ở. Các hạng mục công trình trong khuôn viên nhà đang xuống cấp, hư hỏng nặng. Bên ngoài cỏ mọc um tùm, che hết lối đi. Bên ngoài, các tòa nhà đã xuất hiện những mảng bong tróc, lún sụt. Hầm để xe, lối thoát hiểm… còn biến thành nơi chứa rác, điểm bán hàng rong.

Bà Nguyễn Y Vân, một người dân sống ở khu phố cổ Hà Nội thuộc diện được mua nhà tái định cư tại đây, cho biết, sở dĩ các gia đình trong diện di dân phố cổ không muốn chuyển đến cư trú chủ yếu do vị trí nhà tái định cư không thuận tiện cho việc kinh doanh, buôn bán. Mặt khác, chất lượng công trình không bảo đảm, hệ thống cấp nước, phòng chống cháy nổ, điện chiếu sáng cũng như công tác duy tu, vận hành, duy trì hoạt động tòa nhà còn hạn chế nên không mấy người thiết tha.

Trong khi đó, anh Nguyễn Văn Tuấn, sống ở phường Việt Hưng (quận Long Biên) sau khi bị thu hồi đất, mong mỏi được chính quyền tạo điều kiện cho tái định cư tại chỗ. Thế nhưng, cùng với gần 10 gia đình khác, anh lại được giới thiệu mua nhà tại huyện Đông Anh.

Cũng một phần vì nghịch lý “người cần thì không có, người có thì không cần” nên cũng tại quận Long Biên, gần 20 năm nay 3 tòa nhà tái định cư (N3, N4 và N5) tại Khu đô thị mới Sài Đồng, phường Phúc Đồng vẫn nằm “đắp chiếu”, hoang tàn với những bức tường bong tróc, cửa kính vỡ, sơn ố màu. Tại các tòa nhà tái định cư này, hệ thống cầu thang bị hoen rỉ; sân chơi, vườn hoa, đường nội bộ biến thành điểm tập kết rác. Rác lưu cữu không được di chuyển, dưới nền đất nhiều vị trí bị đọng nước lâu ngày tạo thành những lớp rêu ẩm mốc, ruồi, muỗi trú ngụ, gây mất vệ sinh.

Ngoài bất cập về mặt khoảng cách, theo ông Nguyễn Văn Quý, một người có đất bị thu hồi ở phường Thượng Thanh (quận Long Biên), nhiều gia đình có nhu cầu nhà ở tại khu vực lại không đủ điều kiện để mua nhà. Lý do là bởi giá mua nhà tái định cư so với giá tiền bồi thường khi thu hồi đất chênh lệch quá cao, người dân không đủ tài chính để bù đắp khoản chênh lệch.

Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng quận Long Biên Nguyễn Hùng Vinh cho biết, nguyên nhân dẫn đến tình trạng nhà tái định cư bỏ hoang là do nhiều dự án xây dựng tại khu vực xa trung tâm, thiếu tiện ích cũng như khó khăn cho việc đi lại của người dân. Thậm chí, nhiều nơi còn thiếu hạ tầng xã hội như bệnh viện, chợ, trường học. Một số thì gặp phải các vấn đề về chất lượng, chưa hoàn thành nghiệm thu, nhất là các quy định về phòng cháy, chữa cháy. Trên thực tế, do không hài lòng với chất lượng nhà tái định cư được giới thiệu, nhiều hộ dân sau khi nhận tiền bồi thường giải phóng mặt bằng các dự án trên địa bàn Thủ đô đã tự tìm mua nhà hoặc yêu cầu được chính quyền tìm quỹ đất cho tái định cư tại chỗ.

Để tháo gỡ bất cập này, theo ông Nguyễn Hùng Vinh, cần xem xét điều chỉnh lại chính sách hỗ trợ, bồi thường tái định cư phù hợp, bảo đảm lợi ích của người dân. Đối với quỹ nhà tái định cư đang bỏ hoang, càng để lâu càng xuống cấp, mất giá trị, để tránh lãng phí, thành phố cần sớm xem xét, đưa ra phương án thu hồi và chuyển đổi công năng thành nhà ở xã hội hoặc nhà ở thương mại, tổ chức đấu giá, bán cho người có nhu cầu, sớm thu hồi lại ngân sách cho nhà nước.