Nhà giáo không được ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức

Nhà giáo tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp

Trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Nhà giáo trước khi Quốc hội thông qua, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, sau khi tiếp thu, chỉnh lý, dự thảo Luật gồm 9 chương, 42 điều (giảm 4 điều so với dự thảo trình Quốc hội tại phiên thảo luận sáng 6-5-2025, giảm 8 điều so với dự thảo trình Quốc hội tại kỳ họp thứ tám).

Về những việc không được làm (Điều 11), có ý kiến đề nghị bổ sung quy định cấm nhà giáo dạy thêm trái quy định pháp luật, cấm dạy thêm học sinh mà nhà giáo đang trực tiếp giảng dạy; làm rõ hơn việc tổ chức, cá nhân không được đăng tải, phát tán thông tin về nhà giáo.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, dự thảo Luật không cấm dạy thêm, chỉ quy định nhà giáo không được ép buộc người học tham gia học thêm dưới mọi hình thức nhằm khắc phục tình trạng dạy thêm tràn lan. Trong đó, yêu cầu nhà giáo không được dạy thêm cho học sinh mà mình đang trực tiếp giảng dạy hiện đã quy định trong Thông tư về dạy thêm, học thêm của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội về quy định liên quan tới việc đăng tải, phát tán thông tin về nhà giáo, dự thảo Luật được chỉnh lý theo hướng quy định tổ chức, cá nhân không được đăng tải, phát tán thông tin mang tính quy kết về trách nhiệm của nhà giáo trong hoạt động nghề nghiệp khi chưa có kết luận của cơ quan có thẩm quyền.

Về quyền của nhà giáo (Điều 8), ông Nguyễn Đắc Vinh cho biết có ý kiến đề nghị bổ sung nhà giáo trong cơ sở giáo dục nghề nghiệp được tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, việc cho phép nhà giáo là giảng viên đại học được tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp là chính sách mới, đã được thảo luận kỹ và có sự thống nhất cao. Tuy nhiên, việc mở rộng chính sách này cho nhà giáo trong cơ sở giáo dục nghề nghiệp cần được tiếp tục nghiên cứu, đánh giá, tổng kết thực tiễn để có đủ căn cứ xem xét, quy định vào thời điểm thích hợp.

Nhiều chế độ, chính sách thu hút nhà giáo

Về chính sách tiền lương, phụ cấp, hỗ trợ, thu hút nhà giáo (các điều 25, 26, 27), ông Nguyễn Đắc Vinh cho biết, có ý kiến đề nghị làm rõ quy định về tiền lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp; bảo đảm công bằng về lương giữa nhà giáo khu vực công lập và khu vực ngoài công lập.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, việc quy định nhà giáo được hưởng lương, phụ cấp cao nhất trong thang bậc lương hành chính sự nghiệp nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng về chính sách nhà giáo; không trái với tinh thần cải cách chính sách tiền lương.

“

“Về tiền lương của nhà giáo khu vực ngoài công lập cần theo nguyên tắc thoả thuận. Do vậy, dự thảo Luật đã chỉnh lý theo hướng thực hiện theo quy định của pháp luật về lao động”, ông Nguyễn Đắc Vinh nhấn mạnh.

Về chế độ tập sự, thử việc và về hợp đồng lao động đối với nhà giáo, có ý kiến cho rằng không nên quy định chế độ tập sự, thử việc và hợp đồng đối với nhà giáo được tuyển dụng.

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng bỏ điều quy định về chế độ tập sự, thử việc; chế độ tập sự, thử việc thực hiện theo Luật Viên chức và các luật liên quan; chuyển nội dung Điều 17 dự thảo Luật trước khi chỉnh lý quy định về hợp đồng đối với nhà giáo thành Khoản 5 Điều 14 dự thảo Luật quy định về tuyển dụng nhà giáo.

Về tuyển dụng, điều động, thuyên chuyển nhà giáo (các điều 14, 17, 19), có ý kiến đề nghị quy định rõ căn cứ, nguyên tắc, tiêu chuẩn, điều kiện tuyển dụng nhà giáo. Đồng thời, đề nghị bỏ yêu cầu thực hành sư phạm trong tuyển dụng nhà giáo; có ý kiến băn khoăn về việc giao thẩm quyền tuyển dụng giáo viên mầm non, giáo viên phổ thông cho cơ quan quản lý giáo dục, phân cấp cho người đứng đầu cơ sở giáo dục.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, nhà giáo trong cơ sở giáo dục công lập là viên chức nên việc tuyển dụng phải tuân thủ quy định pháp luật về viên chức. Dự thảo Luật chỉ quy định một số yêu cầu mang tính đặc thù trong tuyển dụng nhà giáo như nội dung tuyển dụng căn cứ vào chuẩn nghề nghiệp, phương thức tuyển dụng phải có thực hành sư phạm...

Về thẩm quyền tuyển dụng, Chính phủ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất giao cho ngành giáo dục quyền chủ động trong tuyển dụng nhà giáo. Đối với thẩm quyền tuyển dụng giáo viên mầm non, giáo viên phổ thông, tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo Luật được chỉnh lý theo hướng thực hiện theo quy định của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Cùng với đó, có ý kiến đề nghị gộp quy định về điều động với thuyên chuyển nhà giáo; cân nhắc điều kiện cần có sự đồng ý của cơ sở giáo dục nơi tiếp nhận khi thuyên chuyển nhà giáo.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, điều động và thuyên chuyển là hai chính sách khác nhau. Điều động do cơ quan có thẩm quyền thực hiện nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của ngành, cần sự chấp hành của cá nhân và tổ chức liên quan. Trong khi đó, thuyên chuyển xuất phát từ nguyện vọng cá nhân nhà giáo, cần sự đồng thuận của nơi đến và nơi đi. Dự thảo Luật giao Chính phủ quy định chi tiết thẩm quyền, trình tự, thủ tục điều động và thuyên chuyển nhà giáo.

Luật Nhà giáo có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2026.