Ngừng bắn nhưng chưa im tiếng súng

Đến nay chưa bên nào đứng ra nhận trách nhiệm về vụ tấn công. Nhưng cái chết thương tâm của hàng chục y, bác sĩ đang làm việc tại bệnh viện này và hàng chục người Syria trong mấy ngày qua đã làm dấy lên làn sóng lo ngại thỏa thuận ngừng bắn ở Syria có thể bị phá vỡ.

Lệnh ngừng bắn có hiệu lực từ ngày 27-2 vừa qua nhằm tạo cơ hội cho các bên liên quan tiến hành hòa đàm cũng như vận chuyển viện trợ nhân đạo trên khắp Syria. Tiếp nối kết quả đạt được sau thỏa thuận này, vòng đàm phán thứ hai giữa các bên ở Syria đã diễn ra tại Geneva từ ngày 13 đến 27-4 vừa qua tiếp tục các nỗ lực nhằm đạt một giải pháp cho hòa bình. Theo đặc phái viên Tổng Thư ký LHQ về Syria Staffan de Mistura, thành công lớn của vòng đàm phán này là đưa ra được một bản tóm tắt 15 điểm.

Theo đó, các bên liên quan đều nhất trí cần sớm thúc đẩy tiến trình chuyển tiếp chính trị thực sự và đáng tin cậy. Thế nhưng, đó chỉ là đồng thuận trên giấy khi những gì đang diễn ra ở Syria hoàn toàn khác. Ghi nhận của báo chí tại thành phố Aleppo - trung tâm kinh tế ở miền Bắc Syria - những ngày qua cho thấy giao tranh vẫn ác liệt. Một nguồn tin từ lực lượng dân quân ở Aleppo cho biết, phiến quân đã nã pháo vào một nhà thờ Hồi giáo ở thành phố này làm ít nhất 25 người thiệt mạng và 40 người bị thương. Tình hình dự báo sẽ trở nên phức tạp hơn khi một số nguồn tin cho biết, quân đội Syria đang chuẩn bị thực hiện cuộc tấn công lớn nhằm giải phóng toàn bộ Aleppo và khu vực lân cận. Đây cũng là điểm nóng giao tranh suốt những ngày qua khiến hàng trăm dân thường thiệt mạng.

Căng thẳng leo thang tại Syria đang trở thành tâm điểm của dư luận quốc tế, đặc biệt với Nga và Mỹ trên cương vị hai quốc gia đồng Chủ tịch Nhóm quốc tế hỗ trợ Syria. Cho rằng tần suất các vụ vi phạm lệnh ngừng bắn gia tăng đang hủy hoại các nỗ lực đàm phán chính trị về Syria, Người phát ngôn Nhà Trắng Josh Earnest trong một phát biểu mới nhất bày tỏ hy vọng rằng: Bằng việc làm mới thỏa thuận ngừng bắn, Mỹ và Nga có thể tạo động lực hướng tới lệnh ngừng các hoạt động thù địch được tuân thủ trên diện rộng. Tuyên bố của ông Josh Earnest được đưa ra sau khi hai nước nhất trí về một "cơ chế ngừng bắn" ở Syria từ sáng 30-4 (giờ Việt Nam), được áp dụng tại các khu vực ở Latakia và các vùng ngoại ô Damascus. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cũng lên tiếng khẳng định: Nga sẵn sàng liên lạc với các nước quan tâm tới việc nối lại tiến trình hòa đàm Syria, đồng thời cho biết những kênh liên lạc cần thiết liên quan tới quá trình này đang được sử dụng.

Không chỉ có những nỗ lực từ phía Nga và Mỹ, quân đội Syria tuyên bố sẵn sàng thực thi một cơ chế ngừng bắn tạm thời, có thể kéo dài từ 1 đến 3 ngày tại một số khu vực gần thủ đô Damascus và ở tỉnh Tây Bắc Latakia. Theo tuyên bố của Bộ Tổng tư lệnh quân đội Syria, lệnh ngừng bắn - được gọi là "cơ chế yên tĩnh" - sẽ có hiệu lực từ 5h sáng 30-4 (giờ Việt Nam) và sẽ kéo dài 24 giờ ở khu vực Đông Ghouta, phía Đông thủ đô Damascus và kéo dài 72 giờ ở các khu vực nông thôn phía Bắc Latakia.

Tuyên bố nêu rõ mục đích của biện pháp này là nhằm ngăn chặn việc các nhóm vũ trang tìm cách kéo dài căng thẳng và bất ổn cũng như kiếm cớ để tấn công các mục tiêu dân sự. Thế nhưng, điều khiến dư luận quan tâm là tuyên bố này không hề đề cập đến thành phố Aleppo, nơi đang trải qua tình trạng bạo lực tồi tệ nhất.

Bạo lực gia tăng tại Syria một lần nữa cho thấy các phái đoàn đàm phán vẫn thất bại trong việc tìm kiếm một cơ sở chung nhằm chấm dứt cuộc xung đột đẫm máu khiến hơn 250.000 người thiệt mạng và hàng triệu người ở quốc gia Trung Đông này phải rời bỏ nhà cửa.