Nghiêm túc thì đâu có sợ

Võ Lâm| 22/08/2013 05:56

(HNM) - Ngày 26-4-2013, Đại tá Trần Sơn Hà đã ký Văn bản số 1042/C67-P3 về việc

Trong đó, điều khiến dư luận bức xúc là nội dung không được quay phim, chụp hình hoạt động tuần tra kiểm soát, xử lý vi phạm khi chưa được sự đồng ý của CSGT đang làm nhiệm vụ. Cụ thể vấn đề này như thế nào? Vì sao làn sóng phản đối văn bản nêu trên lan rộng trên các diễn đàn? Luật sư, người dân, nhà báo, cơ quan kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật… nhận xét gì về Văn bản số 1042/C67-P3?

Văn bản gây… "bão"

Cụ thể, Văn bản số 1042/C67-P3 có đoạn: "Luôn luôn nâng cao tinh thần cảnh giác, kiên quyết đấu tranh làm rõ với những đối tượng có lời nói đe dọa, lăng mạ hoặc có hành vi chống đối CSGT đang thực thi công vụ, hoặc quay phim, chụp ảnh hoạt động tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm khi chưa được phép của CSGT đang làm nhiệm vụ. Nếu đúng là nhà báo thì tập hợp thông báo cho cơ quan chủ quản; nếu giả danh nhà báo thì tạm giữ, lập hồ sơ chuyển cơ quan chức năng xử lý theo quy định của pháp luật". Nội dung này đã gây ra những cách hiểu khác nhau nhưng chủ yếu dư luận cho rằng, Cục CSGT đường bộ - đường sắt chỉ đạo ngăn chặn báo chí, người dân quay phim, chụp ảnh hoạt động tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm của lực lượng CSGT.

Lực lượng CSGT khi thực thi công vụ một cách đàng hoàng sẽ không ngại bất cứ ai quay phim, chụp ảnh. Ảnh: Bá Hoạt

Dẫu cho Đại tá Trần Sơn Hà đã đăng đàn trên các báo giải thích là trong văn bản không có bất kỳ từ "cấm" nào. Nhưng theo dư luận, những nội dung trong văn bản khó có thể hiểu khác được. Một số luật sư nhận định, Văn bản 1042 đã vi phạm Luật Báo chí.

Ý kiến khác cho rằng, văn bản này đi ngược lại với những chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về việc huy động người dân tham gia phòng, chống tham nhũng nói chung và phòng, chống tham nhũng trong lực lượng CSGT nói riêng.

Cũng cần lưu ý, theo kết quả khảo sát được Thanh tra Chính phủ và Ngân hàng Thế giới công bố ngày 20-11-2012, CSGT là một trong bốn lĩnh vực bị đánh giá tham nhũng nhiều nhất, bên cạnh công tác quản lý đất đai, hải quan và xây dựng. Do đó, để khắc phục tình trạng này rất cần có sự tham gia tích cực của báo chí và người dân thay vì tìm cách ngăn cản.

Vai trò của người dân giám sát thi hành công vụ

Chiều 21-8, trao đổi với phóng viên Báo Hànộimới, TS Lê Hồng Sơn, Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp) khẳng định đang kiểm tra nội dung Văn bản số 1042/C67-P3 của Cục CSGT đường bộ - đường sắt. Việc xử lý, nếu có, phải thận trọng, hợp tình hợp lý. Trường hợp văn bản có vấn đề, Cục sẽ công khai lên tiếng bằng động thái cụ thể, không có chuyện bao che, dung túng.

Cùng với sự phát triển đi lên của đất nước, đời sống được cải thiện, người dân có điều kiện để mua sắm những phương tiện kỹ thuật hiện đại như: máy quay phim, máy ảnh, điện thoại di động. Ngoài việc phục vụ nhu cầu cá nhân, người dân đã tích cực sử dụng các phương tiện này để giám sát các lực lượng chức năng trong thi hành công vụ. Trên thực tế, nhiều vụ việc tiêu cực của lực lượng CSGT đã được phanh phui nhờ những clip và hình ảnh người dân quay, chụp được. Mới đây nhất, ngày 8-8-2013, clip do một tài xế quay được đã tố cáo CSGT ở huyện Đất Đỏ (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) có hành vi viết biên lai giả để ăn chặn tiền nộp phạt. Trước đó, nhờ sử dụng các phương tiện quay phim, chụp hình (không xin phép CSGT) mà báo chí đã phanh phui nạn mãi lộ trắng trợn diễn ra trên các tuyến quốc lộ… Từ phản ánh của báo chí và người dân một cách sinh động, thuyết phục thông qua những hình ảnh, video, thời gian qua, Bộ Công an đã vào cuộc kiểm tra, xác minh, xử lý kỷ luật nhiều CSGT vi phạm pháp luật, vi phạm quy định của ngành. Việc làm này đã góp phần quan trọng đối với công tác xây dựng lực lượng CSGT ngày càng trong sạch, vững mạnh.

Cũng nhờ có những phương tiện kỹ thuật hiện đại mà thời gian qua, hoạt động thường ngày của CSGT đã được phản ánh trên các phương tiện thông tin đại chúng thông qua những hình ảnh đẹp như: nữ CSGT làm việc tại các nút giao thông trọng điểm; CSGT giúp dân dắt xe qua những nơi ngập úng, giúp người già qua đường; CSGT "tiếp sức mùa thi" giúp thí sinh tìm lại giấy tờ, chở thí sinh miễn phí đến điểm thi... Thực tế trên cho thấy, dư luận báo chí và nhân dân luôn có cái nhìn công bằng đối với hoạt động của lực lượng CSGT mà việc quay phim, chụp hình tại những khu vực được pháp luật cho phép chỉ là một trong những phương tiện thể hiện điều đó.

Đất nước ta đang nỗ lực xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN, xây dựng xã hội dân chủ, công bằng, văn minh. Một trong những tiêu chí quan trọng hàng đầu để đạt được mục tiêu đó là ngày càng mở rộng công khai, minh bạch. Thực hiện chủ trương này, nhiều sinh hoạt chính trị quan trọng như các kỳ họp Quốc hội, Chính phủ đều đã được truyền hình trực tiếp để người dân cả nước thuận tiện theo dõi, giám sát. Vì vậy không có lý do gì để lực lượng CSGT hoạt động công khai, minh bạch giữa "thanh thiên bạch nhật" lại "sợ" bị theo dõi, giám sát, "sợ" bị báo chí, người dân quay phim, chụp hình. Đây cũng là quan điểm của Trung tướng Tô Thường, Tổng Cục trưởng Tổng cục Cảnh sát quản lý hành chính (Bộ Công an) khi trả lời báo chí, ông cho rằng: "Lực lượng CSGT khi thực thi công vụ một cách đàng hoàng thì hoàn toàn không ngại bất cứ ai quay phim, chụp ảnh".

Người xưa có câu "Cây ngay không sợ chết đứng". Nếu lực lượng CSGT luôn quang minh chính đại trong thi hành công vụ thì thậm chí phải tạo điều kiện, khuyến khích báo chí, người dân quay phim, chụp hình mới phải, thay vì tìm cách ngăn cản như nội dung Văn bản số 1042 nói trên.

Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Hà Minh Huệ:
Phóng viên tác nghiệp theo Luật Báo chí
Theo tôi, nếu Văn bản số 1042/C67-P3 có những nội dung chưa phù hợp thì Cục CSGT đường bộ - đường sắt nên điều chỉnh. Còn đối với các nhà báo, phóng viên, tôi cho rằng vẫn hoạt động tác nghiệp bình thường theo Luật Báo chí, thực hiện đúng các quy định về chức năng, nhiệm vụ, đạo đức nghề nghiệp. Cái gì luật không cấm thì nhà báo, phóng viên có quyền thực hiện, bao gồm cả những việc quay phim, chụp ảnh, ghi âm CSGT. Tôi mong rằng lực lượng CSGT sẽ tạo điều kiện cho nhà báo, phóng viên thực hiện nhiệm vụ của mình, thực hiện quyền giám sát. Nếu CSGT làm việc tốt, đúng nhiệm vụ, đứng chức trách của mình thì chẳng có gì đáng lo ngại.

Luật sư Dương Minh Kha (Văn phòng Luật sư Phúc Thọ - Hà Nội):
Phải căn cứ vào quy định của pháp luật
Hoạt động của CSGT là hoạt động công khai, không chỉ nhà báo, phóng viên, kể cả người dân cũng có quyền quay phim, chụp hình hoạt động của CSGT. Điều này thể hiện quyền giám sát đối với cơ quan quản lý nhà nước, đồng thời nâng cao vai trò của người dân tham gia quản lý xã hội. Chỉ không được phép quay phim, chụp hình tại những khu vực có biển cấm. Đó là quy định của pháp luật. Nếu cấm quay phim, chụp hình tại những khu vực không có biển cấm là vi phạm pháp luật.

Nhà báo Hà Vĩ (VOV Giao thông):
CSGT chấp hành nghiêm pháp luật thì chẳng có gì phải lo ngại
Theo tôi, trong mọi trường hợp không có biển cấm quay phim, chụp ảnh thì người dân bình thường cũng có quyền chụp ảnh, quay phim. Đối với phóng viên, nhà báo, việc tác nghiệp thực hiện theo Luật Báo chí, cơ quan Công an không thể ngăn cản bằng một văn bản có tính chất nội bộ như Công văn 1042 của Cục CSGT đường bộ - đường sắt. Nếu trong quá trình công tác, CSGT chấp hành nghiêm pháp luật, thực hiện đúng điều lệnh của ngành thì chẳng có lý do gì để lo ngại việc "được" quay phim, chụp ảnh.

Ông Phạm Tuấn Hoàng (Thành Công, Ba Đình):
Văn bản 1042/C67-P3 là không cần thiết
Tôi thường xuyên di chuyển và cũng thường chụp ảnh, quay phim những sự vật, hiện tượng (có cả tốt và xấu) mà mình gặp trên đường để chia sẻ với bạn bè. Việc đó hết sức bình thường. Không lẽ CSGT là đối tượng không được ghi hình? Nếu việc chụp ảnh, quay phim nhằm mục đích xấu để tống tiền, bôi nhọ người khác thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Vì vậy, tôi thấy việc Cục CSGT đường bộ - đường sắt ra công văn với nội dung hạn chế chụp ảnh, ghi hình CSGT làm nhiệm vụ là không cần thiết, thậm chí rất phi lý.