Ngành Hải quan: Chủ động ứng phó với tình hình mới

Kiểm soát chặt cửa khẩu

Theo đánh giá của Ban Chỉ đạo chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại quốc gia (BCĐ 389 quốc gia), hoạt động buôn lậu diễn ra rộng khắp, từ các tuyến biên giới đến các tuyến đường bộ, đường biển, đường hàng không và sâu trong nội địa. Thủ đoạn của các đối tượng vi phạm cũng tinh vi hơn và có tổ chức…

Trong đó, khu vực biên giới đường bộ các tỉnh phía Bắc, Bắc miền Trung, Tây Nam Bộ là địa bàn "nóng" của buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Tại các tỉnh biên giới phía Bắc như Điện Biên, Lào Cai, Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh và các tỉnh biên giới Bắc miền Trung như Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị… các loại ma túy, vật liệu nổ, pháo nổ, hàng tiêu dùng là những mặt hàng trọng điểm của các đối tượng vi phạm.

Để qua mặt lực lượng chức năng, các đối tượng đánh hàng men theo đường mòn, lối mở biên giới, sau đó giấu trên ô tô tải, xe khách đã được gia cố vách ngăn, hầm hàng bí mật, vận chuyển vào sâu trong nội địa. Trên tuyến đường sắt, các đối tượng đưa hàng lậu lên tàu, trà trộn trong toa hành lý của hành khách. Trong quá trình bốc xếp, vận chuyển hàng hóa thường bố trí người cảnh giới, theo dõi lực lượng chức năng, báo tin, thậm chí huy động các thành phần quá khích cản trở, gây rối để cướp hàng, giải vây cho đồng bọn khi bị kiểm tra, bắt giữ.

Trước thực trạng này, Bộ Tài chính đã chỉ đạo TCHQ kiểm soát chặt chẽ các khu vực cửa khẩu đường bộ, cảng biển, cảng hàng không, bưu điện… để kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại. Bên cạnh đó là phối hợp chặt chẽ với lực lượng Biên phòng, Cảnh sát biển trong tuần tra kiểm soát biên giới, chủ động xây dựng kế hoạch chuyên đề đấu tranh với các loại tội phạm.

Đổi mới phương pháp chống buôn lậu

Nhận định về vai trò của lực lượng Hải quan trong chống buôn lậu, ông Nguyễn Công Bình, Phó Tổng cục trưởng TCHQ cho rằng đã đạt được chuyển biến tích cực; nhiều vụ việc lớn bị lực lượng Hải quan phát hiện, điều tra, khởi tố, như vụ gian lận thuế nhập khẩu ô tô, vận chuyển trái phép sản phẩm động vật hoang dã... tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh. Chỉ tính riêng số lượng ngà voi do lực lượng Hải quan phát hiện, bắt giữ trong những tháng cuối năm 2016 đã lên đến hơn 5 tấn.

Trong năm 2017, trước những diễn biến phức tạp của hoạt động buôn lậu, lực lượng Hải quan đã chủ động xây dựng kế hoạch, chuyên đề, xác lập, đấu tranh bằng các chuyên án để bắt giữ, xử lý những đường dây buôn lậu lớn. Trong đó, sẽ tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, hoàn thiện thể chế trực ban của đơn vị giám sát hải quan trực tuyến, bảo đảm vận hành thông suốt 24 giờ/ngày. Bên cạnh đó, sẽ hỗ trợ các cục hải quan sử dụng tối đa hệ thống máy soi, camera tại các cảng biển, cửa khẩu nhằm phục vụ đắc lực cho công tác phòng ngừa, phát hiện các hành vi buôn lậu.

Ông Nguyễn Phi Hùng, Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu (TCHQ) cho biết, bên cạnh các đội chuyên trách chống buôn lậu, Phòng Giám sát hải quan trực tuyến sẽ thông qua việc cảnh báo lô hàng, đối tượng trọng điểm để kịp thời đấu tranh với buôn lậu, gian lận thương mại. Cùng với khởi tố các vụ việc trọng điểm, đơn vị sẽ đổi mới phương pháp chống buôn lậu, từ theo dõi, điều tra kiểu truyền thống sang nắm bắt tình hình, sàng lọc thông tin nhằm phát huy hiệu quả của công tác chống buôn lậu.

Đặc biệt, trong năm APEC 2017, TCHQ đã xác định ưu tiên hợp tác hải quan với các nước thành viên APEC bảo đảm an ninh thương mại trong kết nối chuỗi cung ứng; triển khai các biện pháp phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại kết hợp tạo thuận lợi thương mại. Qua đó, Hải quan Việt Nam mong muốn các nền kinh tế thành viên cùng trao đổi, đưa ra đề xuất, khuyến nghị và sáng kiến trong phòng chống buôn lậu, thực hiện tốt vai trò của cơ quan Hải quan trong việc kết nối chuỗi cung ứng khu vực.