Nâng cao hiệu quả hoạt động tình nguyện, vì cộng đồng

- Với những việc làm thiết thực vì cộng đồng, xã hội hiện nay, nhìn nhận phong trào TNTN là hoạt động nổi bật của tuổi trẻ Thủ đô. Anh đánh giá như thế nào về vấn đề này?

- Thủ đô Hà Nội là nơi khởi nguồn của phong trào "Ba sẵn sàng" và là một trong những địa phương khởi xướng phong trào TNTN đến nay đã được tổ chức liên tục 17 năm. Với nhiều tên gọi khác nhau: “Sinh viên Hà Nội xung phong tình nguyện xây dựng phát triển Thủ đô và đất nước”, “Xung kích phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô”, “Tôi yêu Hà Nội”…, phong trào tập trung vào 8 nhóm nội dung: Góp sức nâng cao hiệu quả kinh tế tại địa phương, đơn vị; xây dựng đời sống văn hóa, vệ sinh môi trường, giữ gìn cảnh quan, trật tự đô thị; chăm sóc thiếu niên, nhi đồng; thực hiện các hoạt động “uống nước nhớ nguồn”, “đền ơn đáp nghĩa”; xung kích đi đầu trong phòng chống tệ nạn xã hội; tích cực tham gia hoạt động hiến máu tình nguyện; tham gia xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế - xã hội tại các tỉnh, thành phố còn gặp nhiều khó khăn; và cuối cùng là hoạt động tình nguyện quốc tế.

Chỉ tính 5 năm gần đây, TNTN Thủ đô đã dạy học, giúp đỡ hơn 150.000 em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn; khám bệnh, phát thuốc miễn phí cho gần 20.000 người; tổ chức 30.359 buổi vệ sinh môi trường; tu sửa được 126 nghĩa trang liệt sĩ, đài tưởng niệm... Đặc biệt, TNTN Thủ đô đã tới những địa bàn khó khăn ở 28 tỉnh phía Bắc, tặng 300 tấn quần áo, hàng triệu quyển sách, vở; giúp đỡ đồng bào vùng sâu, vùng xa cải thiện đời sống, phát huy tiềm năng, thế mạnh của địa phương, được cấp ủy, chính quyền và nhân dân các địa phương ghi nhận, đánh giá cao.

- Chiến dịch TNTN năm nay được triển khai như thế nào, thưa anh?

- Chiến dịch TNTN hè 2016 của tuổi trẻ Thủ đô có chủ đề “Tuổi trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới và văn minh đô thị”, diễn ra từ tháng 6 đến hết tháng 8. Hàng vạn lượt TNTN hoạt động tại Hà Nội và các tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc, các đảo tiền tiêu của Tổ quốc và nước bạn Lào, thực hiện 4 nội dung: Xây dựng nông thôn mới; giữ gìn văn minh đô thị, giữ gìn vệ sinh môi trường, làm đẹp cảnh quan; giải quyết các vấn đề an sinh xã hội; hoạt động “đền ơn, đáp nghĩa”, chăm sóc, giáo dục thiếu nhi và các hoạt động tình nguyện hướng về biên giới, biển đảo. Toàn đoàn đặt ra 13 chỉ tiêu cơ bản, trong đó phấn đấu triển khai ít nhất 40 đội TNTN tuyên truyền, tham gia xây dựng nông thôn mới tại các huyện ngoại thành Hà Nội… 100% đoàn viên và cơ sở đoàn trực thuộc tham gia hưởng ứng, thực hiện mục tiêu của UBND thành phố đến năm 2020 “trồng một triệu cây xanh”... Chỉ tính riêng chương trình Tiếp sức mùa thi 2016 do Thành đoàn Hà Nội phát động đã thu hút gần 13.000 tình nguyện viên, phủ khắp tại 104 điểm thi, hỗ trợ trên 75.000 thí sinh và người thân. Trong đó, nổi bật là mô hình “Mỗi tuyến xe buýt một tình nguyện viên” hướng dẫn, hỗ trợ thí sinh và người nhà trong quá trình di chuyển bằng xe buýt hoặc chở thí sinh bằng xe máy tới các điểm thi và nhà trọ miễn phí, giá rẻ; tặng "suất cơm tiếp sức mùa thi” cho thí sinh và người nhà...

- Tuy nhiên, vẫn có quan điểm chưa thực sự ủng hộ hoạt động tình nguyện, anh nhận định thế nào?

- Hoạt động thiện nguyện nói chung và phong trào TNTN nói riêng là hoạt động có ý nghĩa nhân văn sâu sắc và đóng góp nhiều cho cộng đồng, xã hội, bởi lẽ: Tinh thần tương thân, tương ái là truyền thống quý báu của dân tộc ta từ ngàn đời nay. Tinh thần xung kích, tình nguyện vì cộng đồng là phẩm chất tự thân vốn có của thanh niên, của tuổi trẻ. Dù ở bất kỳ thời điểm lịch sử nào, tinh thần tình nguyện của thanh niên luôn là cơ sở cho những đóng góp tích cực, trách nhiệm và hiệu quả với đất nước. Chính vì vậy, phong trào TNTN nói riêng và hoạt động thiện nguyện nói chung là những nghĩa cử cao đẹp, có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, làm đẹp thêm tinh thần dân tộc Việt Nam. Bên cạnh đó, phong trào tình nguyện là môi trường rèn luyện, giáo dục đoàn viên, thanh niên về kỹ năng xã hội, tinh thần trách nhiệm với cộng đồng, rèn luyện bản lĩnh chính trị cho thanh niên. Hình ảnh người thanh niên với màu áo xanh tình nguyện đã trở nên gần gũi, thân thương với nhân dân và cộng đồng trên khắp mọi miền đất nước. Đó là minh chứng sống động về vai trò sáng tạo xung kích của tuổi trẻ trong phát triển kinh tế - xã hội, chia sẻ những khó khăn cùng cộng đồng, để lại cho xã hội một hình ảnh đẹp của giới trẻ hôm nay.

- Có những ý kiến lo lắng về tính bền vững của phong trào. Anh đánh giá như thế nào về cách nghĩ này?

- Thực tế cho thấy, phong trào TNTN đâu đó vẫn còn những hạn chế. Công tác triển khai, tổ chức hoạt động và kết quả phong trào ở các khối đối tượng chưa đồng đều. Việc xây dựng mục tiêu, biện pháp thực hiện, đối tượng hướng tới của hoạt động tình nguyện chưa sát thực tế dẫn đến tính hiệu quả của một số hoạt động chưa cao, còn hình thức, thiếu chiều sâu, chỉ ở từng địa bàn, thời điểm. Ngay tại một số quận, huyện, việc bảo đảm vệ sinh môi trường thường xuyên, nhưng hiệu quả công việc chưa thực sự như mong muốn... Theo tôi, các cấp bộ Đoàn - Hội cần bám sát các nhiệm vụ chính trị của mỗi địa phương, đơn vị để xây dựng kế hoạch, triển khai tổ chức thực hiện; chú trọng đến công tác bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ đoàn, đặc biệt trong việc nâng cao năng lực lập kế hoạch và thiết kế các chương trình, hoạt động lớn; huấn luyện kỹ năng, nghiệp vụ trong công tác tham mưu và thực hiện các nội dung của phong trào. Thành đoàn tiếp tục đôn đốc, rà soát hệ thống văn bản về sự phối hợp giữa nhà trường với các tỉnh, thành đoàn và cấp ủy, chính quyền địa phương nơi tiếp nhận tình nguyện viên để làm tốt công tác tiền trạm cũng như chuẩn bị nội dung, chương trình hoạt động... Mặt khác, các đội tình nguyện và mỗi tình nguyện viên cần nêu cao ý thức kỷ luật cũng như kỹ năng ứng phó với thiên tai để tránh sự cố đáng tiếc. Có như vậy mới bảo đảm cho hoạt động tình nguyện của tuổi trẻ Thủ đô diễn ra thông suốt, an toàn và thiết thực, mang lại lợi ích cho cộng đồng.

- Xin cảm ơn anh!