Nam Sơn đổi thay sau cuộc đối thoại của Chủ tịch UBND Thành phố

Ngày 28/5, Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung đã có cuộc đối thoại với nhân dân ba xã Nam Sơn, Hồng Kỳ, Bắc Sơn (Sóc Sơn), nơi có các hộ dân nằm trong vùng ảnh hưởng môi trường của Khu liên hợp xử lý chất thải Nam Sơn sau 3 ngày liên tiếp người dân chặn không cho xe của Thành phố vào đổ rác. 15 kiến nghị của dân với 33 phần việc đã được người đứng đầu chính quyền thành phố chỉ đạo, giao các sở ngành, đơn vị liên quan khẩn trương xem xét giải quyết.

Sự tích cực vào cuộc của các cấp, ngành liên quan trong hơn 70 ngày qua đã tạo ra những chuyển biến tích cực ban đầu, từng bước giảm thiểu ảnh hưởng môi trường đến sức khỏe và cuộc sống người dân cũng như góp phần nhân rộng niềm tin của người dân vào sự chăm lo, sâu sát của các cấp chính quyền tới đời sống dân sinh.

Chuyển biến đầu tiên dễ nhận thấy là trên con đường chạy vào khu xử lý rác thải, ngoài sự sạch đẹp, phong quang, còn có sự nề nếp, trật tự. Con đường từ Quốc lộ 3 dẫn vào khu xử lý nay đã có thêm trạm điều hành giao thông của Công ty Môi trường đô thị Hà Nội để điều tiết, hướng dẫn xe ra, vào, bảo đảm sạch đường, an toàn giao thông trên địa bàn. 

Khi chúng tôi gặp ông Nguyễn Ích Quyết, ông đang cùng nhiều người dân trong thôn Đông Hạ, xã Nam Sơn, tập trung tại nhà văn hóa thôn để xem lại danh sách được xã Nam Sơn niêm yết, trong đó thống kê các hộ gia đình thuộc diện nhận hỗ trợ ảnh hưởng môi trong phạm vi bán kính từ 500m-1000m quanh khu xử lý rác. Ngày 5/8 là ngày cuối xã công khai danh sách này để toàn dân trong xã đối chiếu, kiểm tra thông tin, giúp xã phát hiện kịp thời các sai sót trước khi chuyển lên huyện. Ông Quyết chia sẻ, nhà ông có 5 nhân khẩu trong danh sách, trong đó 2 người con của ông được xếp trong vùng ảnh hưởng dưới 500m. Ông rất phấn khởi vì sau nhiều năm chờ đợi, qua buổi đối thoại với Chủ tịch UBND thành phố, người dân đã được khám chữa bệnh, cung cấp nước sạch, tăng mức hỗ trợ dù chưa cao như mong muốn.

Ông Nguyễn Văn Chính, trưởng thôn Đông Hạ cho biết thêm, ngoài những chính sách về khám chữa bệnh, hỗ trợ nước sinh hoạt, tăng mức hỗ trợ ảnh hưởng môi trường, huyện cũng đã chỉ đạo tích cực, các cơ quan tư vấn cũng đã tiến hành khảo sát hệ thống đường giao thông, cơ sở hạ tầng trong xã.

"Chúng tôi mong tiến độ này sẽ được đẩy nhanh hơn để người dân sớm được thụ hưởng. Đồng thời, chúng tôi hi vọng Thành phố sớm có văn bản chính thức về kế hoạch di dời các hộ dân trong vùng ảnh hưởng từ 0-500m", ông Chính nói.

Theo thống kê, trên địa bàn 3 xã Nam Sơn, Bắc Sơn và Hồng Kỳ của huyện Sóc Sơn hiện có hơn 1.000 hộ trong vùng ảnh hưởng môi trường từ khu xử lý chất thải Nam Sơn, trong đó xã Nam Sơn có tỷ lệ đông nhất, với khoảng 600 hộ. Sau khi có chỉ thị của Chủ tịch UBND Thành phố, những sai sót về cấp thẻ bảo hiểm y tế đã được rà soát điểu chỉnh, đảm bảo quyền lợi khám chữa bệnh của nhân dân; 3.226 người dân của 3 xã đã được khám sàng lọc, cấp thuốc miễn phí, đạt tỷ lệ hơn 32%, những người có bệnh đã được chuyển tuyến để điều trị. Từ tháng 7, các hộ dân trong vùng ảnh hưởng đã được Thành phố nâng mức hỗ trợ nước sạch sinh hoạt lên mức 3m3 nước/khẩu/tháng và mức hỗ trợ tối đa không quá 20 mét khối/hộ/tháng. Việc phun thuốc diệt ruồi đã được tiến hành; dự án xây dựng mương thoát nước hai bên không để nước rác chảy xuống ruộng và nhà dân cũng đã xong công tác giao thầu tư vấn, chờ phê duyệt báo cáo kinh tế kỹ thuật.

Đặc biệt, chỉ 1 tuần sau cuộc đối thoại, chỉ đạo của người đứng đầu chính quyền Thành phố về nâng mức hỗ trợ ảnh hưởng môi trường đã được hiện thực hóa bằng Quyết định số 2877 ngày 4/6/2016, trong đó nâng mức hỗ trợ ảnh hưởng môi trường cho người dân phạm vi bán kính từ 500-1000m và tiền hỗ trợ sẽ được nhận liền cho 3 năm, từ 2014 – 2016.

Chia sẻ với chúng tôi, Phó Chủ tịch UBND xã Nam Sơn Nguyễn Ngọc Anh cho biết, việc Thành phố nhanh chóng xử lý, giải quyết các kiến nghị của người dân khiến người dân yên tâm sản xuất, tin tưởng chính quyền hơn. Người dân cũng đặc biệt phấn khởi vì UBND Thành phố đã chấp thuận nâng mức hỗ trợ ảnh hưởng môi trường trong phạm vi bán kính từ 500-1000m. Sự quyết liệt của Thành phố cũng đã tạo động lực tích cực, thúc đẩy địa phương nhanh chóng giải quyết những việc liên quan đến kiến nghị của dân thuộc thẩm quyền. 

Đáng chú ý, việc điều tra, thống kê đối tượng nằm trong vùng ảnh hưởng môi trường đã được huyện Sóc Sơn triển khai nghiêm túc, xét duyệt đúng quy trình, niêm yết công khai để đảm bảo chính sách hỗ trợ đúng đối tượng, không để xảy ra đơn thư, khiếu nại. Huyện phấn đấu trong tháng 9 này sẽ phê duyệt xong phương án chi tiết để chuyển Sở Xây dựng chi trả cho người dân.

Bà Lê Thị Hải, Phó trưởng phòng Tài nguyên môi trường huyện Sóc Sơn cho biết, quá trình rà soát, xét duyệt các hộ dân trong diện nhận hỗ trợ ảnh hưởng môi trường được huyện tiến hành rất bài bản, theo trình tự chặt chẽ từ thôn, xã lên đến huyện... và công khai để người dân tự giám sát cũng như giúp huyện khi làm phương án tránh bị nhầm lẫn, chồng chéo. Sau khi có phương án hỗ trợ chi tiết của từng hộ, huyện lại chuyển danh sách về xã để niêm yết công khai, đồng thời gửi đến từng người dân để kiểm tra, rà soát lần cuối trước khi phương án chi tiết hỗ trợ lần cuối được phê duyệt.

Về di dời các hộ dân trong phạm vi 0-500m, theo bà Hải, UBND Thành phố đã đồng ý về mặt chủ trương. Huyện đã đề xuất Thành phố cho di dời, trước mắt là với các hộ trong vùng ảnh hưởng từ 0-300m, dự án này đang trình Sở KHĐT thẩm định.

Những chuyển biến tích cực từ Nam Sơn cho thấy, những cuộc đối thoại giữa chính quyền và người dân về các vấn đề "nóng" đã tạo ra động lực thật mạnh mẽ, thúc đẩy nhiều vướng mắc được tháo gỡ chỉ trong thời gian ngắn, góp phần tạo tiếng nói chung giữa chính quyền và người dân. Ngày 2/8 vừa qua, phát biểu tại phiên chất vấn kỳ họp thứ 2 HĐND Thành phố khóa XV, Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Đức Chung cũng không quên yêu cầu các sở ngành, đơn vị liên quan khẩn trương xây dựng kế hoạch, lộ trình thực hiện, đề xuất phương án bố trí vốn, đẩy nhanh tiến độ đầu tư các dự án xây dựng hạ tầng cho vùng ảnh hưởng môi trường khu liên hợp xử lý chất thải Nam Sơn, triển khai kịp thời, hiệu quả các chính sách hỗ trợ đời sống sinh hoạt của nhân dân trong vùng ảnh hưởng môi trường.