Một huyền thoại lịch sử với Hà Nội

Cả Hà Nội nhớ lại cuộc duyệt binh hoành tráng và đầy cảm xúc mà Chỉ huy là một người cầm quân nguyên là thầy giáo sử học - Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Vị Tổng Tư lệnh trẻ mới tròn 43 tuổi, sau khi chỉ huy bộ đội ta làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ chấn động địa cầu đã đọc Nhật lệnh đầu tiên khẳng định chủ quyền của quân và dân ta với Thủ đô Hà Nội.

Nhớ lại những ngày tháng gian khổ Hà Nội cùng cả nước chống lại cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc cực kỳ ác liệt bằng sức mạnh của một siêu cường trên thế giới - đế quốc Mỹ. Các em học sinh phải đi sơ tán về các vùng quê ven đô để thực hiện lời Bác Hồ dạy “Dù khó khăn gian khổ đến đâu cũng phải tiếp tục thi đua dạy tốt, học tốt”. Trong mưa bom, bão đạn các em vẫn “Mang mũ rơm đi học đường dài...” và làm nên những “chuyện thần kỳ” của dân tộc ta. Nhưng cũng chính trong những năm tháng gian khổ ấy, Hà Nội đã sinh ra và ươm mầm một tài năng tương lai trên mảnh đất “địa linh nhân kiệt”. Đó là một cậu học trò bé nhỏ, mảnh khảnh của khối chuyên Toán Trường Đại học Tổng hợp - Ngô Bảo Châu - Để rồi hơn ba mươi năm sau trở thành người Việt Nam đầu tiên và là người thứ hai của Châu Á được giải “Nobel về toán học” - Fields.

Sau khi non sông gấm vóc Việt Nam thu về một mối, ngành giáo dục và đào tạo Thủ đô ta lại cùng cả nước tiếp tục sự nghiệp “trồng người”, xây dựng thêm những ngôi trường khang trang, hiện đại và đào tạo nên một lớp người mới “vừa hồng, vừa chuyên” để góp phần xây dựng Thủ đô ta ngày càng “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn” như mong muốn của Bác Hồ kính yêu lúc sinh thời. Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã có những buổi làm việc với lãnh đạo Đảng và chính quyền Thủ đô, các nhà khoa học để bàn việc phát triển giáo dục và đào tạo ở Hà Nội. Mỗi dịp sinh nhật Đại tướng, mỗi dịp Tết đến, xuân về, thầy trò ở nhiều trường học như Tiểu học Thăng Long (Nơi cách đây gần 80 năm Đại tướng Võ Nguyên Giáp là thầy giáo dạy sử), THPT Đông Đô... đều đến mừng sinh nhật, mừng thọ Đại tướng. Trong những dịp như vậy, người thầy lớn - Đại tướng Võ Nguyên Giáp đều nhắc nhở thầy trò thi đua dạy tốt, học tốt, hoàn thành xuất sắc sự nghiệp trồng người. Ông nhấn mạnh cần dạy tốt môn sử, làm thế nào cho học sinh ta yêu và tự hào về lịch sử vẻ vang của dân tộc mà các bậc tiên tổ, các bậc ông cha ta đã viết nên những trang vàng chói lọi trong cuộc đấu tranh dựng nước và giữ nước của Đất Việt hàng mấy nghìn năm.

Sự ra đi của Đại tướng cách đây một năm đã để lại cho dân tộc ta nỗi đau, mất mát vô cùng to lớn. Đồng bào, trong đó có hàng nghìn thầy giáo và học sinh Thủ đô bất chấp cái nắng oi ả cuối thu đã đến xếp hàng từ sớm đến khuya để mong được một lần thành kính tri ân con người vĩ đại của dân tộc.

Trong sáu mươi năm qua, ngành giáo dục và đào tạo Thủ đô đã xây dựng các phong trào “Dân chủ - Kỷ cương - Tình thương - trách nhiệm”, “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức tự học và sáng tạo” và gần đây là “Nhà trường văn hóa - Nhà giáo mẫu mực - Học sinh thanh lịch” là nét đẹp rất đáng tự hào của người Tràng An.

Những phong trào ấy đã trở nên quen thuộc và là mục tiêu phấn đấu của các thế hệ thầy và trò ngành giáo dục và đào tạo.

Từ năm 2013 đến 2018, mục tiêu của ngành giáo dục và đào tạo là xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục, triển khai các cuộc vận động, đặc biệt là “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, “Mỗi thầy, cô giáo là một tấm gương đạo đức tự học và sáng tạo” nhằm nâng cao đạo đức, phẩm chất nghề nghiệp trong cán bộ giáo viên; xây dựng nhà trường 3 tốt “Quản lý tốt - Dạy tốt - Học tốt”, xây dựng nhiều trường “chất lượng cao” để Thủ đô tiếp tục vươn lên dẫn đầu về chất lượng giáo dục và đào tạo trong cả nước. Thực tế, năm học 2013 - 2014, Hà Nội tiếp tục dẫn đầu về số lượng, chất lượng học sinh giỏi quốc gia: 173 học sinh đạt giải (tăng 7 giải so với năm học trước). Học sinh Thủ đô còn giành 18 giải cao trong các cuộc thi quốc tế, nhiều huy chương vàng tại các cuộc thi Olympic Toán quốc tế THCS, Vật lý Châu Á, tiếng Nga, hóa học; HCV thi Olympic khoa học trẻ quốc tế. Giáo dục Thủ đô thực sự là vườn ươm lý tưởng để gieo những giống tốt và cho nhiều quả ngọt.

Cách đây 530 năm, vào năm 1484, TS Thân Nhân Trung thời vua Lê Thánh Tông đã có bài ký khắc trên bia tiến sĩ ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám, trong đó có đoạn “Hiền tài là nguyên khí quốc gia. Nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh, rồi lên cao, nguyên khí suy thì thế nước yếu, rồi xuống thấp…”. Lời dạy đó được nhiều bậc thánh đế minh vương thực hiện và chính những hiền tài đó đã trở thành nguyên khí thực sự của quốc gia trong nhiều triều đại. Đến thời đại ngày nay, Đảng ta đã đưa ra nhiều chủ trương đúng đắn nhằm hoàn thiện cơ chế thu hút cán bộ giỏi, có đức, có tài, sinh viên tốt nghiệp xuất sắc về công tác tại các cơ quan trong hệ thống chính trị cao cấp”. Chúng ta đã nhiều lần vinh danh các thủ khoa trong các kỳ thi tuyển sinh vào đại học và các thủ khoa tốt nghiệp các trường đại học. Trong 11 năm qua, Hà Nội đã vinh danh 1.223 thủ khoa tốt nghiệp ở các trường đại học, học viện. Năm 2014 này lại có thêm 132 thủ khoa được vinh danh. Lễ tuyên dương thủ khoa xuất sắc được tổ chức định kỳ hằng năm đã trở thành biểu tượng cho tinh thần trọng trí, trọng tài, cho truyền thống hiếu học của Thủ đô Hà Nội. Chúng ta tự hào được sinh ra, lớn lên trong một đất nước có truyền thống văn hiến; lại được sống, học tập và làm việc tại Thủ đô Hà Nội - trái tim của cả nước, mảnh đất hội tụ nhân tài bốn phương. Thế hệ sau nối tiếp thế hệ trước, những người con ưu tú của Thủ đô đang ra sức cống hiến tài năng, trí tuệ của mình cho sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Thủ đô và đất nước. Không thỏa mãn với bản thân, các thủ khoa thường xuyên rèn đức, luyện tài đáp ứng ngày càng cao yêu cầu của xã hội.

Tự hào với những thành tựu của Thủ đô trong 60 năm qua, thực hiện những Lời dạy của Bác Hồ, của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, của Đảng bộ và chính quyền Hà Nội, ngành giáo dục và đào tạo cùng các bậc phụ huynh và học sinh ở các cấp học và các thầy cô giáo, các tầng lớp nhân dân Hà Nội sẽ làm tất cả để Hà Nội xứng đáng với niềm tin yêu, niềm hy vọng của núi sông Việt Nam, của dân tộc Việt Nam hôm nay và mãi muôn đời sau trên con đường hội nhập và phát triển, làm Tổ quốc ta trở nên vẻ vang sánh vai với các cường quốc năm châu.