Mở rộng vùng trồng cây ăn quả công nghệ cao

Công nghệ thay đổi chất và lượng

Với diện tích trồng hơn 22.000ha, cây ăn quả đã và đang khẳng định vai trò cây trồng chủ lực của Hà Nội, mang lại giá trị kinh tế cao cho nông dân, góp phần thúc đẩy tăng trưởng chung của ngành Nông nghiệp.

Hộ gia đình bà Đặng Thị Minh ở xã Phú Túc, huyện Phú Xuyên trồng gần 1ha bưởi Thồ, bưởi Diễn với quy trình chăm sóc, dự báo sâu bệnh… đều được tích hợp trên điện thoại thông minh. Năm 2021, vườn bưởi của gia đình bà thu hoạch hơn 8 tấn quả, chất lượng bưởi loại 1 chiếm 80%. “Gia đình tôi áp dụng công nghệ cao, công nghệ thông minh vào sản xuất, vừa giảm thời gian chăm sóc, vừa giảm số lượng lao động”, bà Đặng Thị Minh nói.

Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Xuyên Nguyễn Trọng Vĩnh, nhận thức về tiềm năng, lợi thế, giá trị sản xuất cây ăn quả của chính quyền địa phương và người nông dân đã có nhiều thay đổi. Vì thế, những năm gần đây, Phú Xuyên đã có nhiều giải pháp ứng dụng các tiến bộ khoa học, kỹ thuật mới vào sản xuất cây ăn quả, từ việc chọn giống đến quy trình canh tác đều đồng bộ nên đã cho ra sản phẩm tốt nhất.

Tương tự, hiện tại, nhãn chín muộn ở các huyện; Hoài Đức, Quốc Oai; chuối tiêu hồng ở các huyện: Ba Vì, Gia Lâm… đang phát triển theo hướng sản xuất tập trung, đáp ứng yêu cầu khắt khe về chất lượng để xuất khẩu và đã khẳng định được vai trò sản phẩm mũi nhọn của địa phương.

Theo Sở NN&PTNT Hà Nội, diện tích cây ăn quả của thành phố đã tăng từ hơn 16.000ha năm 2017 lên hơn 22.000ha năm 2021. Trong đó 60% diện tích trồng các loại quả đặc sản và đã xây dựng được nhãn hiệu, thương hiệu; quả loại 1 đạt tiêu chuẩn chất lượng cao chiếm tới hơn 60%; nhiều mô hình sản xuất theo hướng an toàn tiêu chuẩn VietGAP, sản xuất hữu cơ đủ điều kiện xuất khẩu tới các thị trường Mỹ, Nhật Bản… 

Tăng hàm lượng công nghệ cao

Tuy nhiên, cũng có một thực tế là dù sản lượng các loại trái cây của thành phố chưa đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng của người dân Thủ đô (hiện mới chỉ đáp ứng được 40%-60%) thì vẫn có một số loại quả rơi vào tình trạng dư thừa cục bộ, khó tiêu thụ, rớt giá... Theo Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Sở NN& PTNT Hà Nội) Nguyễn Mạnh Phương, nguyên nhân của tình trạng trên là nhiều nông dân vẫn trồng cây ăn quả theo “phong trào”; sản xuất chưa gắn với chế biến, tiêu thụ; hàm lượng công nghệ cao trong sản xuất, chế biến còn ít. Hiện nay diện tích cây ăn quả ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất mới chỉ đạt hơn 1.000ha, chiếm 6,2% diện tích cây ăn quả toàn thành phố.

Về vấn đề này, Giám đốc Trung tâm Phát triển nông nghiệp (Sở NN&PTNT Hà Nội) Hoàng Thị Hòa cho biết thêm, chính sách thu hút đầu tư công nghệ cao vào cây ăn quả bước đầu phát huy hiệu quả, tuy nhiên vẫn còn hạn chế, nhất là việc thu hút các doanh nghiệp, nhà đầu tư liên kết sản xuất, xây dựng nhà máy chế biến, gắn với bao tiêu sản phẩm.

Theo Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp Thanh Bình (xã Hòa Bình, huyện Thường Tín) Nguyễn Xuân Huy, do khó khăn về tích tụ đất đai, nguồn vốn đầu tư, khả năng liên kết..., nên việc phát triển công nghệ cao đối với cây ăn quả của Hà Nội chủ yếu ở quy mô nông hộ, trang trại, hợp tác xã; hầu hết các mô hình đều chưa đáp ứng yêu cầu về diện tích cây trồng nên chưa đủ điều kiện để được hỗ trợ… Đây cũng là rào cản đối với việc tiếp cận chính sách hỗ trợ công nghệ cao.

Để khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên, Chủ tịch UBND huyện Thường Tín Kiều Xuân Huy cho biết, thời gian tới, Thường Tín sẽ ưu tiên hỗ trợ các mô hình ứng dụng công nghệ cao đồng bộ từ giống đến quy trình canh tác, thu hoạch, chế biến theo hướng mở, không quy định "cứng" về chủng loại cây ăn quả, cũng như nới lỏng về quy mô diện tích...

Cũng về vấn đề này, Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Chu Phú Mỹ thông tin, từ nay đến năm 2025, thông qua nhiều chương trình, đề án khác nhau, Hà Nội sẽ dành nguồn kinh phí phù hợp để hỗ trợ các vùng trồng cây ăn quả áp dụng kỹ thuật, công nghệ cao vào sản xuất. Mặt khác, Sở cũng sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng của thành phố rà soát, sửa đổi, ban hành các cơ chế, chính sách về hỗ trợ ứng dụng công nghệ cao trong trồng cây ăn quả nhằm tạo điều kiện đưa khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng lực kỹ thuật của người nông dân, thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này.

Xác định phát triển các vùng trồng cây ăn quả theo hướng công nghệ cao, công nghệ thông minh là tất yếu, Hà Nội đang triển khai nhiều giải pháp từ chọn giống, canh tác, chế biến sản phẩm đến thu hút đầu tư... Đây sẽ là hướng đi đúng, mang lại hiệu quả cho người nông dân.