“Lòng mẹ”

Năm 1954, nhạc sĩ Y Vân cùng gia đình từ Hà Nội vào Sài Gòn sinh sống. Thời gian này, ông vừa sáng tác vừa đi làm nhạc công trong các nhà hàng để kiếm tiền nuôi mẹ và nuôi em. Năm 1957, trong một đêm đi diễn về, ông mắc mưa, ướt như chuột lột, quần áo lấm lem. Khi ấy đã 2h sáng nên tác giả ca khúc “Ảo ảnh” hết sức lo lắng. Vì khi đó nhà ông rất nghèo, chỉ có một bộ quần áo đàng hoàng để đi biểu diễn. Đêm đó, ông không biết làm sao để có quần áo mặc đi diễn vào sáng hôm sau.

Khuya đêm đó, mẹ nhạc sĩ Y Vân đã lặng lẽ mang bộ quần áo ra máy nước công cộng giặt trong giờ giới nghiêm. Bà đã bị cảnh sát của chế độ miền Nam lúc bấy giờ bắt. Sau khi được thả về, bà đã thức để hong khô quần áo cho con. Sáng hôm sau, nhạc sĩ Y Vân nghiễm nhiên có bộ quần áo tươm tất để đi biểu diễn. Sau khi về nhà, nghe kể lại câu chuyện, ông đã bật khóc và sáng tác ca khúc “Lòng mẹ”. Sau đó, ông đã hát cho mẹ nghe những lời ca tha thiết: “Lòng mẹ thương con như vầng trăng tròn mùa thu/ Tình mẹ yêu mến như làn gió đùa mặt hồ/ Lời ru man mác êm như sáo diều dật dờ/ Nắng mưa sớm chiều vui cùng tiếng hát trẻ thơ”, bà đã xúc động rơi nước mắt.

Theo vợ nhạc sĩ Y Vân, khi ông mất, mẹ ông đã đứng lặng lẽ bên quan tài của con trai ở Hội Nhạc sĩ thành phố Hồ Chí Minh, nước mắt như âm thầm chảy ngược vào tim. Lúc ấy, bà còn lẩm nhẩm: “Người đời thường bảo: “Con đi trước mẹ là bất hiếu”. Nhưng mẹ chẳng trách con đâu, bởi con đã làm tròn chữ hiếu ngay từ lúc viết xong bài “Lòng mẹ”.

Nhạc sĩ Y Vân (1932 - 1992), tên khai sinh là Trần Tấn Hậu. Ông là một nhạc sĩ tiêu biểu của nền tân nhạc Việt Nam. Nhắc đến ông, người ta nhớ ngay đến những ca khúc nổi tiếng như “Sài Gòn”, “60 năm cuộc đời”, “Đò nghèo”...