Liên minh đoàn kết Việt Nam - Lào - Campuchia

Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV của Đảng năm 1976 đã khẳng định: "Thắng lợi của chúng ta cũng là thắng lợi của tình đoàn kết chiến đấu không gì lay chuyển nổi của nhân dân ba nước Việt Nam, Lào và Campuchia, của mối quan hệ đặc biệt từ lâu trong lịch sử và được thử thách trong ngọn lửa cách mạng chống kẻ thù chung của ba dân tộc".

Nhận rõ âm mưu của kẻ thù và tầm quan trọng của liên minh đoàn kết ba nước Việt Nam - Lào - Campuchia, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trương phát huy truyền thống đoàn kết đã được thử thách trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, dựa trên nguyên tắc tôn trọng độc lập chủ quyền, lợi ích và nguyện vọng chính đáng của mỗi dân tộc, đồng thời giữ vững tinh thần độc lập, tự chủ, cùng nhau đoàn kết chống đế quốc Mỹ, bảo vệ độc lập, chủ quyền quốc gia. Đại tá, PGS.TS Trần Ngọc Long, nguyên Phó Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự cho biết: Thực hiện chủ trương trên, chúng ta đã sớm chủ động tiếp xúc, bàn bạc với hai nước bạn trên tinh thần giải phóng, bảo vệ đất nước là công việc của nhân dân mỗi nước, nhưng phải coi việc ủng hộ, đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau chống kẻ thù chung là nhu cầu bức thiết của ba dân tộc. Thấm nhuần quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh "giúp bạn là tự giúp mình", lực lượng vũ trang ba nước đã hợp đồng chiến đấu, cùng chia lửa giữa ba chiến trường, giáng cho quân Mỹ và bè lũ tay sai những đòn chí mạng. Chính phủ ba nước đã phối hợp chặt chẽ với nhau về chính trị, ngoại giao, hợp tác và giúp đỡ lẫn nhau trên nhiều lĩnh vực, trong đó tập trung vào các vấn đề chiến lược chủ yếu như: Xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng, chi viện kịp thời, phối hợp chiến đấu trên các chiến trường, mở các chiến dịch, trao đổi kinh nghiệm…

Từ năm 1970, khi đế quốc Mỹ mở rộng chiến tranh, tiến đánh sang Campuchia, chúng ta đã chủ động thống nhất phối hợp hoạt động với bạn, giúp đỡ bạn phát triển nhanh lực lượng vũ trang, phối hợp mở các chiến dịch chiến đấu mới, tổ chức các chiến dịch phản công lớn, giải phóng nhiều vùng đất đai, nối liền căn cứ giải phóng, tạo ra một cục diện mới, chưa từng có ở Campuchia khiến Mỹ rơi vào thế lúng túng, bị động đối phó trên cả chiến trường Việt Nam và Campuchia. Ngoài ra, chúng ta đã tranh thủ được sự đồng tình ủng hộ của Campuchia để mua lượng lớn lương thực, thực phẩm, thuốc men, đạn dược cung cấp cho chiến trường Nam Bộ và Tây Nguyên. Đặc biệt, Lào và Campuchia đã tạo điều kiện cho quân đội ta mở đường vận chuyển lương thực, thực phẩm và vũ khí vào chiến trường miền Nam. Một trong những tuyến đường quan trọng góp phần tạo thế chiến lược tiến công địch trên cả ba nước là đường Trường Sơn huyền thoại. Đây được xem là một căn cứ kháng chiến rất quan trọng, hậu phương chiến lược lớn, trực tiếp gắn bó ba nước Đông Dương. Tuyến vận tải chiến lược Trường Sơn được xây dựng, củng cố và ngày càng mở rộng, gắn bó các chiến trường ba nước Đông Dương là một trong những biểu tượng sáng ngời của tình đoàn kết, liên minh chiến đấu giữa nhân dân và quân đội Việt Nam với nhân dân và quân đội các nước bạn Lào và Campuchia anh em.

Thiếu tướng, PGS.TS Nguyễn Vĩnh Thắng, Giảng viên cao cấp, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học, xã hội, nhân văn quân sự (Bộ Quốc phòng) cho biết: Quân tình nguyện Việt Nam đã sát cánh cùng với quân đội và nhân dân hai nước Lào và Campuchia giữ gìn và phát triển lực lượng cách mạng, hiệp đồng tác chiến, đập tan các cuộc tấn công càn quét quy mô lớn của Mỹ và chư hầu khi chúng mở rộng chiến tranh xâm lược trên toàn cõi Đông Dương. Tiêu biểu là quân đội ta đã cùng lực lượng vũ trang của Lào mở chiến dịch Cánh đồng Chum - Xiêng Khoảng năm 1961; Luông Nậm Thà năm 1962; Đường số 8 và số 12 năm 1963; Nậm Bạc năm 1968; Cánh đồng Chum các năm 1964, 1969, 1970, 1972; Đường 9 - Nam Lào năm 1971. Các chiến dịch trên cùng hàng loạt trận chiến đấu phối hợp liên quân Việt - Lào đã từng bước làm phá sản chiến lược "Chiến tranh đặc biệt", "Chiến tranh đặc biệt phát triển cao" của Mỹ ở Lào, tạo thời cơ thuận lợi cho cuộc kháng chiến của ba dân tộc Việt Nam - Lào - Campuchia phát triển lên bước tiến mới. Ở chiến trường Campuchia, những cuộc phối hợp chiến đấu giữa quân tình nguyện Việt Nam và LLVT Campuchia đã đánh bại 10 vạn quân Mỹ và ngụy quyền Sài Gòn khi chúng tấn công sang đất Campuchia tháng 4-1970, đánh bại các cuộc hành quân lớn của Mỹ - ngụy "Chen La I" tháng 6-1970, "Toàn thắng" tháng 2-1971, "Chen La II" tháng 8-1971, mở ra cục diện mới cho cách mạng Campuchia, đồng thời tạo thế chiến lược có lợi cho quân và dân ta ở miền Nam. Ngoài ra, chúng ta đã tạo mọi điều kiện để tổ chức các hội nghị đoàn kết của ba dân tộc dưới các hình thức "Hội nghị nhân dân ba nước Đông Dương" vào năm 1970 nhằm tập hợp đoàn kết mọi lực lượng yêu nước và tiến bộ của ba nước, tranh thủ dư luận và sự đồng tình ủng hộ của nhân dân thế giới đối với cuộc kháng chiến của ba dân tộc, làm cho đế quốc Mỹ và bè lũ tay sai bị phân hóa, cô lập. Tinh thần đoàn kết ba nước Việt Nam - Lào - Campuchia đã góp phần tạo nên sức mạnh tổng hợp đánh bại đế quốc Mỹ, giải phóng ba nước khỏi ách xâm lược của đế quốc Mỹ và bè lũ tay sai trong cùng một thời gian tương đối gần nhau: Việt Nam và Campuchia giành được thắng lợi vào tháng 4-1975, Lào giành thắng lợi vào tháng 12-1975.

Tình đoàn kết giữa nhân dân và quân đội ba nước Đông Dương được tôi luyện qua những năm đấu tranh giành độc lập, tự do là cơ sở vững chắc để tiếp tục phát huy trong giai đoạn hiện nay. Việt Nam - Lào - Campuchia luôn sát cánh cùng nhau hợp tác trên nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, hỗ trợ nhau cùng phát triển...