Lễ hội truyền thống đình Hùng Lô (xã Hùng Lô, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ) gắn liền với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương. Mỗi năm, lễ hội này được tổ chức 2 lần vào ngày giỗ Tổ Hùng Vương (mùng 10 tháng 3) và lễ tiệc Thánh hóa vào ngày 12 tháng 9 âm lịch.
Nằm trong khuôn khổ các sự kiện của Lễ giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội đền Hùng và Tuần Văn hóa – Du lịch đất Tổ năm 2024, từ ngày 14 đến 18-4 (tức mùng 6 đến 10 tháng 3) Lễ hội đình Hùng Lô diễn ra, thu hút hàng nghìn người dân và du khách thập phương tham dự. Lễ hội là dịp để người dân tưởng nhớ, tri ân công đức của các vua Hùng và các bậc tiền nhân.
Làng Hùng Lô xưa được gọi là làng Xốm. Tương truyền, một lần vua Hùng cùng công chúa và các quần thần ngược sông Lô thăm thú non sông. Đến vùng đất Hùng Lô, nhà vua thấy cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, lại có khí thiêng bèn dừng chân nghỉ. Các bô lão và thần dân liền sửa soạn lễ vật nghênh đón. Nhà vua khuyên bảo dân chúng khẩn hoang, xây dựng xóm làng. Từ đó, dân làng Hùng Lô lập đình thờ. Cứ đến ngày 9 - 10 tháng 3 hằng năm, dân làng lại tổ chức lễ hội để tưởng nhớ ơn vua.
Một trong những hoạt động hấp dẫn trong lễ hội năm nay phải kể đến lễ rước kiệu mở đầu cho lễ hội. Hơn 200 nam thanh nữ tú và các vị bô lão trong trang phục truyền thống tham gia rước 6 cỗ kiệu đi qua 5 khu dân cư, theo sau là hàng nghìn người dân và du khách, mang lại không khí náo nhiệt, đồng thời góp phần lan tỏa nét đẹp truyền thống trong tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương của người dân xã Hùng Lô nói riêng, tỉnh Phú Thọ nói chung.
Trong thời gian tổ chức lễ hội còn diễn ra nhiều trò chơi dân gian như chọi gà, thi đấu cờ tướng, kéo co, bịt mắt đập niêu, thi gói và nấu bánh chưng, thi lễ gà của các khu dân cư trên địa bàn xã.
Lễ hội đình Hùng Lô năm nay có nhiều nét mới, đặc biệt là nghi thức thiết yến tại đình đã thất truyền nhiều năm. Theo Chủ tịch UBND xã Hùng Lô Nguyễn Hữu Ích, đây là một trong những hoạt động ý nghĩa, thể hiện truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của người Việt, đồng thời góp phần khôi phục, bảo tồn những nét đẹp văn hóa truyền thống của xã.
Theo đó, đúng ngày lễ giỗ Tổ năm nay, Ban tổ chức sẽ mời 500 cụ từ 70 tuổi trở lên ra đình để dự yến tiệc với các món ăn truyền thống như: Bún, bánh cuốn, cháo, thịt gà, thịt lợn. Ngoài ra, xã cũng khôi phục phần thi lễ gà vào sáng 10 tháng 3 tại đình. Các khu dân cư phải chọn 2 - 3 con gà đẹp nhất để trang trí ván xôi, chuẩn bị cho ngày 10 tháng 3 thi tại đình rồi rước lên đền Hùng.
Năm 2022, Lễ hội đình Hùng Lô đã được ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Cũng trong năm này, du lịch cộng đồng Hùng Lô đã được tỉnh Phú Thọ công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao. Bên cạnh những trải nghiệm hấp dẫn, tới đây, du khách được thưởng thức nghệ thuật hát Xoan được UNESCO ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại, do chính cộng đồng người dân biểu diễn.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.